କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା] ଷଡ୍ଦ୍ରଵ୍ଯ–ପଂଚାସ୍ତିକାଯଵର୍ଣନ
କୃତକୃତ୍ଯତ୍ଵାଚ୍ଚ ସ୍ଵତୋଽଵ୍ଯତିରିକ୍ତସ୍ଵାଭାଵିକସୁଖଂ ଜ୍ଞାନମେଵ ଚେତଯଂତ ଇତି.. ୩୮..
ପାଣିତ୍ତମଦିକ୍କଂତା ଣାଣଂ ଵିଂଦଂତି ତେ ଜୀଵା.. ୩୯..
ପ୍ରାଣିତ୍ଵମତିକ୍ରାଂତାଃ ଜ୍ଞାନଂ ଵିଂଦନ୍ତି ତେ ଜୀଵାଃ.. ୩୯..
----------------------------------------------------------------------------- ଦ୍ଵାରା ‘ଜ୍ଞାନ’ କୋ ହୀ – କି ଜୋ ଜ୍ଞାନ ଅପନେସେ ୧ଅଵ୍ଯତିରିକ୍ତ ସ୍ଵାଭାଵିକ ସୁଖଵାଲା ହୈ ଉସୀକୋ –ଚେତତେ ହୈଂ, କ୍ଯୋଂକି ଉନ୍ହୋଂନେ ସମସ୍ତ ଵୀର୍ଯାଂତରାଯକେ କ୍ଷଯସେ ଅନନ୍ତ ଵୀର୍ଯକୋ ପ୍ରାପ୍ତ କିଯା ହୈ ଇସଲିଯେ ଉନକୋ [ଵିକାରୀ ସୁଖଦୁଃଖରୂପ] କର୍ମଫଲ ନିର୍ଜରିତ ହୋ ଗଯା ହୈ ଔର ଅତ୍ଯନ୍ତ ୨କୃତକୃତ୍ଯପନା ହୁଆ ହୈ [ଅର୍ଥାତ୍ କୁଛ ଭୀ କରନା ଲେଶମାତ୍ର ଭୀ ନହୀଂ ରହା ହୈ].. ୩୮..
କର୍ମଫଲକୋ ଵେଦତେ ହୈଂ, [ତ୍ରସାଃ] ତ୍ରସ [ହି] ଵାସ୍ତଵମେଂ [କାର୍ଯଯୁତମ୍] କାର୍ଯସହିତ କର୍ମଫଲକୋ ଵେଦତେ ହୈଂ ଔର [ପ୍ରାଣିତ୍ଵମ୍ ଅତିକ୍ରାଂତାଃ] ଜୋ ପ୍ରାଣିତ୍ଵକା [–ପ୍ରାଣୋଂକା] ଅତିକ୍ରମ କର ଗଯେ ହୈଂ [ତେ ଜୀଵାଃ] ଵେ ଜୀଵ [ଜ୍ଞାନଂ] ଜ୍ଞାନକୋ [ଵିଂଦନ୍ତି] ଵେଦତେ ହୈଂ.
ହୈ.
ଚେତତା ହୈ, ଅନୁଭଵ କରତା ହୈ, ଉପଲବ୍ଧ କରତା ହୈ ଔର ଵେଦତା ହୈ –ଯେ ଏକାର୍ଥ ହୈଂ [ଅର୍ଥାତ୍ ଯହ ସବ ଶବ୍ଦ ଏକ ଅର୍ଥଵାଲେ ହୈଂ], କ୍ଯୋଂକି ଚେତନା, ଅନୁଭୂତି, ଉପଲବ୍ଧି ଔର ଵେଦନାକା ଏକ ଅର୍ଥ ହୈ. ଵହାଁ, ସ୍ଥାଵର -------------------------------------------------------------------------- ୧. ଅଵ୍ଯତିରିକ୍ତ = ଅଭିନ୍ନ. [ସ୍ଵାଭାଵିକ ସୁଖ ଜ୍ଞାନସେ ଅଭିନ୍ନ ହୈ ଇସଲିଯେ ଜ୍ଞାନଚେତନା ସ୍ଵାଭାଵିକ ସୁଖକେ ସଂଚେତନ–
୨. କୃତକୃତ୍ଯ = କୃତକାର୍ଯ. [ପରିପୂର୍ଣ ଜ୍ଞାନଵାଲେ ଆତ୍ମା ଅତ୍ଯନ୍ତ କୃତକାର୍ଯ ହୈଂ ଇସଲିଯେ, ଯଦ୍ଯପି ଉନ୍ହେଂ ଅନଂତ ଵୀର୍ଯ ପ୍ରଗଟ ହୁଆ ହୈ ତଥାପି, ଉନକା ଵୀର୍ଯ କାର୍ଯଚେତନାକୋ [କର୍ମଚେତନାକୋ] ନହୀଂ ରଚତା, [ଔର ଵିକାରୀ ସୁଖଦୁଃଖ ଵିନଷ୍ଟ ହୋ ଗଯେ ହୈଂ ଇସଲିଯେ ଉନକା ଵୀର୍ଯ କର୍ମଫଲ ଚେତନୋକୋ ଭୀ ନହୀଂ ରଚତା,] ଜ୍ଞାନଚେତନାକୋ ହୀ ରଚତା ହୈ.]
ପ୍ରାଣିତ୍ଵଥୀ ଅତିକ୍ରାନ୍ତ ଜେ ତେ ଜୀଵ ଵେଦେ ଜ୍ଞାନନେ. ୩୯.