କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା] ଷଡ୍ଦ୍ରଵ୍ଯ–ପଂଚାସ୍ତିକାଯଵର୍ଣନ
ଆତ୍ମନଶ୍ଚୈତନ୍ଯାନୁଵିଧାଯୀ ପରିଣାମ ଉପଯୋଗଃ. ସୋଽପି ଦ୍ଵିଵିଧଃ–ଜ୍ଞାନୋପଯୋଗୋ ଦର୍ଶନୋ–ପଯୋଗଶ୍ଚ. ତତ୍ର ଵିଶେଷଗ୍ରାହି ଜ୍ଞାନଂ, ସାମାନ୍ଯଗ୍ରାହି ଦର୍ଶନମ୍. ଉପଯୋଗଶ୍ଚ ସର୍ଵଦା ଜୀଵାଦପୃଥଗ୍ଭୂତ ଏଵ, ଏକାସ୍ତିତ୍ଵନିର୍ଵୃତ୍ତତ୍ଵାଦିତି.. ୪୦..
ଆଭିଣିସୁଦୋଧିମଣକେଵଲାଣି ଣାଣାଣି ପଂଚଭେଯାଣି.
କୁମତିଶ୍ରୁତଵିଭଙ୍ଗାନି ଚ ତ୍ରୀଣ୍ଯପି ଜ୍ଞାନୈଃ ସଂଯୁକ୍ତାନି.. ୪୧..
-----------------------------------------------------------------------------
ଵାସ୍ତଵମେଂ ଦୋ ପ୍ରକାରକା [ଉପଯୋଗଃ] ଉପଯୋଗ [ଜୀଵସ୍ଯ] ଜୀଵକୋ [ସର୍ଵକାଲମ୍] ସର୍ଵ କାଲ [ଅନନ୍ଯଭୂତଂ] ଅନନ୍ଯରୂପସେ [ଵିଜାନୀହି] ଜାନୋ.
ଟୀକାଃ– ଆତ୍ମକା ଚୈତନ୍ଯ–ଅନୁଵିଧାଯୀ [ଅର୍ଥାତ୍ ଚୈତନ୍ଯକା ଅନୁସରଣ କରନେଵାଲା] ପରିଣାମ ସୋ ଉପଯୋଗ ହୈ. ଵହ ଭୀ ଦୋେ ପ୍ରକାରକା ହୈ–ଜ୍ଞାନୋପଯୋଗ ଔର ଦର୍ଶନୋପଯୋଗ. ଵହାଁ, ଵିଶେଷକୋ ଗ୍ରହଣ କରନେଵାଲା ଜ୍ଞାନ ହୈ ଔର ସାମାନ୍ଯକୋ ଗ୍ରହଣ କରନେଵାଲା ଦର୍ଶନ ହୈ [ଅର୍ଥାତ୍ ଵିଶେଷ ଜିସମେଂ ପ୍ରତିଭାସିତ ହୋ ଵହ ଜ୍ଞାନ ହୈ ଔର ସାମାନ୍ଯ ଜିସମେଂ ପ୍ରତିଭାସିତ ହୋ ଵହ ଦର୍ଶନ ହୈ]. ଔର ଉପଯୋଗ ସର୍ଵଦା ଜୀଵସେ ଅପୃଥଗ୍ଭୂତ ହୀ ହୈ, କ୍ଯୋଂକି ଏକ ଅସ୍ତିତ୍ଵସେ ରଚିତ ହୈ.. ୪୦..
ମନଃପର୍ଯଯ ଔର କେଵଲ–[ଜ୍ଞାନାନି ପଞ୍ଚଭେଦାନି] ଇସ ପ୍ରକାର ଜ୍ଞାନକେ ପାଁଚ ଭେଦ ହୈଂ; [କୁମତିଶ୍ରୁତଵିଭଙ୍ଗାନି ଚ] ଔର କୁମତି, କୁଶ୍ରୁତ ଔର ଵିଭଂଗ–[ତ୍ରୀଣି ଅପି] ଯହ ତୀନ [ଅଜ୍ଞାନ] ଭୀ [ଜ୍ଞାନୈଃ] [ପାଁଚ] ଜ୍ଞାନକେ ସାଥ [ସଂଯୁକ୍ତାନି] ସଂଯୁକ୍ତ କିଯେ ଗଯେ ହୈଂ. [ଇସ ପ୍ରକାର ଜ୍ଞାନୋପଯୋଗକେ ଆଠ ଭେଦ ହୈଂ.] -------------------------------------------------------------------------- ଅପୃଥଗ୍ଭୂତ = ଅଭିନ୍ନ. [ଉପଯୋଗ ସଦୈଵ ଜୀଵସେ ଅଭିନ୍ନ ହୀ ହୈ, କ୍ଯୋଂକି ଵେ ଏକ ଅସ୍ତିତ୍ଵସେ ନିଷ୍ପନ୍ନ ହୈ.