Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 65.

< Previous Page   Next Page >


Page 108 of 264
PDF/HTML Page 137 of 293

 

] paṁcāstikāyasaṁgrah
[bhagavānaśrīkundakunda
avagāḍhagāḍhanicitaḥ pudgalakāyaiḥ sarvato lokaḥ.
sukṣmairbādaraiścānaṁtānaṁtairvividhaiḥ.. 64..

karmayogyapudgalā añjanacūrṇapūrṇasamudgakanyāyen sarvalokavyāpitvādyatrātmā tatrānānītā evāvatiṣṭhaṁt ityatrauktam.. 64..

attā kuṇadi sabhāvaṁ tattha gadā poggalā sabhāvehiṁ.
gacchaṁti kammabhāvaṁ aṇṇoṇṇāgāhamavagāḍhā.. 65..
ātmā karoti svabhāvaṁ tatra gatāḥ pudgalāḥ svabhāvaiḥ.
gacchanti karmabhāvamanyonyāvagāhāvagāḍhā.. 65..

----------------------------------------------------------------------------- is prakār, ‘karma’ karmako hī karatā hai aur ātmā ātmāko hī karatā hai’ is bātameṁ pūrvokta doṣ ānese yah bāt ghaṭit nahīṁ hotī – is prakār yahān̐ pūrvapakṣa upasthit kiyā gayā hai.. 63..

ab siddhāntasūtra hai [arthāt ab 63vīṁ gāthāmeṁ kahe gaye pūrvapakṣake nirākaraṇapūrvak siddhāntakā pratipādan karane vālī gāthāen̐ kahī jātī hai].

gāthā 64

anvayārthaḥ– [lokaḥ] lok [sarvataḥ] sarvataḥ [vividhaiḥ] vividh prakārake, [anaṁtānaṁtaiḥ] anantānanta [sūkṣmaiḥ bādaraiḥ ca] sūkṣma tathā bādar [pudgalakāyaiḥ] pudgalakāyoṁ [pudgalaskaṁdhoṁ] dvārā [avagāḍhagāḍhanicitaḥ] [viśiṣṭa rītise] avagāhit hokar gārḥ bharā huā hai.

ṭīkāḥ– yahān̐ aisā kahā hai ki – karmayogya pudgal [kārmāṇavargaṇārūp pudgalaskaṁdh] aṁjanacūrṇase [aṁjanake bārīk cūrṇase] bharī huī ḍibbīke nyāyase samasta lokameṁ vyāpta hai; isaliye jahān̐ ātmā hai vahān̐, binā lāye hī [kahīṁse lāye binā hī], ve sthit haiṁ.. 64.. --------------------------------------------------------------------------

ātmā kare nij bhāv jyāṁ, tyāṁ pudgalo nij bhāvathī
karmatvarūpe pariṇame anyonya–avagāhit thaī. 65.

108