kahAnajainashAstramAlA] navapadArthapUrvak–mokShamArgaprapanchavarNan
ih hi svabhAvaprAtikUlyAbhAvahetukan saukhyam. Atmano hi drashi–gnaptI svabhAva. tayorviShayapratibandha prAtikUlyam. mokShe khalvAtmana sarvan vijAnata pashyatashcha tadabhAva. tatastaddhetukasyAnAkulatvalakShaNasya paramArthasukhasya mokShenubhUtirachalitAsti. ityetadbhavya ev bhAvato vijAnAti, tata sa ev mokShamArgArha. naitadabhavya shraddhatte, tata sa mokShamArgAnarha eveti. ata katipaye ev sansAriNo mokShamArgArhA na sarva eveti.. 163.. -----------------------------------------------------------------------------
vAstavamen saukhyakA kAraN svabhAvakI pratikUlatAkA abhAv hai. AtmAkA ‘svabhAv’ vAstavamen
drashi–gnapti [darshan aur gnAn] hai. un dononko viShayapratibandha honA so ‘pratikUlatA’ hai. mokShamen vAstavamen AtmA sarvako jAnatA aur dekhatA honese usakA abhAv hotA hai [arthAt mokShamen svabhAvakI pratikUlatAkA abhAv hotA hai]. isaliye usakA abhAv jisakA kAraN hai aise
anAkulatAlakShaNavAle paramArtha–sukhakI mokShamen achalit anubhUti hotI hai. –is prakAr bhavya jIv hI bhAvase jAnatA hai, isaliye vahI mokShamArgake yogya hai; abhavya jIv is prakAr shraddhA nahIn karatA, isaliye vah mokShamArgake ayogya hI hai.
isase [aisA kahA ki] katipay hI sansArI mokShamArgake yogya hain, sarva nahIn.. 163..
-------------------------------------------------------------------------
4
5
1. pratikUlatA = viruddhatA; viparItatA; UlaTApana.
2. viShayapratibandha = viShayamen rukAvaT arthAt maryAditapanA. [darshan aur gnAnake viShayamen maryAditapanA honA vah svabhAvakI pratikUlatA hai.]
3. pAramArthik sukhakA kAraN svabhAvakI pratikUlatAkA abhAv hai.
4. pAramArthik sukhakA lakShaN athavA svarUp anAkulatA hai.
5. shrI jayasenAchAryadevakRut TIkAmen kahA hai ki ‘us ananta sukhako bhavya jIv jAnate hai, upAdeyarUpase shraddhate hain aur apane–apane guNasthAnAnusAr anubhav karate hain.’