Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration). Gatha: 153.

< Previous Page   Next Page >


Page 221 of 264
PDF/HTML Page 250 of 293

 

kahAnajainashAstramAlA] navapadArthapUrvak–mokShamArgaprapanchavarNan

[
221

jo samvareN jutto NijjaramANodh savvakammANi.
vavagadavedAusso muyadi bhavan teN so mokkho.. 153..
ya samvareN yukto nirjarannath sarvakarmANi.
vyapagatavedyAyuShko munychati bhavan ten sa mokSha.. 153..

dravyamokShasvarUpAkhyAnametat. ath khalu bhagavata kevalino bhAvamokShe sati prasiddhaparamasamvarasyottarakarmasantatau niruddhAyAn paramanirjarAkAraNadhyAnaprasiddhau satyAn pUrvakarmasantatau kadAchitsvabhAvenaiv kadA–chitsamuddhAt vidhAnenAyukarmasamabhUtasthityAmAyukarmAnusAreNaiv nirjIryamANAyAm punarbhavAy tadbhavatyAgasamaye vedanIyAyurnAmagotrarUpANAn jIven sahAtyantavishleSha karmapudgalAnAn dravyamokSha.. 153..

–iti mokShapadArthavyAkhyAnan samAptam. -----------------------------------------------------------------------------

gAthA 153

anvayArtha– [ya samvareN yukta] jo samvaraseyukta haie aisA [kevalagnAn prApta] jIv [nirjaran ath sarvakarmANi] sarva karmonkI nirjarA karatA huA [vyapagatavedyAyuShka] vedanIy aur Ayu rahit hokar [bhavan manychati] bhavako chhoDatA hai; [ten] isaliye [is prakAr sarva karmapudgalonkA viyog honeke kAraN] [sa mokSha] vah mokSha hai.

TIkA– yah, dravyamokShake svarUpakA kathan hai.
1
vAstavamen bhagavAn kevalIko, bhAvamokSha hone par, param samvar siddha honeke kAraN uttar
2pUrva

karmasantati nirodhako prApta hokar aur param nirjarAke kAraNabhUt dhyAn siddha honeke kAraN karmasantati– ki jisakI sthiti kadAchit svabhAvase hI Ayukarmake jitanI hotI hai aur kadAchit 3samudghAtavidhAnase Ayukarmake jitanI hotI hai

vah– Ayukarmake anusAr hI nirjarit hotI
4apunarbhavake liye vah bhav chhUTaneke samay honevAlA jo va

huI,e danIy–Ayu–nAm–gotrarUp karmapudgalonkA jIvake sAth atyanta vishleSh [viyog] vah dravyamokSha hai.. 153..

is prakAr mokShapadArthakA vyAkhyAn samApta huA. ------------------------------------------------------------------------- 1. uttar karmasantati=bAdakA karmapravAh; bhAvI karmaparamparA. 2. pUrva=pahalekI. 3. kevalIbhagavAnako vedanIy, nAm aur gotrakarmakI sthiti kabhI svabhAvase hI [arthAt kevalIsamudghAtarUp

nimitta hue binA hI] Ayukarmake jitanI hotI hai aur kabhI vah tIn karmonkI sthiti Ayukarmase adhik hone
par bhI vah sthiti ghaTakar Ayukarma jitanI honemen kevalIsamudghAt nimitta banatA hai.

4. apunarbhav=phirase bhav nahIn honA. [kevalIbhagavAnako phirase bhav hue binA hI us bhavakA tyAg hotA hai;

isaliye unake AtmAse karmapudgalonkA sadAke lie sarvathA viyog hotA hai.]

samvarasahit te jIv pUrNa samasta karmo nirjare
ne AyuvedyavihIn thaI bhavane taje; te mokSha chhe. 153.