Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration).

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 21 of 293

 

praśnaḥ– vyavahāranay parako upadeś karanemeṁ hī kāryakārī hai yā svayaṁkā bhī prayojan sādhatā hai?

uttaraḥ– svayaṁ bhī jab tak niścayanayase prarūpati vastuko nahīṁ jānatā tabatak vyavahāramārga dvārā vastukā niścay karatā hai. isaliye nīcalī daśāmeṁ svayaṁko bhī vyavahāranay kāryakārī hai. parantu vyavahārako upacāramātra mānakar usake dvārā vastukā śraddhān barābar kiyā jāve to vah kāryakārī ho, aur yadi niścayakī bhān̐ti vyavahār bhī satyabhūt mānakar ‘vastu aisī hī hai’ aisā śraddhān kiyā jāve to vah ulṭā akāryakārī ho jāye. yahī puruṣārthasiddhayupāyameṁ kahā haiḥ–

abudhasya bodhanāṁrtha munīśvarā deśayanttatyabhūtārtham.
vyavahāramev kevalamavaiti yastasya deśanā nāsti..
māṇavak ev siṁho yathā bhavatyanavagītasiṁhasya.
vyavahār ev hi tathā niścayatāṁ yātyaniścayajñasya..

arthaḥ– munirāj, ajñānīko samajhāneke liye asatyārtha jo vyavahāranay usako upadeś dete haiṁ. jo kevaḷ vyavahārako hī samajhātā hai, use to upadeś hī denā yogya nahīṁ hai. jis prakār jo sacce siṁhako na samajhatā use to bilāv hī siṁh hai, usī prakār jo niścayako nahīṁ samajhatā usake to vyavahār hī niścayapaneko prāpta hotā hai.

–śrī mokṣamārgaprakāśak