Panchastikay Sangrah-Hindi (iso15919 transliteration). Gatha: 13.

< Previous Page   Next Page >


Page 31 of 264
PDF/HTML Page 60 of 293

 

background image
kahānajainaśāstramālā] ṣaḍdravya–paṁcāstikāyavarṇan
[
31
dugdhadadhinavanītadhr̥tādiviyutagorasavatparyāyaviyutaṁ dravyaṁ nāsti. gorasaviyuktadugdhadadhi–
navanītadhr̥tādivadrravyaviyuktāḥ paryāyā na santi. tato dravyasya paryāyāṇāñcādeśavaśātkathaṁcidbhede‘–
ppekāstitvaniyatatvādanyonyājahadvr̥ttīnāṁ vastutvenābhed iti.. 12..
devveṇ viṇā ṇa guṇā guṇahiṁ davvaṁ viṇā ṇa saṁbhavadi.
avvadiritto bhāvo
davvaguṇāṇaṁ havadi tamhā.. 13..
dravyeṇ vinā na guṇā guṇairdravyaṁ vinā na sambhavati.
avyatirikto bhāvo dravyaguṇānāṁ bhavati tasmāt.. 13..
atradravyaguṇānāmabhedo nirdaṣṭaḥ.
pudgalapr̥thagbhūtasparśarasagandhavarṇavadrravyeṇ vinā na guṇāḥ saṁbhavanti sparśaras–
-----------------------------------------------------------------------------
jisaprakār dūdh, dahī, makkhaṇ, ghī ityādise rahit goras nahīṁ hotā usīprakār paryāyoṁse
rahit dravya nahīṁ hotā; jisaprakār gorasase rahit dūdh, dahī, makkhaṇ, ghī ityādi nahīṁ hote
usīprakār dravyase rahit paryāyeṁ nahīṁ hotī. isaliye yadyapi dravya aur paryāyoṁkā ādeśavaśāt [–
kathanake vaś] kathaṁcit bhed hai tathāpi, ve ek astitvameṁ niyat [–drarḥarūpase sthit] honeke kāraṇ
anyonyavr̥tti nahīṁ choṛate isalie vasturūpase unakā abhed hai.. 12..
gāthā 13
anvayārthaḥ– [dravyeṇ vinā] dravya binā [guṇaḥ na] guṇ nahīṁ hote, [guṇaiḥ vinā] guṇoṁ binā
[dravyaṁ na sambhavati] dravya nahīṁ hotā; [tasmāt] isaliye [dravyaguṇānām] dravya aur guṇoṁkā
[avyatiriktaḥ bhāvaḥ] avyatiriktabhāv [–abhinnapaṇuṁ] [bhavati] hai.
ṭīkāḥ– yahān̐ dravya aur guṇoṁkā abhed darśāyā hai .
jisaprakār pudgalase pr̥thak sparśa–ras–gaṁdh–varṇa nahīṁ hote usīprakār dravyake binā guṇ nahīṁ
hote; jisaprakār sparśa–ras–gaṁdh–varṇase pr̥thak pudgal nahīṁ hotā usīprakār guṇoṁke binā dravya
--------------------------------------------------------------------------
anyonyavr̥tti=ek–dūsareke āśrayase nirvāh karanā; ek–dūsareke ādhārase sthit rahanā; ek–dūsareke banā
rahanā.
nahi dravya viṇ guṇ hoy, guṇ viṇ dravya paṇ nahi hoy che;
tethī guṇo ne dravya kerī abhinnatā nirdiṣṭa che. 13.