kahAnajainashAstramAlA] ShaDdravya–pa.nchAstikAyavarNan
karmajIvayoranyonyAkartR^itve.anyadattaphalAnyopabhogalakShaNadUShaNapuraHsaraH pUrvapakSho.ayam..63.. ath siddhA.ntasutrANi–
-----------------------------------------------------------------------------
anvayArthaH– [yadi] yadi [karma] karma [karma karoti] karmako kare aur [saH AtmA] AtmA [AtmAnam karoti] AtmAko kare to [karma] karma [phalam katha.n dadAti] AtmAko phal kyo.n degA [cha] aur [AtmA] AtmA [tasya phala.n bhuDkte] usakA phal kyo.n bhogegA?
TIkAH– yadi karma aur jIvako anyonya akartApanA ho, to ‘anyakA diyA huA phal anya bhoge’ aisA prasa.ng AyegA; – aisA doSh batalAkar yahA.N pUrvapakSha upasthit kiyA gayA hai.
bhAvArthaH– shAstro.nme.n kahA hai ki [paudgalik] karma jIvako phal dete hai.n aur jIv [paudgalik] karmakA phal bhogatA hai. ab yadi jIv karmako karatA hI na ho to jIvase nahI.n kiyA gayA karma jIvako phal kyo.n degA aur jIv apanese nahI.n kiye gaye karmake phalakoe kyo.n bhogegA? jIvase nahI.n kiyA karma jIvako phal de aur jIv us phalako bhoge yah kisI prakAr nyAyayukta nahI.n hai.
-------------------------------------------------------------------------- shrI pravachanasArame.n 168 vI.n gAthA is gAthAse milatI hai.
avagADh gADh bharel Che sarvatra pudgalakAyathI
A lok bAdar–sukShmathI, vidhavidh ana.ntAna.ntathI. 64.