ab, nishchay–vyavahAr donon nayonke AbhAsakA avalamban lete hain aise mithyAdraShTiyonkA nirUpaN karate hain––
koI aisA mAnate hain ki jinamatamen nishchay aur vyavahAr do nay kahe hain isaliye hamen un dononkA angIkAr karanA chAhiye. aisA vichArakar, jis prakAr kevaLanishchayabhAsake avalimbayonkA kathan kiyA thA tadanusAr to ve nishchayakA angIkAr karate hain aur jis prakAr kevalavyavahArAbhAsake avalimbayonkA kathan kiyA thA tadanusAr vyavahArakA angIkAr karate hain. yadyapi is prakAr angIkAr karanemen donon nayommen virodh hai, tathApi karen kyA? donon nayonkA sachchA svarUp to bhAsit huA nahIn hai aur jinamatamen do nay kahe hain unamense kisIko chhoDA bhI nahIn jAtA. isaliye bhramapUrvak donon nayokAn sAdhan sAdhate hain. un jIvonko bhI mithyAdraShTi jAnanA.
ab unakI pravRuttikI visheShatA darshAte hain–
antarangamen svayamko to nirdhAr karake yathAvat nishchay–vyavahAr mokShamArgako pahichAnA nahIn hai parantu jin–AgnA mAnakar nishchay–vyavahArarUp do prakArake mokShamArga mAnate hain. ab mokShamArga to kahIn do hain nahIn, mokShamArgakA nirUpaN do prakArase hai. jahAnn sachche mokShamArgako mokShamArga nirUpaN kiyA hai vah nishchayamokShamArga hai, aur jahAnnn mokShamArga to hai nahIn kintu mokShamArgakA nimitta haie athavA sahachArI hai, use upachArase mokShamArga kahen vah vyavahAramokShamArga hai; kyonki nishchay–vyavahArakA sarvatra aisA hI lakShaN hai. sachchA nirUpaN so nishchay, upachAr nirUpaN so vyavahAra. isaliye nirUpaNakI apekShAse do prakAse mokShamArga jAnanA. parantu ek nishchayamokShamArga hai tathA ek vyavahAramokShamArga hai is prakAr do mokShamArga mAnanA mithyA hai.
punashcha, ve nishchay–vyavahAr dononko upAdey mAnate hain. vah bhI bhram hai, kyonki nishchay aur vyavahArakA svarUp to paraspar virodh sahit hai –