Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration). Gatha: 160.

< Previous Page   Next Page >


Page 232 of 264
PDF/HTML Page 261 of 293

 

] panchAstikAyasangrah
[bhagavAnashrIkundakunda

232

dhammAdIsaddahaNan sammattan NANamangapuvvagadan.
cheTThA tavamhi chariyA vavahAro mokkhamaggo tti.. 160..

dharmAdishraddhAnan samyaktvan gnAnamanggapUrvagatam.
cheShTA tapasi charyA vyavahAro mokShamArga iti.. 160..

nishchayamokShamArgasAdhanabhAven pUrvoddiShTavyavahAramokShamArganirdeshoyam. -----------------------------------------------------------------------------

gAthA 160

anvayArtha– [dharmAdishraddhAnan samyaktvam] dharmAstikAyAdikA shraddhAn so samyaktva [anggapUrvagatam gnAnam] angapUrvasambandhI gnAn so gnAn aur [tapasi cheShTA charyA] tapamen cheShTA [–pravRutti] soe chAritra; [iti] is prakAr [vyavahAra mokShamArga] vyavahAramokShamArga hai.

TIkA– nishchayamokShamArgake sAdhanarUpase, pUrvodShTi [107 vIn gAthAmen ullikhit] vyavahAramokShamArgakA yah nirdesh hai. -------------------------------------------------------------------------

[yahAn ek udAharaN liyA jAtA hai–

sAdhya–sAdhan sambandhI satyArtha nirUpaN is prakAr hai ki ‘chhaThaven guNasthAnamen vartatI huI Anshik shuddhi
sAtaven guNasthAnayogya nirvikalpa shuddha pariNatikA sAdhan hai.’ ab, ‘chhaThaven guNasthAnamen kaisI athavA kitanI
shuddhi hotI haie’– is bAtako bhI sAth hI sAth samajhanA ho to vistArase eaisA nirUpaN kiyA jAtA hai ki
‘jis shuddhike sadbhAvamen, usake sAth–sAth mahAvratAdike shubhavikalpa haTh vinA sahajarUpase pravartamAn ho vah
chhaThaven guNasthAnayogya shuddhi sAtaven guNasthAnayogya nirvikalpa shuddha pariNatikA sAdhan hai.’ aise lambe kathanake
badale, aisA kahA jAe ki ‘chhaThaven guNasthAnamen pravartamAn mahAvratAdike shubh vikalpa sAtaven guNasthAnayogya
nirvikalpa shuddha pariNatikA sAdhan hai,’ to vah upacharit nirUpaN hai. aise upacharit nirUpaNamense aisA artha
nikAlanA chAhiye ki ‘mahAvratAdike shubh vikalpa nahIn kintu unake dvArA jis chhaThaven guNasthAnayogya shuddhi
batAnA thA vah shUddhi vAstavamen sAtaven guNasthAnayogya nirvikalpa shuddha pariNatikA sAdhan hai.’]

dharmAdinI shraddhA sudrag, pUrvAngabodh subodh chhe,
tapamAnhi cheShTA charaN–ek vyavahAramuktimArga chhe. 160.