kahānajainashāstramālā] ṣhaḍdravya–pañchāstikāyavarṇan
aṇidhaṇamaṇantavisayan kevaliyan chāvi paṇṇattan.. 42..
-----------------------------------------------------------------------------
jo gnān ghaṭapaṭādi gney padārthoṅkā avalamban lekar utpanna nahīn hotā vah kevalagnān hai. vah shrutagnānasvarūp bhī nahīn hai. yadyapi divyadhvanikālamen usake ādhārase gaṇadharadev ādiko shrutagnān pariṇamit hotā hai tathāpi vah shrutagnān gaṇadharadev ādiko hī hotā hai, kevalībhagavantoṅko to kevalagnān hī hotā hai. punashcha, kevalībhagavantoṅko shrutagnān nahīn hai itanā hī nahīn, kintu unhen gnān–agnān bhī nahīn hai arthāt unhen kisī viṣhayakā gnān tathā kisī viṣhayakā agnān ho aisā bhī nahīn hai – sarva viṣhayoṅkā gnān hī hotā hai; athavā, unhen mati–gnānādi anek bhedavālā gnān nahīn hai – ek kevalagnān hī hai.
yahān̐ jo pān̐ch gnānoṅkā varṇan kiyā gayā hai vah vyavahārase kiyā gayā hai. nishchayase to bādal rahit sūryakī bhān̐ti ātmā akhaṇḍa–ek–gnān–pratibhāsamay hī hai.
ab agnānatrayake sambandhamen kahate hainḥ–
mithyātva dvārā arthāt bhāv–āvaraṇ dvārā agnān [–kumatignān, kushrutagnān tathā vibhaṅgagnān] aur aviratibhāv hotā hai tathā gneyakā avalamban lenese [–gney sambandhī vichār athavā gnān karanese] us–us kāl duḥnay aur duḥpramāṇ hote haĩn. [mithyādarshanake sadbhāvamen vartatā huā matignān vah kumatignān hai, shrutagnān vah kushrutagnān hai, avadhignān vah vibhaṅgagnān hai; usake sadbhāvamen vartate hue nay ve duḥnay hain aur pramāṇ vah duḥpramāṇ hai.] isaliye aisā bhāvārtha samajhanā chāhiye ki nirvikār shuddha ātmākī anubhūtisvarūp nishchay samyaktva upādeyahai.
is prakār gnānopayogakā varṇan kiyā gayā.. 41.. --------------------------------------------------------------------------
niḥsīmaviṣhay anidhan kevaḷarūp bhed kahel chhe. 42.