Show bookmarks Hide bookmarks

ಪುಣ್ಯಪಾಪಯೋಗ್ಯಭಾವಸ್ವಭಾವಾಖ್ಯಾಪನಮೇತತ್.

ಇಹ ಹಿ ದರ್ಶನಮೋಹನೀಯವಿಪಾಕಕಲುಷಪರಿಣಾಮತಾ ಮೋಹಃ. ವಿಚಿತ್ರಚಾರಿತ್ರಮೋಹನೀಯವಿಪಾಕಪ್ರತ್ಯಯೇ ಪ್ರೀತ್ಯಪ್ರೀತೀ ರಾಗದ್ವೇಷೌ. ತಸ್ಯೈವ ಮಂದೋದಯೇ ವಿಶುದ್ಧಪರಿಣಾಮತಾ ಚಿತ್ತಪ್ರಸಾದಪರಿಣಾಮಃ. ಏವಮಿಮೇ ಯಸ್ಯ ಭಾವೇ ಭವನ್ತಿ, ತಸ್ಯಾವಶ್ಯಂ ಭವತಿ ಶುಭೋಽಶುಭೋ ವಾ ಪರಿಣಾಮಃ. ತತ್ರ ಯತ್ರ ಪ್ರಶಸ್ತರಾಗಶ್ಚಿತ್ತಪ್ರಸಾದಶ್ಚ ತತ್ರ ಶುಭಃ ಪರಿಣಾಮಃ, ಯತ್ರ ತು ಮೋಹದ್ವೇಷಾವಪ್ರಶಸ್ತರಾಗಶ್ಚ ತತ್ರಾಽಶುಭ ಇತಿ.. ೧೩೧..

-----------------------------------------------------------------------------

ಟೀಕಾಃ– ಯಹ, ಪುಣ್ಯ–ಪಾಪಕೇ ಯೋಗ್ಯ ಭಾವಕೇ ಸ್ವಭಾವಕಾ [–ಸ್ವರೂಪಕಾ] ಕಥನ ಹೈ.

ಯಹಾಂ, ದರ್ಶನಮೋಹನೀಯಕೇ ವಿಪಾಕಸೇ ಜೋ ಕಲುಷಿತ ಪರಿಣಾಮ ವಹ ಮೋಹ ಹೈ; ವಿಚಿತ್ರ [–ಅನೇಕ ಪ್ರಕಾರಕೇ] ಚಾರಿತ್ರಮೋಹನೀಯಕಾ ವಿಪಾಕ ಜಿಸಕಾ ಆಶ್ರಯ [–ನಿಮಿತ್ತ] ಹೈ ಐಸೀ ಪ್ರೀತಿ–ಅಪ್ರೀತಿ ವಹ ರಾಗ–ದ್ವೇಷ ಹೈ; ಉಸೀಕೇ [ಚಾರಿತ್ರಮೋಹನೀಯಕೇ ಹೀ] ಮಂದ ಉದಯಸೇ ಹೋನೇವಾಲೇ ಜೋ ವಿಶುದ್ಧ ಪರಿಣಾಮ ವಹ ೧ಚಿತ್ತಪ್ರಸಾದಪರಿಣಾಮ [–ಮನಕೀ ಪ್ರಸನ್ನತಾರೂಪ ಪರಿಣಾಮ] ಹೈ. ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಯಹ [ಮೋಹ, ರಾಗ, ದ್ವೇಷ ಅಥವಾ ಚಿತ್ತಪ್ರಸಾದ] ಜಿಸಕೇ ಭಾವಮೇಂ ಹೈ, ಉಸೇ ಅವಶ್ಯ ಶುಭ ಅಥವಾ ಅಶುಭ ಪರಿಣಾಮ ಹೈ. ಉಸಮೇಂ, ಜಹಾಂ ಪ್ರಶಸ್ತ ರಾಗ ತಥಾ ಚಿತ್ತಪ್ರಸಾದ ಹೈ ವಹಾಂ ಶುಭ ಪರಿಣಾಮ ಹೈ ಔರ ಜಹಾಂ ಮೋಹ, ದ್ವೇಷ ತಥಾ ಅಪ್ರಶಸ್ತ ರಾಗ ಹೈ ವಹಾಂ ಅಶುಭ ಪರಿಣಾಮ ಹೈ.. ೧೩೧..

ಅನ್ವಯಾರ್ಥಃ– [ಜೀವಸ್ಯ] ಜೀವಕೇ [ಶುಭಪರಿಣಾಮಃ] ಶುಭ ಪರಿಣಾಮ [ಪುಣ್ಯಮ್] ಪುಣ್ಯ ಹೈಂ ಔರ [ಅಶುಭಃ] ಅಶುಭ ಪರಿಣಾಮ [ಪಾಪಮ್ ಇತಿ ಭವತಿ] ಪಾಪ ಹೈಂ; [ದ್ವಯೋಃ] ಉನ ದೋನೋಂಕೇ ದ್ವಾರಾ [ಪುದ್ಗಲಮಾತ್ರಃ ಭಾವಃ] ಪುದ್ಗಲಮಾತ್ರ ಭಾವ [ಕರ್ಮತ್ವಂ ಪ್ರಾಪ್ತಃ] ಕರ್ಮಪನೇಕೋ ಪ್ರಾಪ್ತ ಹೋತೇ ಹೈಂ [ಅರ್ಥಾತ್ ಜೀವಕೇ ಪುಣ್ಯ–ಪಾಪಭಾವಕೇ ನಿಮಿತ್ತಸೇ ಸಾತಾ–ಅಸಾತಾವೇದನೀಯಾದಿ ಪುದ್ಗಲಮಾತ್ರ ಪರಿಣಾಮ ವ್ಯವಹಾರಸೇ ಜೀವಕಾ ಕರ್ಮ ಕಹೇ ಜಾತೇ ಹೈಂ]. --------------------------------------------------------------------------

೧೯೨

೧. ಪ್ರಸಾದ = ಪ್ರಸನ್ನತಾ; ವಿಶುದ್ಧತಾ; ಉಜ್ಜ್ವಲತಾ.