kahānajainaśāstramālā] ṣaḍdravya–paṁcāstikāyavarṇan
pasamiyarāgaddoso havadi hadaparāparo jīvo.. 104..
praśamitarāgadveṣo bhavati hataparāparo jīvaḥ.. 104..
duḥkhavimokṣakaraṇakramākhyānametat.
etasya śāstrasyārthabhūtaṁ śuddhacaitanyasvabhāv mātmānaṁ kaścijjīvastāvajjānīte. tatastame– vānugaṁtumudyamate. tato‘sya kṣīyate draṣṭimohaḥ. tataḥ svarūpaparicayādunmajjati jñānajyotiḥ. tato rāgadveṣau praśāmyataḥ. tataḥ uttaraḥ pūrvaśca baṁdho vinaśyati. tataḥ punarbaṁdhahetutvābhāvāt svarūpastho nityaṁ pratapatīti.. 104..
iti samayavyākhyāyāmaṁtarnītaṣaḍdravyapañcāstikāyavarṇanaḥ prathamaḥ śrutaskaṁdhaḥ samāptaḥ.. 1.. -----------------------------------------------------------------------------
anvayārthaḥ– [jīvaḥ] jīv [etad arthaṁ jñātvā] is arthako jānakar [–is śāstrake arthaṁbhūt śuddhātmāko jānakar], [tadanugamanodyataḥ] usake anusaraṇakā udyam karatā huā [nihatamohaḥ] hatamoh hokar [–jise darśanamohakā kṣay huā ho aisā hokar], [praśamitarāgadveṣaḥ] rāgadveṣako praśamit [nivr̥tta] karake, [hataparāparaḥ bhavati] uttar aur pūrva bandhakā jise nāś huā hai aisā hotā hai .
ṭīkāḥ– is, duḥkhase vimukta honeke kramakā kathan hai.
pratham, koī jīv is śāstrake arthabhūt śuddhacaitanyasvabhāvavāle [nij] ātmāko jānatā hai; ataḥ [phir] usīke anusaraṇakā udyam karatā hai; ataḥ use draṣṭimohakā kṣay hotā hai; ataḥ svarūpake paricayake kāraṇ jñānajyoti pragaṭ hotī hai; ataḥ rāgadveṣ praśamit hote haiṁ – nivr̥tta hote haiṁ; ataḥ uttar aur pūrva [–pīchekā aur pahalekā] bandha vinaṣṭa hotā hai; ataḥ punaḥ bandha honeke hetutvakā abhāv honese svarūpastharūpase sadaiv tapatā hai––pratāpavanta vartatā hai [arthāt vah jīv sadaiv svarūpasthit rahakar paramānandajñānādirūp pariṇamit hai].. 104.. --------------------------------------------------------------------------
praśamāvī rāgadveṣ, jīv uttar–pūrav virahit bane. 104.