kahAnajainashAstramAlA] navapadArthapUrvak–mokShamArgaprapa.nchavarNan
tattvavinishchayabIjam. teShAmev mithyAdarshanodayAnnauyAnasa.nskArAdi svarUpaviparyayeNAdhyavasIy–mAnAnA.n tannivR^ittau sama~njasAdhyavasAyaH samyagj~nAna.n, manAgj~nAnachetanApradhAnAtmatattvopala.nbhabIjam. samyagdarshanaj~nAnasannidhAnAdamArgebhyaH samagrebhyaH parichyutya svatattve visheSheN rUDhamArgANA.n satA– mindriyAnindriyaviShayabhUteShvartheShu rAgadveShapUrvakavikArAbhAvAnnirvikArAvabodhasvabhAvaH samabhAvashchAritra.n, tadAtvAyatiramaNIyamanaNIyaso.apunarbhavasaukhyasyaikabIjam. ityeSh trilakShaNo mokShamArgaH purastA– nnishchayavyavahArAbhyA.n vyAkhyAsyate. ih tu samyagdarshanaj~nAnayorviShayabhUtAnA.n navapadArthAnAmu– poddhAtahetutven sUchit iti.. 107.. ----------------------------------------------------------------------------- Atmatattvake 1vinishchayakA bIj hai. 2naukAgamanake sa.nskArakI bhA.Nti mithyAdarshanake udayake kAraN jo svarUpaviparyayapUrvak adhyavasit hote hai.n [arthAt viparIt svarUpase samajhame.n Ate hai.n – bhAsit hote hai.n] aise un ‘bhAvo.n’ kA hI [–nav padArtho.nkA hI], mithyAdarshanake udayakI nivR^itti hone par, jo samyak adhyavasAy [satya samajh, yathArtha avabhAs, sachchA avabodh] honA, vah samyagj~nAn hai – jo ki [samyagj~nAn] kuCh a.nshame.n j~nAnachetanApradhAn AtmatattvakI upalabdhikA [anubhUtikA] bIj hai. samyagdarshan aur samyagj~nAnake sadbhAvake kAraN samasta amArgo.nse ChUTakar jo svatattvame.n visheSharUpase 3rU.Dh.h.h mArgavAle hue hai.n unhe.n indriy aur manake viShayabhUt padArtho.nke prati rAgadveShapUrvak vikArake abhAvake kAraN jo nirvikAraj~nAnasvabhAvavAlA samabhAv hotA hai, vah chAritra hai – jo ki [chAritra] us kAlame.n aur AgAmI kAlame.n ramaNIy hai aur apunarbhavake [mokShake] mahA saukhyakA ek bIj hai.
–aise is trilakShaN [samyagdarshan–j~nAn–chAritrAtmak] mokShamArgakA Age nishchay aur vyavahArase vyAkhyAn kiyA jAegA. yahA.N to samyagdarshan aur samyagj~nAnake viShayabhUt nav padArtho.nke 4upodghAtake hetu rUpase usakI sUchanA dI gaI hai.. 107.. -------------------------------------------------------------------------- yahA.N ‘sa.nskArAdi’ke badale jahA.N tak sambhav hai ‘sa.nskArAdiv’ honA chAhiye aisA lagatA hai. 1. vinishchay = nishchay; dra.Dh.h.h nishchaya. 2. jis prakAr nAvame.n baiThe hue kisI manuShyako nAvakI gatike sa.nskAravash, padArtha viparIt svarUpase samajhame.n Ate
bhI gatimAn samajhame.n Ate hai.n], usI prakAr jIvako mithyAdarshanake udayavash nav padArtha viparIt svarUpase
samajhame.n Ate hai.n.
3. rU.Dh.h.h = pakkA; parichayase dra.Dh.h.h huA. [samyagdarshan aur samyagj~nAnake kAraN jinakA svatattvagat mArga visheSh
samabhAv vah chAritra hai ].
4. upodghAt = prastAvanA [samyagdarshan–j~nAn–chAritra mokShamArga hai. mokShamArgake pratham do a.ng jo samyagdarshan aur samyagj~nAn unake viShay nav padArtha hai.n; isaliye ab agalI gAthAo.nme.n nav padArtho.nkA vyakhyAn kiyA jAtA hai. mokShamArgakA vistR^it vyakhyAn Age jAyegA. yahA.N to nav padArtho.nke vyakhyAnakI prastAvanA ke heturUpase usakI mAtra sUchanA dI gaI hai.]