ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ಷಡ್ದ್ರವ್ಯ–ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯವರ್ಣನ
ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯವಿಕಲ್ಪಾದೇಶೋಽಯಮ್.
ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯಾಣಿ ಹಿ ಕದಾಚಿತ್ಸ್ಕಂಧಪರ್ಯಾಯೇಣ, ಕದಾಚಿತ್ಸ್ಕಂಧದೇಶಪರ್ಯಾಯೇಣ, ಕದಾಚಿತ್ಸ್ಕಂಧಪ್ರದೇಶಪರ್ಯಾಯೇಣ, ಕದಾಚಿತ್ಪರಮಾಣುತ್ವೇನಾತ್ರ ತಿಷ್ಟನ್ತಿ. ನಾನ್ಯಾ ಗತಿರಸ್ತಿ. ಇತಿ ತೇಷಾಂ ಚತುರ್ವಿಕಲ್ಪತ್ವಮಿತಿ.. ೭೪..
ಅದ್ಧದ್ಧಂ ಚ ಪದೇಸೋ ಪರಮಾಣೂ ಚೇವ ಅವಿಭಾಗೀ.. ೭೫..
ಅರ್ಧಾರ್ಧ ಚ ಪ್ರದೇಶಃ ಪರಮಾಣುಶ್ಚೈವಾವಿಭಾಗೀ.. ೭೫..
-----------------------------------------------------------------------------
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ತೇ ಪುದ್ಗಲಕಾಯಾಃ] ಪುದ್ಗಲಕಾಯಕೇ [ಚತುರ್ವಿಕಲ್ಪಾಃ] ಚಾರ ಭೇದ [ಜ್ಞಾತವ್ಯಾಃ] ಜಾನನಾ; [ಸ್ಕಂಧಾಃ ಚ] ಸ್ಕಂಧ, [ಸ್ಕಂಧದೇಶಾಃ] ಸ್ಕಂಧದೇಶ [ಸ್ಕಂಧಪ್ರದೇಶಾಃ] ಸ್ಕಂಧಪ್ರದೇಶ [ಚ] ಔರ [ಪರಮಾಣವಃ ಭವನ್ತಿ ಇತಿ] ಪರಮಾಣುು.
ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯಕೇ ಭೇದೋಂಕಾ ಕಥನ ಹೈ.
ಪುದ್ಗಲದ್ರವ್ಯ ಕದಾಚಿತ್ ಸ್ಕಂಧಪರ್ಯಾಯಸೇ, ಕದಾಚಿತ್ ಸ್ಕಂಧದೇಶರೂಪ ಪರ್ಯಾಯಸೇ, ಕದಾಚಿತ್ ಸ್ಕಂಧಪ್ರದೇಶರೂಪ ಪರ್ಯಾಯಸೇ ಔರ ಕದಾಚಿತ್ ಪರಮಾಣುರೂಪಸೇ ಯಹಾಂ [ಲೋಕಮೇಂ] ಹೋತೇ ಹೈಂ; ಅನ್ಯ ಕೋಈ ಗತಿ ನಹೀಂ ಹೈ. ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಉನಕೇ ಚಾರ ಭೇದ ಹೈಂ.. ೭೪..
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಸಕಲಸಮಸ್ತಃ] ಸಕಲ–ಸಮಸ್ತ [ಪುದ್ಗಲಪಿಣ್ಡಾತ್ಮಕ ಸಮ್ಪೂರ್ಣ ವಸ್ತು] ವಹ [ಸ್ಕಂಧಃ] ಸ್ಕಂಧ ಹೈ. [ತಸ್ಯ ಅರ್ಧಂ ತು] ಉಸಕೇ ಅರ್ಧಕೋ [ದೇಶಃ ಇತಿ ಭಣನ್ತಿ] ದೇಶ ಕಹತೇ ಹೈಂ, [ಅರ್ಧಾಧಂ ಚ] ಅರ್ಧಕಾ ಅರ್ಧ ವಹ [ಪ್ರದೇಶಃ] ಪ್ರದೇಶ ಹೈ [ಚ] ಔರ [ಅವಿಭಾಗೀ] ಅವಿಭಾಗೀ ವಹ [ಪರಮಾಣುಃ ಏವ] ಸಚಮುಚ ಪರಮಾಣು ಹೈ. ------------------------------------------------------------------------
ಅರ್ಧಾರ್ಧ ತೇನುಂ ‘ಪ್ರದೇಶ’ ನೇ ಅವಿಭಾಗ ತೇ ‘ಪರಮಾಣು’ ಛೇ. ೭೫.