ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ಷಡ್ದ್ರವ್ಯ–ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯವರ್ಣನ
[
೧೫೭
ಏವಂ ಪವಯಣಸಾರಂ ಪಂಚತ್ಥಿಯಸಂಗಹಂ ವಿಯಾಣಿತ್ತಾ.
ಜೋ ಮುಯದಿ ರಾಗದಾಸೇ ಸೋ ಗಾಹದಿ ದುಕ್ಖಪರಿಮೋಕ್ಖಂ.. ೧೦೩..
ಏವಂ ಪ್ರವಚನಸಾಂರ ಪಞ್ಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹಂ ವಿಜ್ಞಾಯ.
ಯೋ ಮುಞ್ಚತಿ ರಾಗದ್ವೇಷೌ ಸ ಗಾಹತೇ ದುಃಖಪರಿಮೋಕ್ಷಮ್.. ೧೦೩..
ತದವಬೋಧಫಲಪುರಸ್ಸರಃ ಪಞ್ಚಾಸ್ತಿಕಾಯವ್ಯಾಖ್ಯೋಪಸಂಹಾರೋಽಯಮ್.
ನ ಖಲು ಕಾಲಕಲಿತಪಞ್ಚಾಸ್ತಿಕಾಯೇಭ್ಯೋಽನ್ಯತ್ ಕಿಮಪಿ ಸಕಲೇನಾಪಿ ಪ್ರವಚನೇನ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯತೇ. ತತಃ
ಪ್ರವಚನಸಾರ ಏವಾಯಂ ಪಞ್ಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹಃ. ಯೋ ಹಿ ನಾಮಾಮುಂ ಸಮಸ್ತವಸ್ತುತತ್ತ್ವಾಭಿಧಾಯಿನಮರ್ಥತೋಽ–
ರ್ಥಿತಯಾವಬುಧ್ಯಾತ್ರೈವ ಜೀವಾಸ್ತಿಕಾಯಾಂತರ್ಗತಮಾತ್ಮಾನಂ ಸ್ವರೂಪೇಣಾತ್ಯಂತವಿಶುದ್ಧಚೈತನ್ಯಸ್ವಭಾವಂ ನಿಶ್ಚಿತ್ಯ ಪರ–
-----------------------------------------------------------------------------
ಗಾಥಾ ೧೦೩
ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಏವಮ್] ಇಸ ಪ್ರಕಾರ [ಪ್ರವಚನಸಾರಂ] ಪ್ರವಚನಕೇ ಸಾರಭೂತ [ಪಞ್ಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹಂ]
‘ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ’ಕೋ [ವಿಜ್ಞಾಯ] ಜಾನಕರ [ಯಃ] ಜೋ [ರಾಗದ್ವೇಷೌ] ರಾಗದ್ವೇಷಕೋ [ಮುಞ್ಚತಿ] ಛೋಡತಾ ಹೈ,
[ಸಃ] ವಹ [ದುಃಖಪರಿಮೋಕ್ಷಮ್ ಗಾಹತೇ] ದುಃಖಸೇ ಪರಿಮುಕ್ತ ಹೋತಾ ಹೈ.
ಟೀಕಾಃ– ಯಹಾಂ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಕೇ ಅವಬೋಧಕಾ ಫಲ ಕಹಕರ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಕೇ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾ ಉಪಸಂಹಾರ
ಕಿಯಾ ಗಯಾ ಹೈ.
ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಸಮ್ಪೂರ್ಣ [ದ್ವಾದಶಾಂಗರೂಪಸೇ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ] ಪ್ರವಚನ ಕಾಲ ಸಹಿತ ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸೇ ಅನ್ಯ ಕುಛ ಭೀ
ಪ್ರತಿಪಾದಿತ ನಹೀಂ ಕರತಾ; ಇಸಲಿಯೇ ಪ್ರವಚನಕಾ ಸಾರ ಹೀ ಯಹ ‘ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ’ ಹೈ. ಜೋ ಪುರುಷ
ಸಮಸ್ತವಸ್ತುತತ್ತ್ವಕಾ ಕಥನ ಕರನೇವಾಲೇ ಇಸ ‘ಪಂಚಾಸ್ತಿಕಾಯಸಂಗ್ರಹ’ ಕೋ ೧ಅರ್ಥತಃ ೨ಅರ್ಥೀರೂಪಸೇ ಜಾನಕರ,
--------------------------------------------------------------------------
೧. ಅರ್ಥತ=ಅರ್ಥಾನುಸಾರ; ವಾಚ್ಯಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಕರಕೇ; ವಾಚ್ಯಸಾಪೇಕ್ಷ; ಯಥಾರ್ಥ ರೀತಿಸೇ.
೨. ಅರ್ಥೀರೂಪಸೇ=ಗರಜೀರೂಪಸೇ; ಯಾಚಕರೂಪಸೇ; ಸೇವಕರೂಪಸೇ; ಕುಛ ಪ್ರಾಪ್ತ ಕರನೇ ಕೇ ಪ್ರಯೋಜನಸೇ [ಅರ್ಥಾತ್ ಹಿತಪ್ರಾಪ್ತಿಕೇ
ಹೇತುಸೇ].
ಏ ರೀತೇ ಪ್ರವಚನಸಾರರೂಪ ‘ಪಂಚಾಸ್ತಿಸಂಗ್ರಹ’ ಜಾಣೀನೇ
ಜೇ ಜೀವ ಛೋಡೇ ರಾಗದ್ವೇಷ, ಲಹೇ ಸಕಲದುಖಮೋಕ್ಷನೇ. ೧೦೩.