kha.ndhANa.n pi ya kattA pavihattA kAlasa.nkhANa.n.. 80..
ska.ndhAnAmapi cha kartA pravibhaktA kAlasa.nkhyAyAH.. 80..
paramANorekapradeshatvakhyApanametat.
paramANu.nH sa khalveken pradeshen rUpAdiguNasAmAnyabhAjA sarvadaivAvinashvaratvAnnityaH. eken pradeshen padavibhaktavR^ittInA.n sparshAdiguNAnAmavakAshadAnAnnAnavakAshaH. -----------------------------------------------------------------------------
anvayArthaH– [pradeshataH] pradesh dvArA [nityaH] paramANu nitya hai, [na anavakAshaH] anavakAsh nahI.n hai, [na sAvakAshaH] sAvakAsh nahI.n hai, [ska.ndhAnAm bhettA] skandho.nkA bhedan karanevAlA [api cha kartA] tathA karanevAlA hai aur [kAlasa.nkhyAyAH pravibhaktA] kAl tathA sa.nkhyAko vibhAjit karanevAlA hai [arthAt kAlakA vibhAjan karatA hai aur sa.nkhyAkA mAp karatA hai].
TIkAH– yah, paramANuke ekapradeshIpanekA kathan hai.
jo paramANu hai, vah vAstavame.n ek pradesh dvArA – jo ki rUpAdiguNasAmAnyavAlA hai usake dvArA – sadaiv avinAshI honese nitya hai; vah vAstavame.n ek pradesh dvArA usase [–pradeshase] abhinna astitvavAle sparshAdiguNo.nko avakAsh detA hai isaliye anavakAsh nahI.n hai; vah vAstavame.n ek pradesh dvArA [usame.n] dvi–Adi pradesho.nkA abhAv honese, svaya.n hI Adi, svaya.n hI madhya aur svaya.n hI a.nt honeke kAraN [arthAt nira.nsh honeke kAraN], sAvakAsh nahI.n hai; vah vAstavame.n ek pradesh dvArA ska.ndho.nke bhedakA nimitta honese [arthAt ska.ndhake bikharane – TUTanekA nimitta honese] ska.ndho.nkA bhedan karanevAlA hai; vah vAstavame.n ek pradesh dvArA ska.ndhake sa.nghAtakA nimitta honese [arthAt skandhake milanekA –rachanAkA nimitta honese] ska.ndho.nkA kartA hai; vah vAstavame.n ek pradesh dvArA – jo ki ek --------------------------------------------------------------------------
bhettA rachayitA ska.ndhano, pravibhAgI sa.nkhyA–kALano. 80.
128