କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା] ଷଡ୍ଦ୍ରଵ୍ଯ–ପଂଚାସ୍ତିକାଯଵର୍ଣନ
ଦ୍ରଵ୍ଯଗୁଣାନାମେକାସ୍ତିତ୍ଵନିର୍ଵୃତ୍ତିତ୍ଵାଦନାଦିରନିଧନା ସହଵୃତ୍ତିର୍ହି ସମଵର୍ତିତ୍ଵମ୍; ସ ଏଵ ସମଵାଯୋ ଜୈନାନାମ୍; ତଦେଵ ସଂଜ୍ଞାଦିଭ୍ଯୋ ଭେଦେଽପି ଵସ୍ତୁତ୍ଵେନାଭେଦାଦପୃଥଗ୍ଭୂତତ୍ଵମ୍; ତଦେଵ ଯୁତସିଦ୍ଧି– ନିବଂଧନସ୍ଯାସ୍ତିତ୍ଵାନ୍ତରସ୍ଯାଭାଵାଦଯୁତସିଦ୍ଧତ୍ଵମ୍. ତତୋ ଦ୍ରଵ୍ଯଗୁଣାନାଂ ସମଵର୍ତିତ୍ଵଲକ୍ଷଣସମଵାଯଭାଜାମ– ଯୁତସିଦ୍ଧିରେଵ, ନ ପୃଥଗ୍ଭୂତତ୍ଵମିତି.. ୫୦..
ଦଵ୍ଵାଦୋ ଯ ଅଣଣ୍ଣା ଅଣ୍ଣତ୍ତପଗାସଗା ହୋଂତି.. ୫୧..
ଵଵଦେସଦୋ ପୁଧତ୍ତଂ କୁଵ୍ଵଂତି ହି ଣୋ ସଭାଵାଦୋ.. ୫୨..
-----------------------------------------------------------------------------
ଟୀକାଃ– ଯହ, ସମଵାଯମେଂ ପଦାର୍ଥାନ୍ତରପନା ହୋନେକା ନିରାକରଣ [ଖଣ୍ଡନ] ହୈ.
ଦ୍ରଵ୍ଯ ଔର ଗୁଣ ଏକ ଅସ୍ତିତ୍ଵସେ ରଚିତ ହୈଂ ଉନକୀ ଜୋ ଅନାଦି–ଅନନ୍ତ ସହଵୃତ୍ତି [–ଏକ ସାଥ ରହନା] ଵହ ଵାସ୍ତଵମେଂ ସମଵର୍ତୀପନା ହୈ; ଵହୀ, ଜୈନୋଂକେ ମତମେଂ ସମଵାଯ ହୈ; ଵହୀ, ସଂଜ୍ଞାଦି ଭେଦ ହୋନେ ପର ଭୀ [–ଦ୍ରଵ୍ଯ ଔର ଗୁଣୋଂକୋ ସଂଜ୍ଞା– ଲକ୍ଷଣ–ପ୍ରଯୋଜନ ଆଦିକୀ ଅପେକ୍ଷାସେ ଭେଦ ହୋନେ ପର ଭୀ] ଵସ୍ତୁରୂପସେ ଅଭେଦ ହୋନେସେ ଅପୃଥକ୍ପନା ହୈ; ଵହୀ, ଯୁତସିଦ୍ଧିକେ କାରଣଭୂତ ୧ଅସ୍ତିତ୍ଵାନ୍ତରକା ଅଭାଵ ହୋନେସେ ଅଯୁତସିଦ୍ଧପନା ହୈ. ଇସଲିଯେ ୨ସମଵର୍ତିତ୍ଵସ୍ଵରୂପ ସମଵାଯଵାଲେ ଦ୍ରଵ୍ଯ ଔର ଗୁଣୋଂକୋ ଅଯୁତସିଦ୍ଧି ହୀ ହୈ, ପୃଥକ୍ପନା ନହୀଂ ହୈ.. --------------------------------------------------------------------------
ପରମାଣୁମାଂ ପ୍ରରୂପିତ ଵରଣ, ରସ, ଗଂଧ ତେମ ଜ ସ୍ପର୍ଶ ଜେ,
ଅଣୁଥୀ ଅଭିନ୍ନ ରହୀ ଵିଶେଷ ଵଡେ ପ୍ରକାଶେ ଭେଦନେ; ୫୧.
ତ୍ଯମ ଜ୍ଞାନଦର୍ଶନ ଜୀଵନିଯତ ଅନନ୍ଯ ରହୀନେ ଜୀଵଥୀ,
ଅନ୍ଯତ୍ଵନା କର୍ତା ବନେ ଵ୍ଯପଦେଶଥୀ–ନ ସ୍ଵଭାଵଥୀ. ୫୨.
୫୦..
୧. ଅସ୍ତିତ୍ଵାନ୍ତର = ଭିନ୍ନ ଅସ୍ତିତ୍ଵ. [ଯୁତସିଦ୍ଧିକା କାରଣ ଭିନ୍ନ–ଭିନ୍ନ ଅସ୍ତିତ୍ଵ ହୈ. ଲକଡ଼ୀ ଔର ଲକଡୀଵାଲେକୀ ଭାଁତି
୨. ସମଵାଯକା ସ୍ଵରୂପ ସମଵର୍ତୀପନା ଅର୍ଥାତ୍ ଅନାଦି–ଅନନ୍ତ ସହଵୃତ୍ତି ହୈ. ଦ୍ରଵ୍ଯ ଔର ଗୁଣୋେଂକୋ ଐସା ସମଵାଯ [ଅନାଦି–