Panchastikay Sangrah-Hindi (Oriya transliteration).

< Previous Page   Next Page >

Tiny url for this page: http://samyakdarshan.org/GcwD5jg
Page 76 of 264
PDF/HTML Page 105 of 293


This shastra has been re-typed and there may be sporadic typing errors. If you have doubts, please consult the published printed book.

Hide bookmarks
background image
୭୬
] ପଂଚାସ୍ତିକାଯସଂଗ୍ରହ
[ଭଗଵାନଶ୍ରୀକୁନ୍ଦକୁନ୍ଦ
ଜ୍ଞାନୋପଯୋଗଵିଶେଷାଣାଂ ନାମସ୍ଵରୂପାଭିଧାନମେତତ୍.
ତତ୍ରାଭିନିବୋଧିକଜ୍ଞାନଂ ଶ୍ରୁତଜ୍ଞାନମଵଧିଜ୍ଞାନଂ ମନଃପର୍ଯଯଜ୍ଞାନଂ କେଵଲଜ୍ଞାନଂ କୁମତିଜ୍ଞାନଂ କୁଶ୍ରୁତ–ଜ୍ଞାନଂ
ଵିଭଙ୍ଗଜ୍ଞାନମିତି ନାମାଭିଧାନମ୍. ଆତ୍ମା ହ୍ଯନଂତସର୍ଵାତ୍ମପ୍ରଦେଶଵ୍ଯାପିଵିଶୁଦ୍ଧ ଜ୍ଞାନସାମାନ୍ଯାତ୍ମା. ସ
ଖଲ୍ଵନାଦିଜ୍ଞାନାଵରଣକର୍ମାଵଚ୍ଛନ୍ନପ୍ରଦେଶଃ ସନ୍, ଯତ୍ତଦାଵରଣକ୍ଷଯୋପଶମାଦିନ୍ଦ୍ରି–ଯାନିନ୍ଦ୍ରିଯାଵଲମ୍ବାଚ୍ଚ
ମୂର୍ତାମୂର୍ତଦ୍ରଵ୍ଯଂ ଵିକଲଂ ଵିଶେଷେଣାଵବୁଧ୍ଯତେ ତଦାଭିନିବୋଧିକଜ୍ଞାନମ୍, ଯତ୍ତଦା–
ଵରଣକ୍ଷଯୋପଶମାଦନିନ୍ଦ୍ରିଯାଵଲଂବାଚ୍ଚ ମୂର୍ତାମୂର୍ତଦ୍ରଵ୍ଯଂ ଵିକଲଂ ଵିଶେଷେଣାଵବୁଧ୍ଯତେ ତତ୍ ଶ୍ରୁତଜ୍ଞାନମ୍,
ଯତ୍ତଦାଵରଣକ୍ଷଯୋପଶମାଦେଵ ମୂର୍ତଦ୍ରଵ୍ଯଂ ଵିକଲଂ ଵିଶେଷେଣାଵବୁଧ୍ଯତେ ତଦଵଧିଜ୍ଞାନମ୍, ଯତ୍ତଦା–ଵରଣକ୍ଷଯୋପଶମାଦେଵ
-----------------------------------------------------------------------------
ଟୀକାଃ– ଯହ, ଜ୍ଞାନୋପଯୋଗକେ ଭେଦୋଂକେ ନାମ ଔର ସ୍ଵରୂପକା କଥନ ହୈ.
ଵହାଁ, [୧] ଆଭିନିବୋଧିକଜ୍ଞାନ, [୨] ଶ୍ରୁତଜ୍ଞାନ, [୩] ଅଵଧିଜ୍ଞାନ, [୪] ମନଃପର୍ଯଯଜ୍ଞାନ, [୫]
କେଵଲଜ୍ଞାନ, [୬] କୁମତିଜ୍ଞାନ, [୭] କୁଶ୍ରୁତଜ୍ଞାନ ଔର [୮] ଵିଭଂଗଜ୍ଞାନ–ଇସ ପ୍ରକାର [ଜ୍ଞାନୋପଯୋଗକେ
ଭେଦୋଂକେ] ନାମକା କଥନ ହୈ.
[ଅବ ଉନକେ ସ୍ଵରୂପକା କଥନ କିଯା ଜାତା ହୈଃ–] ଆତ୍ମା ଵାସ୍ତଵମେଂ ଅନନ୍ତ, ସର୍ଵ ଆତ୍ମପ୍ରଦେଶୋଂମେଂ
ଵ୍ଯାପକ, ଵିଶୁଦ୍ଧ ଜ୍ଞାନସାମାନ୍ଯସ୍ଵରୂପ ହୈ. ଵହ [ଆତ୍ମା] ଵାସ୍ତଵମେଂ ଅନାଦି ଜ୍ଞାନାଵରଣକର୍ମସେ ଆଚ୍ଛାଦିତ
ପ୍ରଦେଶଵାଲା ଵର୍ତତା ହୁଆ, [୧] ଉସ ପ୍ରକାରକେ [ଅର୍ଥାତ୍ ମତିଜ୍ଞାନକେ] ଆଵରଣକେ କ୍ଷଯୋପଶମସେ ଔର
ଇନ୍ଦ୍ରିଯ–ମନକେ ଅଵଲମ୍ବନସେ ମୂର୍ତ–ଅମୂର୍ତ ଦ୍ରଵ୍ଯକା
ଵିକଲରୂପସେ ଵିଶେଷତଃ ଅଵବୋଧନ କରତା ହୈ ଵହ
ଆଭିନିବୋଧିକଜ୍ଞାନ ହୈ, [୨] ଉସ ପ୍ରକାରକେ [ଅର୍ଥାତ୍ ଶ୍ରୁତଜ୍ଞାନକେ] ଆଵରଣକେ କ୍ଷଯୋପଶମସେ ଔର ମନକେ
ଅଵଲମ୍ବନସେ ମୂର୍ତ–ଅମୂର୍ତ ଦ୍ରଵ୍ଯକା ଵିକଲରୂପସେ ଵିଶେଷତଃ ଅଵବୋଧନ କରତା ହୈ ଵହ ଶ୍ରୁତଜ୍ଞାନ ହୈ, [୩] ଉସ
ପ୍ରକାରକେ ଆଵରଣକେ କ୍ଷଯୋପଶମସେ ହୀ ମୂର୍ତ ଦ୍ରଵ୍ଯକା ଵିକଲରୂପସେ ଵିଶେଷତଃ ଅଵବୋଧନ କରତା ହୈ ଵହ
ଅଵଧିଜ୍ଞାନ ହୈ, [୪] ଉସ ପ୍ରକାରକେ ଆଵରଣକେ କ୍ଷଯୋପଶମସେ ହୀ ପରମନୋଗତ [–ଦୂସରୋଂକେ ମନକେ ସାଥ
ସମ୍ବନ୍ଧଵାଲେ] ମୂର୍ତ ଦ୍ରଵ୍ଯକା ଵିକଲରୂପସେ ଵିଶେଷତଃ ଅଵବୋଧନ କରତା ହୈ ଵହ ମନଃପର୍ଯଯଜ୍ଞାନ ହୈ, [୫]
ସମସ୍ତ ଆଵରଣକେ ଅତ୍ଯନ୍ତ କ୍ଷଯସେ, କେଵଲ ହୀ [–ଆତ୍ମା ଅକେଲା ହୀ], ମୂର୍ତ–ଅମୂର୍ତ ଦ୍ରଵ୍ଯକା ସକଲରୂପସେ
--------------------------------------------------------------------------
୧. ଵିକଲରୂପସେ = ଅପୂର୍ଣରୂପସେ; ଅଂଶତଃ.

୨. ଵିଶେଷତଃ ଅଵବୋଧନ କରନା = ଜାନନା. [ଵିଶେଷ ଅଵବୋଧ ଅର୍ଥାତ୍ ଵିଶେଷ ପ୍ରତିଭାସ ସୋ ଜ୍ଞାନ ହୈ.]