Panchastikay Sangrah-Hindi (Oriya transliteration). Translator's Notes.

< Previous Page   Next Page >


PDF/HTML Page 11 of 293

 

background image
.. ନମଃ ଶ୍ରୀସଦ୍ଗୁରୁଵେ ..
* ଉପୋଦ୍ଘାତ *
ଗଵାନ କୁଂଦକୁଂଦାଚାର୍ଯଦେଵ ପ୍ରଣୀତ ଯହ ‘ପଂଚାସ୍ତିକାଯସଂଗ୍ରହ’ ନାମକ ଶାସ୍ତ୍ର ‘ଦ୍ଵିତୀଯ
ଶ୍ରୁତସ୍କଂଧ’ କେ ସର୍ଵୋତ୍କୃଷ୍ଟ ଆଗମୋଂମେଂସେ ଏକ ହୈ.
‘ଦ୍ଵିତୀଯ ଶ୍ରୁତସ୍କଂଧ’ କୀ ଉତ୍ପତ୍ତି କିସ ପ୍ରକାର ହୁଈ, ଯହ ହମ ପଟ୍ଟାଵଲିଯୋଂକେ ଆଧାରସେ ସଂକ୍ଷେପମେଂ
ଦେଖେଃ––
ଆଜସେ ୨୪୮୩ ଵର୍ଷ ପୂର୍ଵ ଇସ ଭରତକ୍ଷେତ୍ରକୀ ପୁଣ୍ଯଭୂମିମେଂ ଜଗତପୂଜ୍ଯ ପରମଭଟ୍ଟାରକ ଭଗଵାନ ଶ୍ରୀ
ମହାଵୀରସ୍ଵାମୀ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗକା ପ୍ରକାଶ କରନେକେ ଲିଯେ ସମସ୍ତ ପଦାର୍ଥୋଂକା ସ୍ଵରୂପ ଅପନୀ ସାତିଶଯ ଦିଵ୍ଯଧ୍ଵନି
ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଗଟ କର ରହେ ଥେ. ଉନକେ ନିର୍ଵାଣକେ ପଶ୍ଚାତ୍ ପାଁଚ ଶ୍ରୁତକେଵଲୀ ହୁଏ, ଜିନମେଂ ଅନ୍ତିମ ଶ୍ରୁତକେଵଲୀ ଶ୍ରୀ
ଭଦ୍ରବାହୁସ୍ଵାମୀ ଥେ. ଵହାଁ ତକ ତୋ ଦ୍ଵାଦଶାଂଗଶାସ୍ତ୍ରକୀ ପ୍ରରୂପଣାସେ ନିଶ୍ଚଯଵ୍ଯଵହାରାତ୍ମକ ମୋକ୍ଷମାର୍ଗ ଯଥାର୍ଥ–
ରୂପମେଂ ପ୍ରଵର୍ତମାନ ରହା. ତତ୍ପଶ୍ଚାତ୍ କାଲଦୋଷସେ କ୍ରମଶଃ ଅଂଗୋକେ ଜ୍ଞାନକୀ ଵ୍ଯୁଚ୍ଛିତ୍ତି ହୋତୀ ଗଈ. ଇସ
ପ୍ରକାର ଅପାର ଜ୍ଞାନସିଂଧୁକା ବହୁଭାଗ ଵିଚ୍ଛେଦକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋନେକେ ପଶ୍ଚାତ୍ ଦୂସରେ ଭଦ୍ରବାହୁସ୍ଵାମୀ ଆଚାର୍ଯକୀ
ପରିପାଟୀମେଂ ଦୋ ସମର୍ଥ ମୁନିଵର ହୁଏ– ଏକ ଶ୍ରୀ ଧରସେନାଚାର୍ଯ ଔର ଦୂସରେ ଶ୍ରୀ ଗୁଣଧରାଚାର୍ଯ. ଉନସେ ପ୍ରାପ୍ତ
ଜ୍ଞାନକେ ଦ୍ଵାରା ଉନକୀ ପରଂପରାମେଂ ହୋନେଵାଲେ ଆଚାର୍ଯୋନେ ଶାସ୍ତ୍ରୋଂକୀ ରଚନା କୀ ଔର ଵୀର ଭଗଵାନକେ ଉପଦେଶକା
ପ୍ରଵାହ ଅଚ୍ଛିନ୍ନ ରଖା.

ଶ୍ରୀ ଧରସେନାଚାର୍ଯନେ ଆଗ୍ରାଯଣୀପୂର୍ଵକେ ପଂଚମ ଵସ୍ତୁ ଅଧିକାରକେ ମହାକର୍ମପ୍ରକୃତି ନାମକ ଚତୁର୍ଥ ପ୍ରାଭୃତକା
ଜ୍ଞାନ ଥା. ଉସ ଜ୍ଞାନାମୃତସେ କ୍ରମଶଃ ଉନକେ ବାଦ ହୋନେଵାଲେ ଆଚାର୍ଯୋଂନେ ଷଟ୍ଖଂଡାଗମ, ଧଵଲ, ମହାଧଵଲ,
ଜଯଧଵଲ, ଗୋମ୍ମଟସାର, ଲବ୍ଧିସାର, କ୍ଷପଣାସାର ଆଦି ଶାସ୍ତ୍ରୋଂକୀ ରଚନା କୀ. ଇସ ପ୍ରକାର ପ୍ରଥମ
ଶ୍ରୁତସ୍କଂଧକୀ ଉତ୍ପତ୍ତି ହୁଈ. ଉସମେଂ ମୁଖ୍ଯତଃ ଜୀଵ ଔର କର୍ମକେ ସଂଯୋଗସେ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋନେଵାଲୀ ଆତ୍ମାକୀ
ସଂସାରପର୍ଯାଯକା –ଗୁଣସ୍ଥାନ, ମାର୍ଗଣାସ୍ଥାନ ଆଦିକା –ଵର୍ଣନ ହୈ, ପର୍ଯାଯାର୍ଥିକ ନଯକୋ ପ୍ରଧାନ କରକେ କଥନ
ହୈ. ଇସ ନଯକୋ ଅଶୁଦ୍ଧଦ୍ରଵ୍ଯାର୍ଥିକ ଭୀ କହତେ ହୈ ଔର ଅଧ୍ଯାତ୍ମଭାଷାମେଂ ଅଶୁଦ୍ଧନିଶ୍ଚଯନଯ ଅଥଵା ଵ୍ଯଵହାର କହା
ଜାତା ହୈ.

ଶ୍ରୀ ଗୁଣଧରାଚାର୍ଯକୋ ଜ୍ଞାନପ୍ରଵାଦପୂର୍ଵକେ ଦଶମ ଵସ୍ତୁକେ ତୃତୀଯ ପ୍ରାଭୃତକା ଜ୍ଞାନ ଥା. ଉସ ଜ୍ଞାନମେଂସେ
ଉନକେ ପଶ୍ଚାତ୍ ହୋନେଵାଲେ ଆଚାର୍ଯୋଂନେ କ୍ରମଶଃ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ–ରଚନା କୀ. ଇସ ପ୍ରକାର ସର୍ଵଜ୍ଞ ଭଗଵାନ ମହାଵୀରସେ
ଚଲେ ଆନେଵାଲା ଜ୍ଞାନ ଆଚାର୍ଯ – ପରମ୍ପରା ଦ୍ଵାରା ଭଗଵାନ କୁଂଦକୁଂଦାଚାର୍ଯଦେଵକୋ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଆ. ଉନ୍ହୋଂନେ
ପଂଚାସ୍ତିକାଯସଂଗ୍ରହ, ପ୍ରଵଚନସାର, ସମଯସାର, ନିଯମସାର, ଅଷ୍ଟପାହୁଡ଼ ଆଦି ଶାସ୍ତ୍ରୋଂକୀ ରଚନା କୀ. ଇସ
ପ୍ରକାର ଦ୍ଵିତୀଯ ଶ୍ରୁତସ୍କଂଧକୀ ଉତ୍ପତ୍ତି ହୁଈ. ଉସମେଂ ମୁଖ୍ଯତଯା ଜ୍ଞାନକୀ ପ୍ରଧାନତାପୂର୍ଵକ ଶୁଦ୍ଧଦ୍ରଵ୍ଯାର୍ଥିକ ନଯସେ
କଥନ ହୈ, ଆତ୍ମାକେ ଶୁଦ୍ଧ ସ୍ଵରୂପକା ଵର୍ଣନ ହୈ.