അത്രാത്യന്താസദുത്പാദത്വം സിദ്ധസ്യ നിഷിദ്ധമ്. യഥാ സ്തോകകാലാന്വയിഷു നാമകര്മവിശേഷോദയനിര്വൃത്തേഷു ജീവസ്യ ദേവാദിപര്യായേഷ്വേകസ്മിന് സ്വകാരണനിവൃതൌ നിവൃത്തേഭൂതപൂര്വ ഏവ ചാന്യസ്മിന്നുത്പന്നേ നാസദുത്പത്തിഃ, തഥാ ദീര്ധകാലാ– ന്വയിനി ജ്ഞാനാവരണാദികര്മസാമാന്യോദയനിര്വൃത്തിസംസാരിത്വപര്യായേ ഭവ്യസ്യ സ്വകാരണനിവൃത്തൌ നിവൃത്തേ സുമുത്പന്നേ ചാഭൂതപൂര്വേ സിദ്ധത്വപര്യായേ നാസദുത്പത്തിരിതി. കിം ച–യഥാ ദ്രാഘീയസി വേണുദണ്ഡേ വ്യവഹിതാ– വ്യവഹിതവിചിത്രചിത്രകിര്മീരതാഖചിതാധസ്തനാര്ധഭാഗേ ഏകാന്തവ്യവഹിതസുവിശുദ്ധോര്ധ്വാര്ധഭാഗേവതാരിതാ ദ്രഷ്ടിഃ സമന്തതോ വിചിത്രചിത്രകിര്മീരതാവ്യാപ്തിം പശ്യന്തീ സമുനമിനോതി തസ്യ സര്വത്രാവിശുദ്ധത്വം, തഥാ ക്വചിദപി ജീവദ്രവ്യേ വ്യവഹിതാവ്യവഹിതജ്ഞാനാവരണാദികര്മകിര്മീരതാഖചിതബഹുതരാധസ്തനഭാഗേ ഏകാന്ത– വ്യവഹിതസുവിശുദ്ധബഹുതരോര്ധ്വഭാഗേവതാരിതാ ബുദ്ധിഃ സമന്തതോ ജ്ഞാനാവരണാദികര്മകിര്മീരതാവ്യാപ്തി വ്യവസ്യന്തീ സമനുമിനോതി തസ്യ സര്വത്രാവിശുദ്ധത്വമ്. യഥാ ച തത്ര വേണുദണ്ഡേ വ്യാപ്തിജ്ഞാനാഭാസനി– ബന്ധനവിചിത്രചിത്ര കിര്മീരതാന്വയഃ തഥാ ച ക്വചിജ്ജീവദ്രവ്യേ ജ്ഞാനാവര– ----------------------------------------------------------------------------- ജിസപ്രകാര കുഛ സമയ തക അന്വയരൂപസേ [–സാഥ–സാഥ] രഹനേ വാലീ, നാമകര്മവിശേഷകേ ഉദയസേ ഉത്പന്ന ഹോനേവാലീ ജോ ദേവാദിപര്യായേം ഉനമേംസേ ജീവകോ ഏക പര്യായ സ്വകാരണകീ നിവൃത്തി ഹോനേപര നിവൃത്ത ഹോ തഥാ അന്യ കോഈ അഭൂതപൂര്വ പര്യായഹീ ഉത്പന്നഹോ, വഹാ അസത്കീ ഉത്പത്തി നഹീം ഹൈ; ഉസീപ്രകാര ദീര്ധ കാല തക അന്വയരൂപസേ രഹനേവാലീ, ജ്ഞാനവരണാദികര്മസാമാന്യകേ ഉദയസേ ഉത്പന്ന ഹോനേവാലീ സംസാരിത്വപര്യായ ഭവ്യകോ സ്വകാരണകീ നിവൃത്തി ഹോനേ പര നിവൃത്ത ഹോ ഔര അഭൂതപൂര്വ [–പൂര്വകാലമേം നഹീം ഹുഈ ഐസീ] സിദ്ധത്വപര്യായ ഉത്പന്ന ഹോ, വഹാ അസത്കീ ഉത്പത്തി നഹീം ഹൈ.

പുനശ്ച [വിശേഷ സമഝായാ ജാതാ ഹൈ.]ഃ–

ജിസ പ്രകാര ജിസകാ വിചിത്ര ചിത്രോംസേ ചിത്രവിചിത്ര നീചേകാ അര്ധ ഭാഗ കുഛ ഢ കാഹുആ ഔര കുഛ ബിന ഢ കാ ഹോ തഥാ സുവിശുദ്ധ [–അചിത്രിത] ഊപരകാ അര്ധ ഭാഗ മാത്ര ഢ കാ ഹുആ ഹീ ഹോ ഐസേ ബഹുത ലംബേ ബാ സ പര ദ്രഷ്ടി ഡാലനേസേ വഹ ദ്രഷ്ടി സര്വത്ര വിചിത്ര ചത്രോംസേ ഹുഏ ചിത്രവിചിത്രപനേകീ വ്യാപ്തികാ നിര്ണയ കരതീ ഹുഈ ‘വഹ ബാ സ സര്വത്ര അവിശുദ്ധ ഹൈ [അര്ഥാത് സമ്പൂര്ണ രംഗബിരംഗാ ഹൈ]’ ഐസാ അനുമാന കരതീ ഹൈ; ഉസീപ്രകാര ജിസകാ ജ്ഞാനാവരണാദി കര്മോംസേ ഹുആ ചിത്രവിചിത്രതായുക്ത [–വിവിധ വിഭാവപര്യായവാലാ] ബഹുത ബഡാ നീചേകാ ഭാഗ കുഛ ഢ കാ ഹുആ ഔര കുഛ ബിന ഢ കാ ഹൈ തഥാ സുവിശുദ്ധ [സിദ്ധപര്യായവാലാ], ബഹുത ബഡാ ഊപരകാ ഭാഗ മാത്ര ഢ കാ ഹുആ ഹീ ഹൈ ഐസേ കിസീ ജീവദ്രവ്യമേം ബുദ്ധി ലഗാനേസേ വഹ ബുദ്ധി സര്വത്ര ജ്ഞാനാവരണാദി കര്മസേ ഹുഏ ചിത്രവിചിത്രപനേകീ വ്യാപ്തികാ നിര്ണയ കരതീ ഹുഈ ‘വഹ ജീവ സര്വത്ര അവിശുദ്ധ ഹൈ [അര്ഥാത് സമ്പൂര്ണ സംസാരപര്യായവാലാ ഹൈ]’ ഐസാ അനുമാന കരതീ ഹൈ. പുനശ്ച ജിസ പ്രകാര ഉസ ബാ സമേം വ്യാപ്തിജ്ഞാനാഭാസകാ കാരണ [നീചേകേ ഖുലേ ഭാഗമേം] വിചിത്ര ചിത്രോംസേ ഹുഏ ചിത്രവിചിത്രപനേകാ അന്വയ [– സംതതി, പ്രവാഹ] ഹൈ, ഉസീപ്രകാര ഉസ ജീവദ്രവ്യമേം വ്യാപ്തിജ്ഞാനാഭാസകാ കാരണ [നിചേകേ ഖുലേ ഭാഗമേം]

൪൨