212
-----------------------------------------------------------------------------
bhAvArtha– nirvikAr niShkriy chaitanyachamatkAramen nishchal pariNati vah 2dhyAn hai. yah dhyAn mokShake upAyarUp hai.
jis prakAr thoDI–sI agni bahut–se ghAs aur kAShThakI rAshiko alpa kAlamen jalA detI hai, usI prakAr mithyAtva–kaShAyAdi vibhAvake parityAgasvarUp mahA pavanase prajvalit huI aur apUrva– adbhUt–param–AhlAdAtmak sukhasvarUp ghRutase sinchI huI nishchay–AtmasamvedanarUp dhyAnAgni mUlottaraprakRitibhedavAle karmarUpI indhanakI rAshiko kShaNamAtramen jalA detI hai.
is panchamakAlamen bhI yathAshakti dhyAn ho sakatA hai. is kAlameen jo vichchhed hai so shukladhyAnakA hai, dharmadhyAnakA nahIn. Aj bhI yahAnse jIv dharmadhyAn karake devakA bhav aur phir manuShyakA bhav pAkar mokSha prApta karate hain. aur bahushrutadhar hI dhyAn kar sakate hain aisA bhI nahIn hai; sArabhUt alpa shrutase bhI dhyAn ho sakatA hai. isaliye mokShArthIyonko shuddhAtmAkA pratipAdak, savanranirjarAkA karanevAlA aur jarAmaraNakA haranevAlA sArabhUt upadesh grahaN karake dhyAn karaneyogya hai.
[yahAn yah lakShamen rakhane yogya hai ki uparokta dhyAnakA mUl samyagdarshan hai. samyagdarshanake binA dhyAn nahIn hotA, kyonki nirvikAr niShkriy chaitanyachamatkArakI [shuddhAtmAkI] samyak pratIti binA usamen nishchal pariNati kahAnse hosakatI hai? isaliye mokShake upAyabhUt dhyAn karanekI ichchhA rakhanevAle jIvakoe pratham to jinokta dravyaguNaparyAyarUp vastusvarUpakI yathArtha samajhapUrvak nirvikAr niShkriy chaitanyachamatkArakI samyak pratItikA sarva prakArase udyam karane yogya hai; usake pashchAt hI chaitanyachamatkAramen visheSh lInatAkA yathArtha udyam ho sakatA hai].. 146..
is prakAr nirjarApadArthakA vyAkhyAn samApta huA. ------------------------------------------------------------------------- 1. durmedh = alpabuddhi vAle; mandabuddhi; ThoTa. 2. muniko jo shuddhAtmasvarUpakA nishchal ugra Alamban vartatA hai use yahAn mukhyata ‘dhyAn’ kahA hai.
hai, kyon ki use bhI shuddhAtmasvarUpakA jaghanya Alamban to hotA hai.]