gnAnan darshanamiti kartRukarmakaraNAnAmagnAnan darshanamiti kartRukarmakaraNAnAmabhedAnnishchito bhavati. atashchAritragnAnadarshanarUpatvAjjIvasvabhAvaniyatacharitatvalakShaNan nishchayamokShamArgatvamAtmano nitarAmupapannamiti.. 162..
idi tan jANadi bhavio abhaviyasatto Na saddahadi.. 163..
sarvasyAtmana sansAriNo mokShamArgArhatvanirAsoyam. -----------------------------------------------------------------------------
avalokatA hai, vah AtmA hI vAstavamen chAritra hai, gnAn hai, darshan hai–aisA kartA–karma–karaNake abhedake kAraN nishchit hai. isase [aisA nishchit huA ki] chAritra–gnAn–darshanarUp honeke kAraN AtmAko jIvasvabhAvaniyat chAritra jisakA lakShaN hai aisA nishchayamokShamArgapanA atyanta ghaTit hotA hai [arthAt AtmA hI chAritra–gnAn–darshan honeke kAraN AtmA hI gnAnadarshanarUp jIvasvabhAvamen draDharUpase sthit chAritra jisakA svarUp hai aisA nishchayamokShamArga hai].. 162..
anvayArtha– [yen] jisase [AtmA mukta honepar] [sarvan vijAnAti] sarvako jAnatA hai aur [pashyati] dekhatA haie, [ten] usase [sa] vah [saukhyam anubhavati] saukhyakA anubhav karatA hai; – [iti tad] aisA [bhavya jAnAti] bhavya jIv jAnatA hai, [abhavyasattva na shraddhatte] abhavya jIv shraddhA nahIn karatA.
TIkA– yah, sarva sansArI AtmA mokShamArgake yogya honekA nirAkaraN [niShedh] hai -------------------------------------------------------------------------
238
1. jab AtmA AtmAko AtmAse AcharatA hai–jAnatA hai–dekhatA hai, tab kartA bhI AtmA, karma bhI AtmA aur karaN bhI AtmA hai; is prakAr yahAn kartA–karma–karaNakI abhinnatA hai.