Panchastikay Sangrah-Hindi (English transliteration). Gatha: 13.

< Previous Page   Next Page >


Page 31 of 264
PDF/HTML Page 60 of 293

 

background image
kahAnajainashAstramAlA] ShaDdravya–panchAstikAyavarNan
[
31
dugdhadadhinavanItadhRutAdiviyutagorasavatparyAyaviyutan dravyan nAsti. gorasaviyuktadugdhadadhi–
navanItadhRutAdivadrravyaviyuktA paryAyA na santi. tato dravyasya paryAyANAnychAdeshavashAtkathanchidbhede–
ppekAstitvaniyatatvAdanyonyAjahadvRuttInAn vastutvenAbhed iti.. 12..
devveN viNA Na guNA guNahin davvan viNA Na sambhavadi.
avvadiritto bhAvo
davvaguNANan havadi tamhA.. 13..
dravyeN vinA na guNA guNairdravyan vinA na sambhavati.
avyatirikto bhAvo dravyaguNAnAn bhavati tasmAt.. 13..
atradravyaguNAnAmabhedo nirdaShTa.
pudgalapRuthagbhUtasparsharasagandhavarNavadrravyeN vinA na guNA sambhavanti sparsharas–
-----------------------------------------------------------------------------
jisaprakAr dUdh, dahI, makkhaN, ghI ityAdise rahit goras nahIn hotA usIprakAr paryAyonse
rahit dravya nahIn hotA; jisaprakAr gorasase rahit dUdh, dahI, makkhaN, ghI ityAdi nahIn hote
usIprakAr dravyase rahit paryAyen nahIn hotI. isaliye yadyapi dravya aur paryAyonkA AdeshavashAt [–
kathanake vash] kathanchit bhed hai tathApi, ve ek astitvamen niyat [–draDharUpase sthit] honeke kAraN
anyonyavRutti nahIn chhoDate isalie vasturUpase unakA abhed hai.. 12..
gAthA 13
anvayArtha– [dravyeN vinA] dravya binA [guNa na] guN nahIn hote, [guNai vinA] guNon binA
[dravyan na sambhavati] dravya nahIn hotA; [tasmAt] isaliye [dravyaguNAnAm] dravya aur guNonkA
[avyatirikta bhAva] avyatiriktabhAv [–abhinnapaNun] [bhavati] hai.
TIkA– yahAn dravya aur guNonkA abhed darshAyA hai .
jisaprakAr pudgalase pRuthak sparsha–ras–gandh–varNa nahIn hote usIprakAr dravyake binA guN nahIn
hote; jisaprakAr sparsha–ras–gandh–varNase pRuthak pudgal nahIn hotA usIprakAr guNonke binA dravya
--------------------------------------------------------------------------
anyonyavRutti=ek–dUsareke Ashrayase nirvAh karanA; ek–dUsareke AdhArase sthit rahanA; ek–dUsareke banA
rahanA.
nahi dravya viN guN hoy, guN viN dravya paN nahi hoy chhe;
tethI guNo ne dravya kerI abhinnatA nirdiShTa chhe. 13.