કર્માણ્યવગાહતે, તત્પરિણામનિમિત્તલબ્ધાત્મપરિણામૈઃ મૂર્તકર્મભિરપિ વિશિષ્ટતયાઽવગાહ્યતે ચ. અયં ત્વન્યોન્યાવગાહાત્મકો જીવમૂર્તકર્મણોર્બંધપ્રકારઃ. એવમમૂર્તસ્યાપિ જીવસ્ય મૂર્તેન પુણ્યપાપકર્મણા કથઞ્ચિદ્બન્ધો ન વિરુધ્યતે.. ૧૩૪..
અથ આસ્રવપદાર્થવ્યાખ્યાનમ્.
ચિત્તમ્હિ ણત્થિ કલુસં પુણ્ણં જીવસ્સ આસવદિ.. ૧૩૫..
ચિત્તે નાસ્તિ કાલુષ્યં પુણ્યં જીવસ્યાસ્રવતિ.. ૧૩૫..
-----------------------------------------------------------------------------
પુનશ્ચ [અમૂર્ત જીવકા મૂર્તકર્મોંકે સાથ બન્ધપ્રકાર ઇસ પ્રકાર હૈ કિ], નિશ્ચયનયસે જો અમૂર્ત હૈ ઐસા જીવ, અનાદિ મૂર્તકર્મ જિસકા નિમિત્ત હૈ ઐસે રાગાદિપરિણામ દ્વારા સ્નિગ્ધ વર્તતા હુઆ, મૂર્તકર્મોંકો વિશિષ્ટરૂપસે અવગાહતા હૈ [અર્થાત્ એક–દૂસરેકો પરિણામમેં નિમિત્તમાત્ર હોં ઐસે સમ્બન્ધવિશેષ સહિત મૂર્તકર્મોંકે ક્ષેત્રમેં વ્યાપ્ત હોતા હૈ] ઔર ઉસ રાગાદિપરિણામકે નિમિત્તસે જો અપને [જ્ઞાનાવરણાદિ] પરિણામકો પ્રાપ્ત હોતે હૈં ઐસે મૂર્તકર્મ ભી જીવકો વિશિષ્ટરૂપસે અવગાહતે હૈં [અર્થાત્ જીવકે પ્રદેશોંકે સાથ વિશિષ્ટતાપૂર્વક એકક્ષેત્રાવગાહકો પ્રાપ્ત હોતે હૈં]. યહ, જીવ ઔર મૂર્તકર્મકા અન્યોન્ય–અવગાહસ્વરૂપ બન્ધપ્રકાર હૈ. ઇસ પ્રકાર અમૂર્ત ઐસે જીવકા ભી મૂર્ત પુણ્યપાપકર્મકે સાથ કથંચિત્ [–કિસી પ્રકાર] બન્ધ વિરોધકો પ્રાપ્ત નહીં હોતા.. ૧૩૪..
ઇસ પ્રકાર પુણ્ય–પાપપદાર્થકા વ્યાખ્યાન સમાપ્ત હુઆ.
અબ આસ્રવપદાર્થકા વ્યાખ્યાન હૈ.
અન્વયાર્થઃ– [યસ્ય] જિસ જીવકો [પ્રશસ્તઃ રાગઃ] પ્રશસ્ત રાગ હૈ, [અનુકમ્પાસંશ્રિતઃ પરિણામઃ] અનુકમ્પાયુક્ત પરિણામ હૈે [ચ] ઔર [ચિત્તે કાલુષ્યં ન અસ્તિ] ચિત્તમેં કલુષતાકા અભાવ હૈ, [જીવસ્ય] ઉસ જીવકો [પુણ્યમ્ આસ્રવતિ] પુણ્ય આસ્રવિત હોતા હૈ. --------------------------------------------------------------------------
મનમાં નહીં કાલુષ્ય છે, ત્યાં પુણ્ય–આસ્રવ હોય છે. ૧૩૫.
૧૯૬