ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ಷಡ್ದ್ರವ್ಯ–ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯವರ್ಣನ
ಸೋ ಸಸ್ಸದೋ ಅಸದ್ದೋ ಏಕ್ಕೋ ಅವಿಭಾಗೀ ಮುತ್ತಿಭವೋ.. ೭೭..
ಸ ಶಾಶ್ವತೋಽಶಬ್ದಃ ಏಕೋಽವಿಭಾಗೀ ಭೂರ್ತಿಭವಃ.. ೭೭..
ಪರಮಾಣುವ್ಯಾಖ್ಯೇಯಮ್.
ಉಕ್ತಾನಾಂ ಸ್ಕಂಧರೂಪಪರ್ಯಾಯಾಣಾಂ ಯೋಽನ್ತ್ಯೋ ಭೇದಃ ಸ ಪರಮಾಣುಃ. ಸ ತು ಪುನರ್ವಿಭಾಗಾಭಾವಾದ–ವಿಭಾಗೀ, ನಿರ್ವಿಭಾಗೈಕಪ್ರದೇಶತ್ವಾದೇಕಃ, ಮೂರ್ತದ್ರವ್ಯತ್ವೇನ ಸದಾಪ್ಯವಿನಶ್ವರತ್ವಾನ್ನಿತ್ಯಃ, ಅನಾದಿನಿಧನರೂಪಾದಿಪರಿಣಾಮೋತ್ಪನ್ನತ್ವಾನ್ಮೂರ್ತಿಭವಃ, ರೂಪಾದಿಪರಿಣಾಮೋತ್ಪನ್ನತ್ವೇಽಪಿ ಶಬ್ದಸ್ಯ ಪರಮಾಣುಗುಣತ್ವಾಭಾವಾತ್ಪುದ್ಗಲಸ್ಕಂಧಪರ್ಯಾಯತ್ವೇನ ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣತ್ವಾಚ್ಚಾಶಬ್ದೋ ನಿಶ್ಚೀಯತ ಇತಿ.. ೭೭.. -----------------------------------------------------------------------------
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಸರ್ವಷಾಂ ಸ್ಕಂಧಾನಾಂ] ಸರ್ವ ಸ್ಕಂಧೋಂಕಾ [ಯಃ ಅನ್ತ್ಯಃ] ಜೋ ಅನ್ತಿಮ ಭಾಗ [ತಂ] ಉಸೇ [ಪರಮಾಣುಮ್ ವಿಜಾನೀಹಿ] ಪರಮಾಣು ಜಾನೋ. [ಸಃ] ವಹ [ಅವಿಭಾಗೀ] ಅವಿಭಾಗೀ, [ಏಕಃ] ಏಕ, [ಶಾಶ್ವತಃ], ಶಾಶ್ವತ [ಮೂರ್ತಿಭವಃ] ಮೂರ್ತಿಪ್ರಭವ [ಮೂರ್ತರೂಪಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇವಾಲಾ] ಔರ [ಅಶಬ್ದಃ] ಅಶಬ್ದ ಹೈ.
ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ಪರಮಾಣುಕೀ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ಹೈ.
ಪೂರ್ವೋಕ್ತ ಸ್ಕಂಧರೂಪ ಪರ್ಯಾಯೋಂಕಾ ಜೋ ಅನ್ತಿಮ ಭೇದ [ಛೋಟೇ–ಸೇ–ಛೋಟಾ ಅಂಶ] ವಹ ಪರಮಾಣು ಹೈ. ಔರ ವಹ ತೋ, ವಿಭಾಗಕೇ ಅಭಾವಕೇ ಕಾರಣ ಅವಿಭಾಗೀ ಹೈ; ನಿರ್ವಿಭಾಗ–ಏಕ–ಪ್ರದೇಶೀ ಹೋನೇಸೇ ಏಕ ಹೈ; ಮೂರ್ತದ್ರವ್ಯರೂಪಸೇ ಸದೈವ ಅವಿನಾಶೀ ಹೋನೇಸೇ ನಿತ್ಯ ಹೈ; ಅನಾದಿ–ಅನನ್ತ ರೂಪಾದಿಕೇ ಪರಿಣಾಮಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇಕೇ ಕಾರಣ ಮೂರ್ತಿಪ್ರಭವ ಹೈ; ಔರ ರೂಪಾದಿಕೇ ಪರಿಣಾಮಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇ ಪರ ಭೀ ಅಶಬ್ದ ಹೈ ಐಸಾ ನಿಶ್ಚಿತ ಹೈ, ಕ್ಯೋಂಕಿ ಶಬ್ದ ಪರಮಾಣುಕಾ ಗುಣ ನಹೀಂ ಹೈ ತಥಾ ಉಸಕಾ[ಶಬ್ದಕಾ] ಅಬ [೭೯ ವೀಂ ಗಾಥಾಮೇಂ] ಪುದ್ಗಲಸ್ಕಂಧಪರ್ಯಾಯರೂಪಸೇ ಕಥನ ಹೈ.. ೭೭.. -------------------------------------------------------------------------- ಮೂರ್ತಿಪ್ರಭವ = ಮೂರ್ತಪನೇರೂಪಸೇ ಉತ್ಪನ್ನ ಹೋನೇವಾಲಾ ಅರ್ಥಾತ್ ರೂಪ–ಗನ್ಧ–ರಸ ಸ್ಪರ್ಶಕೇ ಪರಿಣಾಮರೂಪಸೇ ಜಿಸಕಾ ಉತ್ಪಾದ ಹೋತಾ ಹೈ ಐಸಾ.[ಮೂರ್ತಿ = ಮೂರ್ತಪನಾ]
ತೇ ಏಕನೇ ಅವಿಭಾಗ, ಶಾಶ್ವತ, ಮೂರ್ತಿಪ್ರಭವ, ಅಶಬ್ದ ಛೇ. ೭೭.