Panchastikay Sangrah-Hindi (itrans transliteration). Gatha: 75.

< Previous Page   Next Page >


Page 119 of 264
PDF/HTML Page 148 of 293

 

kahAnajainashAstramAlA] ShaDdravya–pa.nchAstikAyavarNan

[
119

pudgaladravyavikalpAdesho.ayam.

pudgaladravyANi hi kadAchitska.ndhaparyAyeN, kadAchitska.ndhadeshaparyAyeN, kadAchitska.ndhapradeshaparyAyeN, kadAchitparamANutvenAtra tiShTanti. nAnyA gatirasti. iti teShA.n chaturvikalpatvamiti.. 74..

kha.ndha.n sayalasamattha.n tassa du addha.n bhaNa.nti deso tti.
addhaddha.n cha padeso paramANU chev avibhAgI.. 75..

ska.ndhaH sakalasamastastasya tvardha.n bhaNanti desh iti.
ardhArdha cha pradeshaH paramANushchaivAvibhAgI.. 75..

-----------------------------------------------------------------------------

gAthA 74

anvayArthaH– [te pudgalakAyAH] pudgalakAyake [chaturvikalpAH] chAr bhed [j~nAtavyAH] jAnanA; [ska.ndhAH cha] ska.ndh, [ska.ndhadeshAH] ska.ndhadesh [ska.ndhapradeshAH] ska.ndhapradesh [cha] aur [paramANavaH bhavanti iti] paramANuu.

TIkAH– yah, pudgaladravyake bhedo.nkA kathan hai.

pudgaladravya kadAchit ska.ndhaparyAyase, kadAchit ska.ndhadesharUp paryAyase, kadAchit ska.ndhapradesharUp paryAyase aur kadAchit paramANurUpase yahA.N [lokame.n] hote hai.n; anya koI gati nahI.n hai. is prakAr unake chAr bhed hai.n.. 74..

gAthA 75

anvayArthaH– [sakalasamastaH] sakal–samasta [pudgalapiNDAtmak sampUrNa vastu] vah [ska.ndhaH] ska.ndh hai. [tasya ardha.n tu] usake ardhako [deshaH iti bhaNanti] desh kahate hai.n, [ardhAdha.n cha] ardhakA ardha vah [pradeshaH] pradesh hai [cha] aur [avibhAgI] avibhAgI vah [paramANuH ev] sachamuch paramANu hai. ------------------------------------------------------------------------

pUraN–sakaL te‘ska.ndh’ Che ne ardha tenu.n ‘desh’ Che,
ardhArdha tenu.n ‘pradesh’ ne avibhAg te ‘paramANu’ Che. 75.