અથ જીવવિકલ્પા ઉચ્યન્તે.
ચદુચંકમણો ભણિદો પંચગ્ગગુણપ્પધાણો ય.. ૭૧..
છક્કાપક્કમજુતો ઉવઉત્તો સત્તભઙ્ગસબ્ભાવો.
ચતુશ્ચંક્રમણો ભણિતઃ પઞ્ચાગ્રગુણપ્રધાનશ્ચ.. ૭૧..
ષટ્કાપક્રમયુક્તઃ ઉપયુક્તઃ સપ્તભઙ્ગસદ્ભાવઃ.
અષ્ટાશ્રયો નવાર્થો જીવો દશસ્થાનગો ભણિતઃ.. ૭૨..
----------------------------------------------------------------------------- [–પ્રવર્તતા હૈ, પરિણમિત હોતા હૈ, આચરણ કરતા હૈ], તબ વહ વિશુદ્ધ આત્મતત્ત્વકી ઉપલબ્ધિરૂપ અપવર્ગનગરકો [મોક્ષપુરકો] પ્રાપ્ત કરતા હૈ. [ઇસ પ્રકાર જીવકે કર્મરહિતપનેકી મુખ્યતાપૂર્વક પ્રભુત્વગુણકા વ્યાખ્યાન કિયા ગયા ..] ૭૦..
અબ જીવકે ભેદ કહે જાતે હૈં.
અન્વયાર્થઃ– [સઃ મહાત્મા] વહ મહાત્મા [એકઃ એવ] એક હી હૈ, [દ્વિવિકલ્પઃ] દો ભેદવાલા હૈ ઔર [ત્રિલક્ષણઃ ભવતિ] ત્રિલક્ષણ હૈ; [ચતુશ્ચંક્રમણઃ] ઔર ઉસે ચતુર્વિધ ભ્રમણવાલા [ચ] તથા [પઞ્ચાગ્રગુણપ્રધાનઃ] પાઁચ મુખ્ય ગુણોસે પ્રધાનતાવાલા [ભણિતઃ] કહા હૈ. [ઉપયુક્તઃ જીવઃ] ઉપયોગી ઐસા વહ જીવ [ષટ્કાપક્રમયુક્તઃ] છહ અપક્રમ સહિત, [સપ્તભંગસદ્ભાવઃ] સાત ભંગપૂર્વક સદ્ભાવવાન, [અષ્ટાશ્રયઃ] આઠકે આશ્રયરૂપ, [નવાર્થઃ] નૌ–અર્થરૂપ ઔર [દશસ્થાનગઃ] દશસ્થાનગત [ભણિતઃ] કહા ગયા હૈ. -------------------------------------------------------------------------- અપક્રમ=[સંસારી જીવકો અન્ય ભવમેં જાતે હુએ] અનુશ્રેણી ગમન અર્થાત્ વિદિશાઓંકો છોડકર ગમન.
ચઉભ્રમણયુત, પંચાગ્રગુણપરધાન જીવ કહેલ છે; ૭૧.
ઉપયોગી ષટ–અપક્રમસહિત છે, સપ્તભંગીસત્ત્વ છે,
જીવ અષ્ટ–આશ્રય, નવ–અરથ, દશસ્થાનગત ભાખેલ છે. ૭૨.
૧૧૬