Panchastikay Sangrah-Hindi (itrans transliteration).

< Previous Page   Next Page >


Page 190 of 264
PDF/HTML Page 219 of 293

 

] pa.nchAstikAyasa.ngrah
[bhagavAnashrIkundakunda

is prakAr yahA.N [aisA kahA ki], pudgalapariNAm jinakA nimitta hai aise jIvapariNAm aur jIvapariNAm jinakA nimitta hai aise pudgalapariNAm ab Age kahe jAnevAle [puNyAdi sAt] padArtho.nke bIjarUp avadhAranA.

bhAvArthaH– jIv aur pudgalako paraspar nimitta–naimittikarUpase pariNAm hotA hai. us pariNAmake kAraN puNyAdi padArtha utpanna hote hai.n, jinakA varNan agalI gAthAo.nme.n kiyA jAegA.

prashnaH– puNyAdi sAt padArtho.nkA prayojan jIv aur ajIv in do se hI pUrA ho jAtA hai, kyo.nki ve jIv aur ajIvakI hI paryAye.n hai.n. to phir ve sAt padArtha kisalie kahe jA rahe hai.n?

uttaraH– bhavyo.nko hey tattva aur upAdey tattva [arthAt hey aur upAdey tattvo.nkA svarUp tathA unake kAraN] darshAneke hetu unakA kathan hai. duHkh vah hey tattva hai, unakA kAraN sa.nsAr hai, sa.nsArakA kAraN Asrav aur bandha do hai.n [athavA vistArapUrvak kahe to puNya, pAp, Asrav aur bandha chAr hai.n] aur unakA kAraN mithyAdarshan–j~nAn–chAritra hai. sukh vah upAdey tattva hai, usakA kAraN mokSha hai, mokShakA kAraN sa.nvar aur nirjarA hai aur unakA kAraN samyagdarshan–j~nAn–chAritra hai. yah prayojanabhUt bAt bhavya jIvo.nko pragaTarUpase darshAneke hetu puNyAdi 1sAt padArtho.nkA kathan hai.. 128– --------------------------------------------------------------------------

jayasenAchAryadevakR^it tAtparyavR^itti nAmakI TIkAme.n nimnoktAnusAr varNan haieH–

aj~nAnI jIv nirvikAr svasa.nvedanake abhAvake kAraN pApapadArthakA tathA Asrav–ba.ndhapadArtho.nkA kartA hotA

hai; kadAchit ma.nd mithyAtvake udayase, dekhe hue–sune hue–anubhav kie hue bhogokI AkA.nkShArUp nidAnabandha
dvArA, bhaviShyakAlame.n pApakA anubandha karanevAle puNyapadArthakA bhI kartA hotA hai. jo j~nAnI jIv hai vah,
nirvikAr–AtmatattvaviShayak ruchi, tadviShayak j~napti aur tadviShayak nishchal anubhUtirUp abhedaratnatrayapariNAm
dvArA, sa.nvar–nirjarA–mokShapadArtho.nkA kartA hotA hai; aur jIv jab pUrvokta nishchayaratnatrayame.n sthir nahI.n rah
sakatA tab nirdoShaparamAtmasvarUp arha.nt–siddho.nkI tathA unakA [nirdoSh paramAtmAkA] ArAdhan karanevAle
AchArya–upAdhyAy–sAdhuo.nkI nirbhar asAdhAraN bhaktirUp aisA jo sa.nsAravichChedake kAraNabhUt, paramparAse
muktikAraNabhUt, tIrtha.nkaraprakR^iti Adi puNyakA anubandha karanevAlA vishiShTa puNya use anIhitavR^ittise nidAnarahit
pariNAmase karatA hai. is prakAr aj~nAnI jIv pApAdi chAr padArtho.nkA kartA hai aur j~nAnI sa.nvarAdi tIn
padArtho.nkA kartA haie.

190

130..

1. aj~nAnI aur j~nAnI jIv puNyAdi sAt padArtho.nmese.n kin–kin padArtho.nke kartA hai.n tatsambandhI AchAryavar shrI