210
jassa ṇa vijjadi rāgo doso moho va jogaparikammo.
tasya śubhāśubhadahano dhyānamayo jāyate agniḥ.. 146..
dhyānasvarūpābhidhānametat.
śuddhasvarūpe‘vicalitacaitanyavr̥ttirhi dhyānam. athāsyātmalābhavidhirabhidhīyate. yadā khalu yogī darśanacāritramohanīyavipākaṁ pudgalakarmatvāt karmasu saṁhr̥tya, tadanuvr̥tteḥ vyāvr̥ttyopayogam– muhyantamarajyantamadviṣantaṁ cātyantaśuddha evātmani niṣkampaṁ -----------------------------------------------------------------------------
isase [–is gāthāse] aisā darśāyā ki nirjarākā mukhya hetu 1dhyān hai.. 145..
anvayārthaḥ– [yasya] jise [mohaḥ rāgaḥ dveṣaḥ] moh aur rāgadveṣ [na vidyate] nahīṁ hai [vā] tathā [yogaparikarma] yogoṁkā sevan nahīṁ hai [arthāt man–vacan–kāyāke prati upekṣā hai], [tasya] use [śubhāśubhadahanaḥ] śubhāśubhako jalānevālī [dhyānamayaḥ agniḥ] dhyānamay agni [jāyate] pragaṭ hotī hai.
ṭīkāḥ– yah, dhyānake svarūpakā kathan hai.
śuddha svarūpameṁ avicalit caitanyapariṇati so vāstavameṁ dhyān hai. vah dhyān pragaṭ honekī vidhi ab kahī jātī hai; jab vāstavameṁ yogī, darśanamohanīy aur cāritramohanīyakā vipāk pudgalakarma honese us vipākako [apanese bhinna aise acetan] karmoṁmeṁ sameṭakar, tadanusār pariṇatise upayogako vyavr̥tta karake [–us vipākake anurūp pariṇamanameṁse upayogakā nivartan karake], mohī, rāgī aur dveṣī na honevāle aise us upayogako atyanta śuddha ātmāmeṁ hī niṣkamparūpase līn karatā ------------------------------------------------------------------------- 1. yah dhyān śuddhabhāvarūp hai.
pragaṭe śubhāśubh bāḷanāro dhyān–agni tehane. 146.