Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration). Gatha: 133.

< Previous Page   Next Page >


Page 194 of 264
PDF/HTML Page 223 of 293

 

] panchAstikAyasangrah
[bhagavAnashrIkundakunda
jamhA kammassa phalan visayan phAsehin bhunjade Niyadan.
jIveN suhan dukkhan tamhA kammANi muttANi.. 133..rabadya
yasmAtkarmaNa phalan viShaya sparshairbhujyate niyatam.
jIven sukhan dukhan tasmAtkarmANi mUrtAni.. 133..

mUrtakarmasamarthanametat.

yato hi karmaNAn phalabhUta sukhadukhahetuviShayo mUrto mUrtairindriyairjIven niyatan bhujyate, tata karmaNAn mUrtatvamanumIyate. tathA hi–mUrtan karma, mUrtasambandhenAnubhUyamAnamUrtaphalatvAdAkhu–viShavaditi.. 133.. -----------------------------------------------------------------------------

bhAvArtha– nishchayase jIvake amUrta shubhAshubhapariNAmarUp bhAvapuNyapAp jIvakA karma hai. shubhAshubhapariNAm dravyapuNyapApakA nimittakAraN honake kAraN mUrta aise ve pudgalapariNAmarUp [sAtA– asAtAvedanIyAdi] dravyapuNyapAp vyavahArase jIvakA karma kahe jAte hain.. 132..

gAthA 133

anvayArtha– [yasmAt] kyonki [karmaNa phalan] karmakA phal [viShaya] jo [mUrta] viShay ve [niyatam] niyamase [sparshai] [mUrta aisI] sparshanAdi–indriyon dvArA [jIven] jIvase [sukhan dukhan] sukharUpase athavA dukharUpase [bhujyate] bhoge jAte hain, [tasmAt] isaliye [karmANi] karma [mUrtAni] mUrta hain.

TIkA– yah, mUrta karmakA samarthan hai.

karmakA phal jo sukh–dukhake hetubhUt mUrta viShay ve niyamase mUrta indriyonn dvArA jIvase bhoge jAte hain, isaliye karmake mUrtapanekA anumAn ho sakatA hai. vah is prakAra– jis prakAr mUShakaviSh mUrta hai usI prakAr karma mUrta hai, kyonki [mUShakaviShake phalakI bhAnti] mUrtake sambandha dvArA anubhavamen AnevAlA aisA mUrta usakA phal hai. [chUheke viShakA phal (–sharIramen sUjan AnA, bukhAr AnA Adi) mUrta haie aur mUrta sharIrake sambandha dvArA anubhavamen AtA hai–bhogA jAtA hai, isaliye anumAn ho --------------------------------------------------------------------------

chhe karmanun phaL viShay, tene niyamathI akSho vaDe
jIv bhogave dukhe–sukhe, tethI karam te mUrta chhe. 133.

194