କହାନଜୈନଶାସ୍ତ୍ରମାଲା] ନଵପଦାର୍ଥପୂର୍ଵକ–ମୋକ୍ଷମାର୍ଗପ୍ରପଂଚଵର୍ଣନ
ମନଃପରିଣାମଵିରହିତା ଜୀଵା ଏକେନ୍ଦ୍ରିଯା ଭଣିତାଃ.. ୧୧୨..
ପୃଥିଵୀକାଯିକାଦଯୋ ହି ଜୀଵାଃ ସ୍ପର୍ଶନେନ୍ଦ୍ରିଯାଵରଣକ୍ଷଯୋପଶମାତ୍ ଶେଷେନ୍ଦ୍ରିଯାଵରଣୋଦଯେ
ନୋଇନ୍ଦ୍ରିଯାଵରଣୋଦଯେ ଚ ସତ୍ଯେକେନ୍ଦ୍ରିଯାଅମନସୋ ଭଵଂତୀତି.. ୧୧୨..
ଜାରିସଯା ତାରିସଯା ଜୀଵା ଏଗେଂଦିଯା ଣେଯା.. ୧୧୩..
ଯାଦ୍ରଶାସ୍ତାଦ୍ରଶା ଜୀଵା ଏକେନ୍ଦ୍ରିଯା ଜ୍ଞେଯାଃ.. ୧୧୩..
-----------------------------------------------------------------------------
[ଜୀଵନିକାଯାଃ] ଜୀଵନିକାଯୋଂକୋ [ମନଃପରିଣାମଵିରହିତାଃ] ମନପରିଣାମରହିତ [ଏକେନ୍ଦ୍ରିଯାଃ ଜୀଵାଃ] ଏକେନ୍ଦ୍ରିଯ ଜୀଵ [ଭଣିତାଃ] [ସର୍ଵଜ୍ଞନେ] କହା ହୈ.
ପୃଥ୍ଵୀକାଯିକ ଆଦି ଜୀଵ, ସ୍ପର୍ଶନେନ୍ଦ୍ରିଯକେ [–ଭାଵସ୍ପର୍ଶନେନ୍ଦ୍ରିଯକେ] ଆଵରଣକେ କ୍ଷଯୋପଶମକେ କାରଣ ତଥା ଶେଷ ଇନ୍ଦ୍ରିଯୋଂକେ [–ଚାର ଭାଵେନ୍ଦ୍ରିଯୋଂକେ] ଆଵରଣକା ଉଦଯ ତଥା ମନକେ [–ଭାଵମନକେ] ଆଵରଣକା ଉଦଯ ହୋନେସେ, ମନରହିତ ଏକେନ୍ଦ୍ରିଯ ହୈ.. ୧୧୨..
ଅନ୍ଵଯାର୍ଥଃ– [ଅଂଡେଷୁ ପ୍ରଵର୍ଧମାନାଃ] ଅଂଡେମେଂ ଵୃଦ୍ଧି ପାନେଵାଲେ ପ୍ରାଣୀ, [ଗର୍ଭସ୍ଥାଃ] ଗର୍ଭମେଂ ରହେ ହୁଏ ପ୍ରାଣୀ [ଚ] ଔର [ମୂର୍ଚ୍ଛା ଗତାଃ ମାନୁଷାଃ] ମୂର୍ଛା ପ୍ରାପ୍ତ ମନୁଷ୍ଯ, [ଯାଦ୍ରଶାଃ] ଜୈସେ [ବୁଦ୍ଧିପୂର୍ଵକ ଵ୍ଯାପାର ରହିତ] ହୈଂ, [ତାଦ୍ରଶାଃ] ଵୈସେ [ଏକେନ୍ଦ୍ରିଯାଃ ଜୀଵାଃ] ଏକେନ୍ଦ୍ରିଯ ଜୀଵ [ଜ୍ଞେଯାଃ] ଜାନନା.
ଟୀକାଃ– ଯହ, ଏକେନ୍ଦ୍ରିଯୋଂକୋ ଚୈତନ୍ଯକା ଅସ୍ତିତ୍ଵ ହୋନେ ସମ୍ବନ୍ଧୀ ଦ୍ରଷ୍ଟାନ୍ତକା କଥନ ହୈ. --------------------------------------------------------------------------
ତେଵା ବଧା ଆ ପଂଚଵିଧ ଏକେଂଦ୍ରି ଜୀଵୋ ଜାଣଜେ. ୧୧୩.