Panchastikay Sangrah-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 65.

< Previous Page   Next Page >


Page 108 of 264
PDF/HTML Page 137 of 293

 

] pa.nchAstikAyasa.ngrah
[bhagavAnashrIkundakunda
avagADhagADhanichitaH pudgalakAyaiH sarvato lokaH.
sukShmairbAdaraishchAna.ntAna.ntairvividhaiH.. 64..

karmayogyapudgalA a~njanachUrNapUrNasamudgakanyAyen sarvalokavyApitvAdyatrAtmA tatrAnAnItA evAvatiShTha.nt ityatrauktam.. 64..

attA kuNadi sabhAva.n tattha gadA poggalA sabhAvehi.n.
gachCha.nti kammabhAva.n aNNoNNAgAhamavagADhA.. 65..
AtmA karoti svabhAva.n tatra gatAH pudgalAH svabhAvaiH.
gachChanti karmabhAvamanyonyAvagAhAvagADhA.. 65..

----------------------------------------------------------------------------- is prakAr, ‘karma’ karmako hI karatA hai aur AtmA AtmAko hI karatA hai’ is bAtame.n pUrvokta doSh Anese yah bAt ghaTit nahI.n hotI – is prakAr yahA.N pUrvapakSha upasthit kiyA gayA hai.. 63..

ab siddhAntasUtra hai [arthAt ab 63vI.n gAthAme.n kahe gaye pUrvapakShake nirAkaraNapUrvak siddhAntakA pratipAdan karane vAlI gAthAe.N kahI jAtI hai].

gAthA 64

anvayArthaH– [lokaH] lok [sarvataH] sarvataH [vividhaiH] vividh prakArake, [ana.ntAna.ntaiH] anantAnanta [sUkShmaiH bAdaraiH cha] sUkShma tathA bAdar [pudgalakAyaiH] pudgalakAyo.n [pudgalaska.ndho.n] dvArA [avagADhagADhanichitaH] [vishiShTa rItise] avagAhit hokar gA.Dh.h.h bharA huA hai.

TIkAH– yahA.N aisA kahA hai ki – karmayogya pudgal [kArmANavargaNArUp pudgalaska.ndh] a.njanachUrNase [a.njanake bArIk chUrNase] bharI huI DibbIke nyAyase samasta lokame.n vyApta hai; isaliye jahA.N AtmA hai vahA.N, binA lAye hI [kahI.nse lAye binA hI], ve sthit hai.n.. 64.. --------------------------------------------------------------------------

AtmA kare nij bhAv jyA.n, tyA.n pudgalo nij bhAvathI
karmatvarUpe pariName anyonya–avagAhit thaI. 65.

108