Page 252 of 264
PDF/HTML Page 281 of 293
single page version
ஶாஸ்த்ரதாத்பர்யஂ த்விதஂ ப்ரதிபாத்யதே. அஸ்ய கலு பாரமேஶ்வரஸ்ய ஶாஸ்த்ரஸ்ய, ஸகலபுருஷார்த–
ஸாரபூதமோக்ஷதத்த்வப்ரதிபத்திஹேதோஃ பஞ்சாஸ்திகாயஷட்த்ரவ்யஸ்வரூபப்ரதிபாதநேநோபதர்ஶிதஸமஸ்தவஸ்துஸ்வ–
பாவஸ்ய, நவபதார்தப்ரபஞ்சஸூசநாவிஷ்க்ருதபந்தமோக்ஷஸஂபந்திபந்தமோக்ஷாயதநபந்தமோக்ஷவிகல்பஸ்ய, ஸம்யகா–
வேதிதநிஶ்சயவ்யவஹாரரூபமோக்ஷமார்கஸ்ய, ஸாக்ஷந்மோக்ஷகாரணபூதபரமவீதராகத்வவிஶ்ராந்தஸமஸ்தஹ்ருதயஸ்ய,
பரமார்ததோ வீதராகத்வமேவ தாத்பர்யமிதி. ததிதஂ வீதராகத்வஂ வ்யவஹாரநிஶ்சயாவிரோதேநைவாநுகம்யமாநஂ
பவதி ஸமீஹிதஸித்தயே
கதந த்வாரா ஜிஸமேஂ பந்த–மோக்ஷகே ஸம்பந்தீ [ஸ்வாமீ], பந்த–மோக்ஷகே ஆயதந [ஸ்தாந] ஔர பந்த–
மோக்ஷகே விகல்ப [பேத] ப்ரகட கிஏ கஏ ஹைஂ, நிஶ்சய–வ்யவஹாரரூப மோக்ஷமார்ககா ஜிஸமேஂ ஸம்யக் நிரூபண
கியா கயா ஹை ததா ஸாக்ஷாத் மோக்ஷகே காரணபூத பரமவீதராகபநேமேஂ ஜிஸகா ஸமஸ்த ஹ்ருதய ஸ்தித ஹை–ஐஸே
இஸ ஸசமுச
வீதராகபநேகா அநுஸரண கியா ஜாஏ தபீ இச்சிதகீ ஸித்தி ஹோதீ ஹை,
௩. பாரமேஶ்வர = பரமேஶ்வரகே; ஜிநபகவாநகே; பாகவத; தைவீ; பவித்ர.
ஶுத்தபரிணதி நிரந்தர ஹோநா ததா தேஶவ்ரதாதிஸம்பந்தீ ஶுபபாவோஂகா யதாயோக்யரூபஸே ஹோநா வஹ பீ நிஶ்சய–வ்யவஹாரகே
அவிரோதகா உதாஹரண ஹை.
Page 253 of 264
PDF/HTML Page 282 of 293
single page version
தீர்தஂ ப்ராதமிகாஃ. ததா ஹீதஂ ஶ்ரத்தேயமிதமஶ்ரத்தேயமயஂ ஶ்ரத்தாதேதஂ ஶ்ரத்தாநமிதஂ ஜ்ஞேயமிதமஜ்ஞேயமயஂ ஜ்ஞாதேதஂ
ஜ்ஞாநமிதஂ சரணீயமிதமசரணீயமயஂ சரிதேதஂ சரணமிதி கர்தவ்யாகர்தவ்யகர்த்ருகர்மவிபா–
காவலோகநோல்லஸிதபேஶலோத்ஸாஹாஃ ஶநைஃஶநைர்மோஹமல்லமுந்மூலயந்தஃ, கதாசிதஜ்ஞாநாந்மதப்ரமாததந்த்ரதயா
ஶிதிலிதாத்மாதிகாரஸ்யாத்மநோ
அந்ய ப்ரகாரஸே நஹீஂ ஹோதீ].
[௨] யஹ அஶ்ரத்தேய ஹை, [௩] யஹ ஶ்ரத்தா கரநேவாலா ஹை ஔர [௪] யஹ ஶ்ரத்தாந ஹை; [௧] யஹ ஜ்ஞேய
[ஜாநநேயோக்ய] ஹை, [௨] யஹ அஜ்ஞேய ஹை, [௩] யஹ ஜ்ஞாதா ஹை ஔர [௪] யஹ ஜ்ஞாந ஹைே; [௧] யஹ
ஆசரணீய [ஆசரண கரநேயோக்ய] ஹை, [௨] யஹ அநாசரணீய ஹை, [௩] யஹ ஆசரண கரநேவாலா ஹை
ஔர [௪] யஹ ஆசரண ஹை;’–இஸ ப்ரகார [௧] கர்தவ்ய [கரநேயோக்ய], [௨] அகர்தவ்ய, [௩] கர்தா ஔர
[௪] கர்மரூப விபாகோஂகே அவலோகந த்வாரா ஜிந்ஹேஂ கோமல உத்ஸாஹ உல்லஸித ஹோதா ஹை ஐஸே வே [ப்ராதமிக
ஜீவ] தீரே–தீரே மோஹமல்லகோ [ராகாதிகோ] உகாதே ஜாதே ஹைஂ; கதாசித் அஜ்ஞாநகே காரண [ஸ்வ–
ஸஂவேதநஜ்ஞாநகே அபாவகே காரண] மத [கஷாய] ஔர ப்ரமாதகே வஶ ஹோநேஸே அபநா ஆத்ம–அதிகார
இஸ ப்ரகார உந ஜீவோஂகோ வ்யவஹாரநயஸே ஸாத்ய ஔர ஸாதந பிந்ந ப்ரகாரகே கஹே கஏ ஹைஂ. [நிஶ்சயநயஸே ஸாத்ய ஔர
ஸாதந அபிந்ந ஹோதே ஹைஂ.]
பூமிகாமேஂ] ஆஂஶிக ஶுத்திகே ஸாத–ஸாத ஶ்ரத்தாநஜ்ஞாநசாரித்ர ஸம்பந்தீ பராவலம்பீ விகல்ப [பேதரத்நத்ரய] ஹோதே ஹைஂ,
க்யோஂகி அநாதி காலஸே ஜீவோஂகோ ஜோ பேதவாஸநாஸே வாஸித பரிணதி சலீ ஆ ரஹீ ஹை உஸகா துரந்த ஹீ ஸர்வதா
நாஶ ஹோநா கடிந ஹை.]
Page 254 of 264
PDF/HTML Page 283 of 293
single page version
ஸந்தோத தஸ்யைவாத்மநோ பிந்நவிஷயஶ்ரத்தாநஜ்ஞாநசாரித்ரைரதிரோப்யமாணஸஂஸ்காரஸ்ய பிந்நஸாத்ய–ஸாதநபாவஸ்ய
ரஜகஶிலாதலஸ்பால்யமாநவிமலஸலிலாப்லுதவிஹிதோஷபரிஷ்வங்கமலிநவாஸஸ இவ
மநாங்மநாக்விஶுத்திமதிகம்ய நிஶ்சயநயஸ்ய பிந்நஸாத்யஸாதநபாவாபாவாத்தர்ஶநஜ்ஞாநசாரித்ரஸமாஹிதத்வ–ரூபே
விஶ்ராந்தஸகலக்ரியாகாண்டாடம்பரநிஸ்தரங்கபரமசைதந்யஶாலிநி நிர்பராநந்தமாலிநி பகவத்யா–த்மநி
விஶ்ராந்திமாஸூத்ரயந்தஃ க்ரமேண ஸமுபஜாத ஸமரஸீபாவாஃ பரமவீதராகபாவமதிகம்ய,
ஸாக்ஷாந்மோக்ஷமநுபவந்தீதி..
தண்டநீதிகா ப்ரயோக கரதே ஹைஂ; புநஃபுநஃ [அபநே ஆத்மாகோ] தோஷாநுஸார ப்ராயஶ்சித்த தேதே ஹுஏ வே ஸதத
உத்யமவந்த வர்ததே ஹைஂ; ஔர பிந்நவிஷயவாலே ஶ்ரத்தாந–ஜ்ஞாந–சாரித்ரகே த்வாரா [–ஆத்மாஸே பிந்ந ஜிஸகே விஷய
ஹைஂ ஐஸே பேதரத்நத்ரய த்வாரா] ஜிஸமேஂ ஸஂஸ்கார ஆரோபித ஹோதே ஜாதே ஹைஂ ஐஸே பிந்நஸாத்யஸாதநபாவவாலே அபநே
ஆத்மாமேஂ –தோபீ த்வாரா ஶிலாகீ ஸதஹ பர பசாே ஜாநேவாலே, நிர்மல ஜல த்வாரா பிகோஏ ஜாநேவாலே ஔர
க்ஷார [ஸாபுந] லகாஏ ஜாநேவாலே மலிந வஸ்த்ரகீ பாதி–தோீ–தோீ விஶுத்தி ப்ராப்த கரகே, உஸீ அபநே
ஆத்மாகோ நிஶ்சயநயஸே பிந்நஸாத்யஸாதநபாவகே அபாவகே காரண, தர்ஶநஜ்ஞாநசாரித்ரகா ஸமாஹிதபநா
[அபேதபநா] ஜிஸகா ரூப ஹை, ஸகல க்ரியாகாண்டகே ஆடம்பரகீ நிவ்ருத்திகே காரண [–அபாவகே காரண]
ஜோ நிஸ்தரஂக பரமசைதந்யஶாலீ ஹை ததா ஜோ நிர்பர ஆநந்தஸே ஸம்ருத்த ஹை ஐஸே பகவாந ஆத்மாமேஂ விஶ்ராஂதி
ரசதே ஹுஏ [அர்தாத் தர்ஶநஜ்ஞாநசாரித்ரகே ஐகயஸ்வரூப, நிர்விகல்ப பரமசைதந்யஶாலீ ஹை ததா பரபூர
ஆநந்தயுக்த ஐஸே பகவாந ஆத்மாமேஂ அபநேகோ ஸ்திர கரதே ஹுஏ], க்ரமஶஃ ஸமரஸீபாவ ஸமுத்பந்ந ஹோதா
ஜாதா ஹை இஸலிஏ பரம வீதராகபாவகோ ப்ராப்த கரகே ஸாக்ஷாத் மோக்ஷகா அநுபவ கரதே ஹைஂ.
ஶுத்தி கரதா ஜாதா ஹை ஐஸா வ்யவஹாரநஸே கஹா ஜாதா ஹை. பரமார்த ஐஸா ஹை கி உஸ பேதரத்நத்ரயவாலே ஜ்ஞாநீ ஜீவகோ
ஶுப பாவோஂகே ஸாத ஜோ ஶுத்தாத்மஸ்வரூபகா ஆஂஶிக ஆலம்பந வர்ததா ஹை வஹீ உக்ர ஹோதே–ஹோதே விஶேஷ ஶுத்தி கரதா
ஜாதா ஹை. இஸலிஏ வாஸ்தவமேஂ தோ, ஶுத்தாத்மஸ்வரூகாஂ ஆலம்பந கரநா ஹீ ஶுத்தி ப்ரகட கரநேகா ஸாதந ஹை ஔர உஸ
ஆலம்பநகீ உக்ரதா கரநா ஹீ ஶுத்திகீ வ்ருத்தி கரநேகா ஸாதந ஹை. ஸாத ரஹே ஹுஏ ஶுபபாவோஂகோ ஶுத்திகீ வ்ருத்திகா
ஸாதந கஹநா வஹ தோ மாத்ர உபசாரகதந ஹை. ஶுத்திகீ வ்ருத்திகே உபசரிதஸாதநபநேகா ஆரோப பீ உஸீ ஜீவகே
ஶுபபாவோஂமேஂ ஆ ஸகதா ஹை கி ஜிஸ ஜீவநே ஶுத்திகீ வ்ருத்திகா யதார்த ஸாதந [–ஶுத்தாத்மஸ்வரூபகா யதோசித
ஆலம்பந] ப்ரகட கியா ஹோ.
Page 255 of 264
PDF/HTML Page 284 of 293
single page version
சித்ரவிகல்பஜாலகல்மாஷிதசைதந்யவ்ருத்தயஃ, ஸமஸ்தயதிவ்ருத்தஸமுதாயரூபதபஃப்ரவ்ருத்திரூபகர்மகாண்டோட்டம–
ராசலிதாஃ, கதாசித்கிஞ்சித்ரோசமாநாஃ, கதாசித் கிஞ்சித்விகல்பயந்தஃ, கதாசித்கிஞ்சிதாசரந்தஃ,
தர்ஶநாசரணாய கதாசித்ப்ரஶாம்யந்தஃ, கதாசித்ஸஂவிஜமாநாஃ, கதாசிதநுகம்பமாநாஃ, கதாசிதா–
ஸ்திக்யமுத்வஹந்தஃ, ஶங்காகாங்க்ஷாவிசிகித்ஸாமூடத்ரஷ்டிதாநாஂ வ்யுத்தாபநநிரோதாய நித்யபத்தபரிகராஃ,
உபப்ருஂஹண ஸ்திதிகரணவாத்ஸல்யப்ரபாவநாஂ பாவயமாநா
ஊடநே வாலே விசித்ர [அநேக ப்ரகாரகே] விகல்போஂகே ஜால த்வாரா உநகீ சைதந்யவ்ருத்தி சித்ர–விசித்ர ஹோதீ ஹை
இஸலிஏ ஔர [௩] ஸமஸ்த யதி–ஆசாரகே ஸமுதாயரூப தபமேஂ ப்ரவர்தநரூப கர்மகாண்டகீ தமாலமேஂ வே
அசலித ரஹதே ஹைஂ இஸலிஏ, [௧] கபீ கிஸீகோ [கிஸீ விஷயகீ] ருசி கரதே ஹைஂ, [௨] கபீ
கிஸீகே [ கிஸீ விஷயகே] விகல்ப கரதே ஹைஂ ஔர [௩] கபீ குச ஆசரண கரதே ஹைஂ; தர்ஶநாசரண கே
லிஏ–வே கதாசித் ப்ரஶமித ஹோதே ஹை, கதாசித் ஸஂவேககோ ப்ராப்த ஹோதே ஹை, கதாசித் அநுகஂபித ஹோதே ஹை,
கதாசித் ஆஸ்திகயகோ தாரண கரதே ஹைஂ, ஶஂகா, காஂக்ஷா, விசிகித்ஸா ஔர மூடத்ரஷ்டிதாகே உத்தாநகோ
ரோகநேகே லிஏ நித்ய கடிபத்த ரஹதே ஹைஂ, உபப்ருஂஹண, ஸ்திதி– கரண, வாத்ஸல்ய ஔர ப்ரபாவநாகோ பாதே
கேவலவ்யவஹாராவலம்பீ ஜீவ இஸ பாதகீ கஹராஈஸே ஶ்ரத்தா ந கரதே ஹுஏ அர்தாத் ‘வாஸ்தவமேஂ ஶுபபாவரூப ஸாதநஸே ஹீ
ஶுத்தபாவரூப ஸாத்ய ப்ராப்த ஹோகா’ ஐஸீ ஶ்ரத்தாகா கஹராஈஸே ஸேவந கரதே ஹுஏ நிரந்தர அத்யந்த கேத ப்ராப்த கரதே ஹைஂ.
[விஶேஷகே லிஏ ௨௩௦ வேஂ ப்ருஷ்டகா பாசவா ஔர ௨௩௧ வேஂ ப்ருஷ்டகா தீஸரா ததா சௌதா பத டிப்பண தேகேஂ.]
Page 256 of 264
PDF/HTML Page 285 of 293
single page version
ப்ரவிஹிததுர்தரோபதாநாஃ, ஸுஷ்டு பஹுமாநமாதந்வந்தோ, நிஹ்நவாபத்திஂ நிதராஂ நிவாரயந்தோர்தவ்யஞ்ஜநததுபயஶுத்தௌ
நிதாந்தஸாவதாநாஃ, சாரித்ராசரணாய ஹிஂஸாந்ருதஸ்தேயாப்ரஹ்மபரிக்ரஹஸமஸ்தவிரதிரூபேஷு பஞ்சமஹாவ்ரதேஷு
தந்நிஷ்டவ்ருத்தயஃ, ஸம்யக்யோகநிக்ரஹலக்ஷணாஸு
தபஆசரணாயாநஶநாவமௌதர்யவ்ருத்திபரிஸஂக்யாநரஸபரித்யாகவிவிக்தஶய்யாஸநகாயக்ல்ருேஶேஷ்வபீக்ஷ்ணமுத்ஸஹ–
மாநாஃ, ப்ராயஶ்சித்தவிநயவையாவ்ருத்த்யவ்யுத்ஸர்கஸ்வாத்யாயத்யாநபரிகராஂகுஶிதஸ்வாந்தா, வீர்யாசரணாய கர்ம–காண்டே
ஸர்வஶக்தயா வ்யாப்ரியமாணாஃ, கர்மசேதநாப்ரதாநத்வாத்தூரநிவாரிதாஶுபகர்மப்ரவ்ருத்தயோபி ஸமுபாத்த–
ஶுபகர்மப்ரவ்ருத்தயஃ, ஸகலக்ரியாகாண்டாடம்பரோத்தீர்ணதர்ஶநஜ்ஞாநசாரித்ரைக்யபரிணதிரூபாஂ ஜ்ஞாந சேதநாஂ
ப்ரகாரஸே விநயகா விஸ்தார கரதே ஹைஂ, துர்தர உபதாந கரதே ஹைஂ, பலீ பாதி பஹுமாநகோ ப்ரஸாரித கரதே ஹைஂ,
நிஹ்நவதோஷகோ அத்யந்த நிவாரதே ஹைஂ, அர்த, வ்யஂஜந ஔர ததுபயகீ ஶுத்திமேஂ அத்யந்த ஸாவதாந ரஹதே ஹைஂ;
சாரித்ராசரணகே லியே–ஹிஂஸா, அஸத்ய, ஸ்தேய, அப்ரஹ்ம ஔர பரிக்ரஹகீ ஸர்வவிரதிரூப பஂசமஹாவ்ரதோஂமேஂ
தல்லீந வ்ருத்திவாலே ரஹதே ஹைஂ, ஸம்யக் யோகநிக்ரஹ ஜிஸகா லக்ஷண ஹை [–யோககா பராபர நிரோத கரநா
ஜிநகா லக்ஷண ஹை] ஐஸீ குப்தியோஂமேஂ அத்யந்த உத்யோக ரகதே ஹைஂ, ஈர்யா, பாஷா, ஏஷணா, ஆதாநநிக்ஷேப ஔர
உத்ஸர்கரூப ஸமிதியோஂமேஂ ப்ரயத்நகோ அத்யந்த ஜோதே ஹைஂ; தபாசரண கே லியேே–அநஶந, அவமௌதர்ய,
வ்ருத்திபரிஸஂக்யாந, ரஸபரித்யாக, விவிக்தஶய்யாஸந ஔர காயக்லேஶமேஂ ஸதத உத்ஸாஹித ரஹதே ஹைஂ, ப்ராயஶ்சித்த,
விநய, வையாவ்ருத்த்ய, வ்யுத்ஸர்க, ஸ்வாத்யாய ஔர த்யாநரூப பரிகர த்வாரா நிஜ அஂதஃகரணகோ அஂகுஶித ரகதே
ஹைஂ; வீர்யாசரணகே லியே–கர்மகாஂடமேஂ ஸர்வ ஶக்தி த்வாரா வ்யாப்ருத ரஹதே ஹைஂ; ஐஸா கரதே ஹுஏ,
கர்மசேதநாப்ரதாநபநேகே காரண – யத்யபி அஶுபகர்மப்ரவ்ருத்திகா உந்ஹோஂநே அத்யந்த நிவாரண கியா ஹை ததாபி–
ஶுபகர்மப்ரவ்ருத்திகோ ஜிந்ஹோஂநே பராபர க்ரஹண கியா ஹை ஐஸே வே, ஸகல க்ரியாகாண்டகே ஆடம்பரஸே பார உதரீ
ஹுஈ தர்ஶநஜ்ஞாநசாரித்ரகீ ஐகயபரிணதிரூப ஜ்ஞாநசேதநாகோ கிஂசித் பீ உத்பந்ந நஹீஂ கரதே ஹுஏ,
௨. பரிகர = ஸமூஹ; ஸாமக்ரீ.
௩. வ்யாப்ருத = ருகே; குதே; மஶகூல; மக்ந.
Page 257 of 264
PDF/HTML Page 286 of 293
single page version
ஸஂஸாரஸாகரே ப்ரமந்தீதி. உக்தஞ்ச–‘‘சரணகரணப்பஹாணா ஸஸமயபரமத்தமுக்கவாவாரா. சரணகரணஸ்ஸ ஸாரஂ
ணிச்சயஸுத்தஂ ண ஜாணஂதி’’..
தீர்க காலதக ஸஂஸாரஸாகரமேஂ ப்ரமண கரதே ஹைஂ. கஹா பீ ஹை கி – சரணகரணப்பஹாணா
ஸஸமயபரமத்தமுக்காவாவாரா. சரணகரணஸ்ஸ ஸாரஂ ணிச்சயஸுத்தஂ ண ஜாணஂதி.. [அர்தாத் ஜோ
சரணபரிணாமப்ரதாந ஹை ஔர ஸ்வஸமயரூப பரமார்தமேஂ வ்யாபாரரஹித ஹைஂ, வே சரணபரிணாமகா ஸார ஜோ
நிஶ்சயஶுத்த [ஆத்மா] உஸே நஹீஂ ஜாநதே.]
௨. இஸ காதாகீ ஸஂஸ்க்ருத சாயா இஸ ப்ரகார ஹைஃ சரணகரணப்ரதாநாஃ ஸ்வஸமயபரமார்தமுக்தவ்யாபாராஃ. சரணகரணஸ்ய ஸாரஂ
௩. ஶ்ரீ ஜயஸேநாசார்யதேவக்ருத தாத்பர்யவ்ருத்தி–டீகாமேஂ வ்யவஹார–ஏகாந்தகா நிம்நாநுஸார ஸ்பஷ்டீகரண கியா கயா ஹைஃ–
பரம்பரா ப்ராப்த கரதே ஹுஏ ஸஂஸாரமேஂ பரிப்ரமண கரதே ஹைஂஃ கிந்து யதி ஶுத்தாத்மாநுபூதிலக்ஷண நிஶ்சயமோக்ஷமார்ககோ மாநே
ஔர நிஶ்சயமோக்ஷமார்ககா அநுஷ்டாந கரநேகீ ஶக்திகே அபாவகே காரண நிஶ்சயஸாதக ஶுபாநுஷ்டாந கரேஂ, தோ வே ஸராக
ஸம்யக்த்ரஷ்டி ஹைஂ ஔர பரம்பராஸே மோக்ஷ ப்ராப்த கரதே ஹைஂ. –இஸ ப்ரகார வ்யவஹார–ஏகாந்தகே நிராகரணகீ முக்யதாஸே தோ
வாக்ய கஹே கயே.
ஔர உந்ஹேஂ ஜோ ஶுப அநுஷ்டாந ஹை வஹ மாத்ர உபசாரஸே ஹீ ‘நிஶ்சயஸாதக [நிஶ்சயகே ஸாதநபூத]’ கஹா கயா
ஹை ஐஸா ஸமஜநா.
Page 258 of 264
PDF/HTML Page 287 of 293
single page version
அபிந்நஸாத்யஸாதநபாவமலபமாநா அந்தரால ஏவ ப்ரமாதகாதம்பரீமதபராலஸசேதஸோ மத்தா இவ, மூர்ச்சிதா
இவ, ஸுஷுப்தா இவ, ப்ரபூதக்ருதஸிதோபலபாயஸாஸாதிதஸௌஹித்யா இவ, ஸஸுல்பணபல–ஸஞ்ஜநிதஜாடயா இவ,
தாருணமநோப்ரஂஶவிஹித மோஹா இவ, முத்ரிதவிஶிஷ்டசைதந்யா வநஸ்பதய இவ,
ஸ்வமதிகல்பநாஸே குச பீ பாஸகீ கல்பநா கரகே இச்காநுஸார– ஜைஸே ஸுக உத்பந்ந ஹோ வைஸே–ரஹதே ஹைஂ],
வே வாஸ்தவமேஂ பிந்நஸாத்யஸாதநபாவகோ திரஸ்காரதே ஹுஏ, அபிந்நஸாத்யஸாதநபாவகோ உபலப்த நஹீஂ கரதே
ஹுஏ, அஂதராலமேஂ ஹீ [–ஶுப ததா ஶுத்தகே அதிரிக்த ஶேஷ தீஸரீ அஶுப தஶாமேஂ ஹீ], ப்ரமாதமதிராகே
மதஸே பரே ஹுஏ ஆலஸீ சித்தவாலே வர்ததே ஹுஏ, மத்த [உந்மத்த] ஜைஸே, மூர்சித ஜைஸே, ஸுஷுப்த ஜைஸே, பஹுத
கீ–ஶக்கர கீர காகர த்ருப்திகோ ப்ராப்த ஹுஏ [த்ருப்த ஹுஏ] ஹோஂ ஐஸே, மோடே ஶரீரகே காரண ஜதா [–
மஂததா, நிஷ்க்ரியதா] உத்பந்ந ஹுஈ ஹோ ஐஸே, தாருண புத்திப்ரஂஶஸே மூதா ஹோ கஈ ஹோ ஐஸே, ஜிஸகா
விஶிஷ்டசைதந்ய முத
ஐஸா ஹோநே பர பீ ஜோ நிஜ கல்பநாஸே அபநேமேஂ கிஂசித பாஸ ஹோநேகீ கல்பநா கரகே நிஶ்சிஂதரூபஸே ஸ்வச்சஂதபூர்வக
வர்ததே ஹைஂ. ‘ஜ்ஞாநீ மோக்ஷமார்கீ ஜீவோஂகோ ப்ராதமிக தஶாமேஂ ஆஂஶிக ஶுத்திகே ஸாத–ஸாத பூமிகாநுஸார ஶுப பாவ பீ
ஹோதே ஹைஂ’–இஸ பாதகீ ஶ்ரத்தா நஹீஂ கரதே, உந்ஹேஂ யஹா கேவல நிஶ்சயாவலம்பீ கஹா ஹை.]
௨. மோக்ஷமார்கீ ஜ்ஞாநீ ஜீவோஂகோ ஸவிகல்ப ப்ராதமிக தஶாமேஂ [சடவேஂ குணஸ்தாந தக] வ்யவஹாரநயகீ அபேக்ஷாஸே
ஶ்ராவக–முநிகே ஆசார ஸம்பந்தீ ஶுப பாவ ஹோதே ஹைஂ.–யஹ வாத கேவலநிஶ்சயாவலம்பீ ஜீவ நஹீஂ மாநதா அர்தாத்
[ஆஂஶிக ஶுத்திகே ஸாதகீ] ஶுபபாவவாலீ ப்ராதமிக தஶாகோ வே நஹீஂ ஶ்ரத்ததே ஔர ஸ்வயஂ அஶுப பாவோஂமேஂ வர்ததே ஹோநே
பர பீ அபநேமேஂ உச்ச ஶுத்த தஶாகீ கல்பநா கரகே ஸ்வச்சஂதீ ரஹதே ஹைஂ.
Page 259 of 264
PDF/HTML Page 288 of 293
single page version
வ்யக்தாவ்யக்தப்ரமாததந்த்ரா அரமாகதகர்ம–பலசேதநாப்ரதாநப்ரவ்ருத்தயோ வநஸ்பதய இவ கேவலஂ பாபமேவ பத்நந்தி.
உக்தஞ்ச–‘‘ணிச்சயமாலம்பஂதா ணிச்சயதோ ணிச்சயஂ அயாணஂதா. ணாஸஂதி சரணகரணஂ பாஹரிசரணாலஸா
கேஈ’’..
நைஷ்கர்ம்யரூப ஜ்ஞாநசேதநாமேஂ விஶ்ராஂதிகோ ப்ராப்த நஹீஂ ஹோதே ஹுஏ, [மாத்ர] வ்யக்த–அவ்யக்த ப்ரமாதகே ஆதீந வர்ததே
ஹுஏ, ப்ராப்த ஹுஏ ஹலகே [நிக்ருஃஷ்ட] கர்மபலகீ சேதநாகே ப்ரதாநபநேவாலீ ப்ரவ்ருத்தி ஜிஸே வர்ததீ ஹை ஐஸீ
வநஸ்பதிகீ பாதி, கேவல பாபகோ ஹீ பாததே ஹை. கஹா பீ ஹை கிஃ–– ணிச்சயமாலம்பஂதா ணிச்சயதோ
ணிச்சயஂ அயாணஂதா. ணாஸஂதி சரணகரணஂ பாஹரிசரணாலஸா கேஈ.. [அர்தாத் நிஶ்சயகா அவலம்பந லேநே வாலே
பரந்து நிஶ்சயஸே [வாஸ்தவமேஂ] நிஶ்சயகோ நஹீஂ ஜாநநே வாலே கஈ ஜீவ பாஹ்ய சரணமேஂ ஆலஸீ வர்ததே ஹுஏ
சரணபரிணாமகா நாஶ கரதே ஹைஂ.]
௨. இஸ காதாகீ ஸஂஸ்க்ருத சாயா இஸ ப்ரகார ஹைேஃ நிஶ்சயமாலம்பந்தோ நிஶ்சயதோ நிஶ்சயமஜாநந்தஃ. நாஶயந்தி சரணகரணஂ
[வ்யவஹாரஸே] ஆசரநேயோக்ய தாநபூஜாதிரூப அநுஷ்டாநகோ தூஷண தேதே ஹைஂ, வே பீ உபயப்ரஷ்ட வர்ததே ஹுஏ, நிஶ்சயவ்யவஹார–
அநுஷ்டாநயோக்ய அவஸ்தாஂதரகோ நஹீஂ ஜாநதே ஹுஏ பாபகோ ஹீ பாததே ஹைஂ [அர்தாத் கேவல நிஶ்சய–அநுஷ்டாநரூப ஶுத்த
அவஸ்தாஸே பிந்ந ஐஸீ ஜோ நிஶ்சய–அநுஷ்டாந ஔர வ்யவஹாரஅநுஷ்டாநவாலீ மிஶ்ர அவஸ்தா உஸே நஹீஂ ஜாநதே ஹுஏ பாபகோ
ஹீ பாததே ஹைஂ], பரந்து யதி ஶுத்தாத்மாநுஷ்டாநரூப மோக்ஷமார்ககோ ஔர உஸகே ஸாதகபூத [வ்யவஹாரஸாதநரூப]
வ்யவஹாரமோக்ஷமார்ககோ மாநே, தோ பலே சாரித்ரமோஹகே உதயகே காரண ஶக்திகா அபாவ ஹோநேஸே ஶுப–அநுஷ்டாந ரஹித ஹோஂ
ததாபி – யத்யபி வே ஶுத்தாத்மபாவநாஸாபேக்ஷ ஶுப–அநுஷ்டாநரத புருஷோஂ ஜைஸே நஹீஂ ஹைஂ ததாபி–ஸராக ஸம்யக்த்வாதி த்வாரா
வ்யவஹாரஸம்யக்த்ரஷ்டி ஹை ஔர பரம்பராஸே மோக்ஷ ப்ராப்த கரதே ஹைஂ.––இஸ ப்ரகார நிஶ்சய–ஏகாந்தகே நிராகரணகீ
முக்யதாஸே தோ வாக்ய கஹே கயே.
Page 260 of 264
PDF/HTML Page 289 of 293
single page version
ஸம்யக்த்ரஷ்டி ஹைஂ ஐஸா ஸமஜநா. உந்ஹேஂ சாரித்ர–அபேக்ஷாஸே முக்யதஃ ராகாதி வித்யமாந ஹோநேஸே ஸராக ஸம்யக்த்வவாலே கஹகர
‘வ்யவஹாரஸம்யக்த்ரஷ்டி’ கஹா ஹை. ஶ்ரீ ஜயஸேநாசார்யதேவநே ஸ்வயஂ ஹீ ௧௫௦–௧௫௧ வீஂ காதாகீ டீகாமேஂ கஹா ஹை கி – ஜப
யஹ ஜீவ ஆகமபாஷாஸே காலாதிலப்திரூப ஔர அத்யாத்மபாஷாஸே ஶுத்தாத்மாபிமுக பரிணாமரூப ஸ்வஸஂவேதநஜ்ஞாநகோ ப்ராப்த
கரதா ஹை தப ப்ரதம தோ வஹ மித்யாத்வாதி ஸாத ப்ரக்ருதியோஂகே உபஶம ஔர க்ஷயோபஶம த்வாரா ஸராக–ஸம்யக்த்ரஷ்டி ஹோதா
ஹை.]
தரதமதாநுஸார ஸவிகல்ப தஶாமேஂ பூமிகாநுஸார ஶுத்தபரிணதி ததா ஶுபபரிணதிகா யதோசித ஸுமேல [ஹட ரஹித]
ஹோதா ஹை இஸலியே வே ஜீவ இஸ ஶாஸ்த்ரமேஂ [௨௫௮ வேஂ ப்ருஷ்ட பர] ஜிந்ஹேஂ கேவலநிஶ்சயாவலம்பீ கஹா ஹைே ஐஸே
கேவலநிஶ்சயாவலம்பீ நஹீஂ ஹைஂ ததா [௨௫௯ வேஂ ப்ருஷ்ட பர] ஜிந்ஹேஂ கேவலவ்யவஹாராவலம்பீ கஹா ஹை ஐஸே
கேவலவ்யவஹாராவலம்பீ நஹீஂ ஹைஂ.
நஹீஂ ஹோநேஸே] அத்யந்த மத்யஸ்த வர்ததே ஹுஏ,
Page 261 of 264
PDF/HTML Page 290 of 293
single page version
க்ரியாகாண்டபரிணதிஂமாஹாத்ம்யாந்நிவாரயந்தோத்யந்தமுதாஸீநா யதாஶக்தயாத்மாநமாத்ம–நாத்மநி
ஸஂசேதயமாநா நித்யோபயுக்தா நிவஸந்தி, தே கலு ஸ்வதத்த்வவிஶ்ராந்த்யநுஸாரேண க்ரமேண கர்மாணி
ஸஂந்யஸந்தோத்யந்தநிஷ்ப்ரமாதாநிதாந்தநிஷ்கம்பமூர்தயோ வநஸ்பதிபிரூபமீயமாநா அபி
தூரநிரஸ்தகர்மபலாநுபூதயஃகர்மாநுபூதிநிருத்ஸுகாஃகேவலஜ்ஞாநாநுபூதிஸமுபஜாததாத்த்விகா–
நந்தநிர்பரதராஸ்தரஸா ஸஂஸாரஸமுத்ரமுத்தீர்ய ஶப்த–ப்ரஹ்மபலஸ்ய ஶாஶ்வதஸ்ய போக்தாரோ பவந்தீதி.. ௧௭௨..
வாரதே ஹுஏ [–ஶுப க்ரியாகாண்டபரிணதி ஹட ரஹித ஸஹஜரூபஸே பூமிகாநுஸார வர்ததீ ஹோநே பர பீ
அஂதரஂகமேஂ உஸே மாஹாத்ம்ய நஹீஂ தேதே ஹுஏ], அத்யந்த உதாஸீந வர்ததே ஹுஏ, யதாஶக்தி ஆத்மாகோ ஆத்மாஸே
ஆத்மாமேஂ ஸஂசேததே [அநுபவதே] ஹுஏ நித்ய–உபயுக்த ரஹதே ஹைஂ, வே [–வே மஹாபாக பகவந்தோஂ], வாஸ்தவமேஂ
ஸ்வதத்த்வமேஂ விஶ்ராஂதிகே அநுஸார க்ரமஶஃ கர்மகா ஸஂந்யாஸ கரதே ஹுஏ [–ஸ்வதத்த்வமேஂ ஸ்திரதா ஹோதீ ஜாயே
ததநுஸார ஶுப பாவோஂகோ சோதே ஹுஏ], அத்யந்த நிஷ்ப்ரமாத வர்ததே ஹுஏ, அத்யந்த நிஷ்கஂபமூர்தி ஹோநேஸே ஜிந்ஹேஂ
வநஸ்பதிகீ உபமா தீ ஜாதீ ஹை ததாபி ஜிந்ஹோஂநேே கர்மபலாநுபூதி அத்யந்த நிரஸ்த [நஷ்ட] கீ ஹை ஐஸே,
கர்மாநுபூதிகே ப்ரதி நிருத்ஸுக வர்ததே ஹுஏ, கேவல [மாத்ர] ஜ்ஞாநாநுபூதிஸே உத்பந்ந ஹுஏ தாத்த்விக ஆநந்தஸே
அத்யந்த பரபூர வர்ததே ஹுஏ, ஶீக்ர ஸஂஸாரஸமுத்ரகோ பார உதரகர, ஶப்தப்ரஹ்மகே ஶாஶ்வத பலகே [–
நிர்வாணஸுககே] போக்தா ஹோதே ஹைஂ.. ௧௭௨..
பணியஂ பவயணஸாரஂ பஂசத்தியஸஂகஹஂ ஸுத்தஂ.. ௧௭௩..
Page 262 of 264
PDF/HTML Page 291 of 293
single page version
பரமாகமாநுராகவேகப்ரசலிதமநஸா ஸஂக்ஷேபதஃ ஸமஸ்தவஸ்துதத்த்வஸூசகத்வாததிவிஸ்த்ருதஸ்யாபி
ஸூத்ர [பணிதம்] கஹா.
உஸகா ஸமுத்யோத கரநா; [பரம வைராக்ய கரநேகீ ஜிநபகவாநகீ பரம ஆஜ்ஞாகீ ப்ரபாவநா அர்தாத் [௧]
உஸகீ ப்ரக்யாதி–விஜ்ஞாபந–கரநே த்வாரா அதவா [௨] பரமவைராக்யமய ப்ரக்ருஷ்ட பரிணமந த்வாரா, உஸகா
ஸம்யக் ப்ரகாரஸே உத்யோத கரநா;] உஸகே ஹேது ஹீ [–மார்ககீ ப்ரபாவநாகே லியே ஹீ], பரமாகமகீ ஓரகே
அநுராககே வேகஸே ஜிஸகா மந அதி சலித ஹோதா தா ஐஸே மைஂநே யஹ ‘பஂசாஸ்திகாயஸஂக்ரஹ’ நாமகா ஸூத்ர
கஹா–ஜோ கி பகவாந ஸர்வஜ்ஞ த்வாரா உபஜ்ஞ ஹோநேஸே [–வீதராக ஸர்வஜ்ஞ ஜிநபகவாநநே ஸ்வயஂ ஜாநகர
ப்ரணீத கியா ஹோநேஸே] ‘ஸூத்ர’ ஹை, ஔர ஜோ ஸஂக்ஷேபஸே ஸமஸ்தவஸ்துதத்த்வகா [ஸர்வ வஸ்துஓஂகே யதார்த
ஸ்வரூபகா] ப்ரதிபாதந கரதா ஹோநேஸே, அதி விஸ்த்ருத ஐஸே பீ ப்ரவசநகே ஸாரபூத ஹைஂ [–த்வாதஶாஂகரூபஸே
விஸ்தீர்ண ஐஸே பீ ஜிநப்ரவசநகே ஸாரபூத ஹைஂ].
Page 263 of 264
PDF/HTML Page 292 of 293
single page version
இதி ஶ்ரத்தீயதே.. ௧௭௩..
ர்வ்யாக்யா க்ருதேயஂ ஸமயஸ்ய ஶப்தைஃ.
ஸ்வரூபகுப்தஸ்ய ந கிஂசிதஸ்தி
கர்தவ்யமேவாம்ருதசந்த்ரஸூரேஃ.. ௮..
ஶுத்தஸ்வரூபமேஂ ஸ்திர ஹுஏ] ஐஸே ஶ்ரத்தே ஜாதே ஹைஂ [அர்தாத் ஐஸீ ஹம ஶ்ரத்தா கரதே ஹைஂ].. ௧௭௩..
த்விதீய ஶ்ருதஸ்கந்த ஸமாப்த ஹுஆ.
[அப, ‘யஹ டீகா ஶப்தோநே கீ ஹை, அம்ருதசந்த்ரஸூரிநே நஹீஂ’ ஐஸே அர்தகா ஏக அந்திம ஶ்லோக கஹகர
அம்ருதசந்த்ராசார்யதேவ டீகாகீ பூர்ணாஹுதி கரதே ஹைஂஃ]
கீ ஹை; ஸ்வரூபகுப்த [–அமூர்திக ஜ்ஞாநமாத்ர ஸ்வரூபமேஂ குப்த] அம்ருதசஂத்ரஸூரிகா [உஸமேஂ] கிஂசித் பீ கர்தவ்ய
நஹீ ஹைஂ .. [௮]..
Page 264 of 264
PDF/HTML Page 293 of 293
single page version
ஶாஹ க்ருத குஜராதீ அநுவாதகா ஹிந்தீ ரூபாந்தர ஸமாப்த ஹுஆ.