ಕಹಾನಜೈನಶಾಸ್ತ್ರಮಾಲಾ] ನವಪದಾರ್ಥಪೂರ್ವಕ–ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಪ್ರಪಂಚವರ್ಣನ
ಇಹ ಹಿ ಸ್ವಭಾವಪ್ರಾತಿಕೂಲ್ಯಾಭಾವಹೇತುಕಂ ಸೌಖ್ಯಮ್. ಆತ್ಮನೋ ಹಿ ದ್ರಶಿ–ಜ್ಞಪ್ತೀ ಸ್ವಭಾವಃ. ತಯೋರ್ವಿಷಯಪ್ರತಿಬನ್ಧಃ ಪ್ರಾತಿಕೂಲ್ಯಮ್. ಮೋಕ್ಷೇ ಖಲ್ವಾತ್ಮನಃ ಸರ್ವಂ ವಿಜಾನತಃ ಪಶ್ಯತಶ್ಚ ತದಭಾವಃ. ತತಸ್ತದ್ಧೇತುಕಸ್ಯಾನಾಕುಲತ್ವಲಕ್ಷಣಸ್ಯ ಪರಮಾರ್ಥಸುಖಸ್ಯ ಮೋಕ್ಷೇಽನುಭೂತಿರಚಲಿತಾಽಸ್ತಿ. ಇತ್ಯೇತದ್ಭವ್ಯ ಏವ ಭಾವತೋ ವಿಜಾನಾತಿ, ತತಃ ಸ ಏವ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಾರ್ಹಃ. ನೈತದಭವ್ಯಃ ಶ್ರದ್ಧತ್ತೇ, ತತಃ ಸ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಾನರ್ಹ ಏವೇತಿ. ಅತಃ ಕತಿಪಯೇ ಏವ ಸಂಸಾರಿಣೋ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಾರ್ಹಾ ನ ಸರ್ವ ಏವೇತಿ.. ೧೬೩.. -----------------------------------------------------------------------------
ದ್ರಶಿ–ಜ್ಞಪ್ತಿ [ದರ್ಶನ ಔರ ಜ್ಞಾನ] ಹೈ. ಉನ ದೋನೋಂಕೋ ವಿಷಯಪ್ರತಿಬನ್ಧ ಹೋನಾ ಸೋ ‘ಪ್ರತಿಕೂಲತಾ’ ಹೈ. ಮೋಕ್ಷಮೇಂ ವಾಸ್ತವಮೇಂ ಆತ್ಮಾ ಸರ್ವಕೋ ಜಾನತಾ ಔರ ದೇಖತಾ ಹೋನೇಸೇ ಉಸಕಾ ಅಭಾವ ಹೋತಾ ಹೈ [ಅರ್ಥಾತ್ ಮೋಕ್ಷಮೇಂ ಸ್ವಭಾವಕೀ ಪ್ರತಿಕೂಲತಾಕಾ ಅಭಾವ ಹೋತಾ ಹೈ]. ಇಸಲಿಯೇ ಉಸಕಾ ಅಭಾವ ಜಿಸಕಾ ಕಾರಣ ಹೈ ಐಸೇ
೪ ಅನಾಕುಲತಾಲಕ್ಷಣವಾಲೇ ಪರಮಾರ್ಥ–ಸುಖಕೀ ಮೋಕ್ಷಮೇಂ ಅಚಲಿತ ಅನುಭೂತಿ ಹೋತೀ ಹೈ. –ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಭವ್ಯ ಜೀವ ಹೀ ಭಾವಸೇ ಜಾನತಾ ಹೈ, ಇಸಲಿಯೇ ವಹೀ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕೇ ಯೋಗ್ಯ ಹೈ; ಅಭವ್ಯ ಜೀವ ಇಸ ಪ್ರಕಾರ ಶ್ರದ್ಧಾ ನಹೀಂ ಕರತಾ, ೫ ಇಸಲಿಯೇ ವಹ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಕೇ ಅಯೋಗ್ಯ ಹೀ ಹೈ.
------------------------------------------------------------------------- ೧. ಪ್ರತಿಕೂಲತಾ = ವಿರುದ್ಧತಾ; ವಿಪರೀತತಾ; ಊಲಟಾಪನ. ೨. ವಿಷಯಪ್ರತಿಬನ್ಧ = ವಿಷಯಮೇಂ ರುಕಾವಟ ಅರ್ಥಾತ್ ಮರ್ಯಾದಿತಪನಾ. [ದರ್ಶನ ಔರ ಜ್ಞಾನಕೇ ವಿಷಯಮೇಂ ಮರ್ಯಾದಿತಪನಾ ಹೋನಾ ವಹ
೩. ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕ ಸುಖಕಾ ಕಾರಣ ಸ್ವಭಾವಕೀ ಪ್ರತಿಕೂಲತಾಕಾ ಅಭಾವ ಹೈ. ೪. ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕ ಸುಖಕಾ ಲಕ್ಷಣ ಅಥವಾ ಸ್ವರೂಪ ಅನಾಕುಲತಾ ಹೈ. ೫. ಶ್ರೀ ಜಯಸೇನಾಚಾರ್ಯದೇವಕೃತ ಟೀಕಾಮೇಂ ಕಹಾ ಹೈ ಕಿ ‘ಉಸ ಅನನ್ತ ಸುಖಕೋ ಭವ್ಯ ಜೀವ ಜಾನತೇ ಹೈ, ಉಪಾದೇಯರೂಪಸೇ ಶ್ರದ್ಧತೇ ಹೈಂ