ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ಷಡ್ದ್ರವ್ಯ–ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯವರ್ಣನ
ಕರ್ಮಜೀವಯೋರನ್ಯೋನ್ಯಾಕರ್ತೃತ್ವೇಽನ್ಯದತ್ತಫಲಾನ್ಯೋಪಭೋಗಲಕ್ಷಣದೂಷಣಪುರಃಸರಃ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷೋಽಯಮ್..೬೩.. ಅಥ ಸಿದ್ಧಾಂತಸುತ್ರಾಣಿ–
-----------------------------------------------------------------------------
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಯದಿ] ಯದಿ [ಕರ್ಮ] ಕರ್ಮ [ಕರ್ಮ ಕರೋತಿ] ಕರ್ಮಕೋ ಕರೇ ಔರ [ಸಃ ಆತ್ಮಾ] ಆತ್ಮಾ [ಆತ್ಮಾನಮ್ ಕರೋತಿ] ಆತ್ಮಾಕೋ ಕರೇ ತೋ [ಕರ್ಮ] ಕರ್ಮ [ಫಲಮ್ ಕಥಂ ದದಾತಿ] ಆತ್ಮಾಕೋ ಫಲ ಕ್ಯೋಂ ದೇಗಾ [ಚ] ಔರ [ಆತ್ಮಾ] ಆತ್ಮಾ [ತಸ್ಯ ಫಲಂ ಭುಡ್ಕ್ತೇ] ಉಸಕಾ ಫಲ ಕ್ಯೋಂ ಭೋಗೇಗಾ?
ಟೀಕಾಃ– ಯದಿ ಕರ್ಮ ಔರ ಜೀವಕೋ ಅನ್ಯೋನ್ಯ ಅಕರ್ತಾಪನಾ ಹೋ, ತೋ ‘ಅನ್ಯಕಾ ದಿಯಾ ಹುಆ ಫಲ ಅನ್ಯ ಭೋಗೇ’ ಐಸಾ ಪ್ರಸಂಗ ಆಯೇಗಾ; – ಐಸಾ ದೋಷ ಬತಲಾಕರ ಯಹಾಂ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷ ಉಪಸ್ಥಿತ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ.
ಭಾವಾರ್ಥಃ– ಶಾಸ್ತ್ರೋಂಮೇಂ ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ [ಪೌದ್ಗಲಿಕ] ಕರ್ಮ ಜೀವಕೋ ಫಲ ದೇತೇ ಹೈಂ ಔರ ಜೀವ [ಪೌದ್ಗಲಿಕ] ಕರ್ಮಕಾ ಫಲ ಭೋಗತಾ ಹೈ. ಅಬ ಯದಿ ಜೀವ ಕರ್ಮಕೋ ಕರತಾ ಹೀ ನ ಹೋ ತೋ ಜೀವಸೇ ನಹೀಂ ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಕರ್ಮ ಜೀವಕೋ ಫಲ ಕ್ಯೋಂ ದೇಗಾ ಔರ ಜೀವ ಅಪನೇಸೇ ನಹೀಂ ಕಿಯೇ ಗಯೇ ಕರ್ಮಕೇ ಫಲಕೋೇ ಕ್ಯೋಂ ಭೋಗೇಗಾ? ಜೀವಸೇ ನಹೀಂ ಕಿಯಾ ಕರ್ಮ ಜೀವಕೋ ಫಲ ದೇ ಔರ ಜೀವ ಉಸ ಫಲಕೋ ಭೋಗೇ ಯಹ ಕಿಸೀ ಪ್ರಕಾರ ನ್ಯಾಯಯುಕ್ತ ನಹೀಂ ಹೈ.
-------------------------------------------------------------------------- ಶ್ರೀ ಪ್ರವಚನಸಾರಮೇಂ ೧೬೮ ವೀಂ ಗಾಥಾ ಇಸ ಗಾಥಾಸೇ ಮಿಲತೀ ಹೈ.
ಅವಗಾಢ ಗಾಢ ಭರೇಲ ಛೇ ಸರ್ವತ್ರ ಪುದ್ಗಲಕಾಯಥೀ
ಆ ಲೋಕ ಬಾದರ–ಸುಕ್ಷ್ಮಥೀ, ವಿಧವಿಧ ಅನಂತಾನಂತಥೀ. ೬೪.