୧୭୨
ନିଶ୍ଚୀଯତେ, ତେନ ପ୍ରକାରେଣୈକେନ୍ଦ୍ରିଯାଣାମପି, ଉଭଯେଷାମପି ବୁଦ୍ଧିପୂର୍ଵକଵ୍ଯାପାରାଦର୍ଶନସ୍ଯ ସମାନ–ତ୍ଵାଦିତି.. ୧୧୩..
ଜାଣଂତି ରସଂ ଫାସଂ ଜେ ତେ ବେଇଂଦିଯା ଜୀଵା.. ୧୧୪..
ଜାନନ୍ତି ରସଂ ସ୍ପର୍ଶଂ ଯେ ତେ ଦ୍ଵୀନ୍ଦ୍ରିଯାଃ ଜୀଵାଃ.. ୧୧୪..
ଦ୍ଵୀନ୍ଦ୍ରିଯପ୍ରକାରସୂଚନେଯମ୍. -----------------------------------------------------------------------------
ଅଂଡେମେଂ ରହେ ହୁଏ, ଗର୍ଭମେଂ ରହେ ହୁଏ ଔର ମୂର୍ଛା ପାଏ ହୁଏ [ପ୍ରାଣିଯୋଂଂ] କେ ଜୀଵତ୍ଵକା, ଉନ୍ହେଂ ବୁଦ୍ଧିପୂର୍ଵକ ଵ୍ଯାପାର ନହୀଂ ଦେଖା ଜାତା ତଥାପି, ଜିସ ପ୍ରକାର ନିଶ୍ଚଯ କିଯା ଜାତା ହୈ, ଉସୀ ପ୍ରକାର ଏକେନ୍ଦ୍ରିଯୋଂକେ ଜୀଵତ୍ଵକା ଭୀ ନିଶ୍ଚଯ କିଯା ଜାତା ହୈ; କ୍ଯୋଂକି ଦୋନୋଂମେଂ ବୁଦ୍ଧିପୂର୍ଵକ ଵ୍ଯାପାରକା ଅଦର୍ଶନ ସମାନ ହୈ.
ଭାଵାର୍ଥଃ– ଜିସ ପ୍ରକାର ଗର୍ଭସ୍ଥାଦି ପ୍ରାଣିଯୋଂମେଂ, ଈହାପୂର୍ଵକ ଵ୍ଯଵହାରକା ଅଭାଵ ହୋନେ ପର ଭୀ, ଜୀଵତ୍ଵ ହୈ ହୀ, ଉସୀ ପ୍ରକାର ଏକେନ୍ଦ୍ରିଯୋଂମେଂ ଭୀ, ଈହାପୂର୍ଵକ ଵ୍ଯଵହାରକା ଅଭାଵ ହୋନେ ପର ଭୀ, ଜୀଵତ୍ଵ ହୈ ହୀ ଐସା ଆଗମ, ଅନୁମାନ ଇତ୍ଯାଦିସେ ନିଶ୍ଚିତ କିଯା ଜା ସକତା ହୈ.
ଯହାଁ ଐସା ତାତ୍ପର୍ଯ ଗ୍ରହଣ କରନା କି–ଜୀଵ ପରମାର୍ଥେସେ ସ୍ଵାଧୀନ ଅନନ୍ତ ଜ୍ଞାନ ଔର ସୌଖ୍ଯ ସହିତ ହୋନେ ପର ଭୀ ଅଜ୍ଞାନ ଦ୍ଵାରା ପରାଧୀନ ଇନ୍ଦ୍ରିଯସୁଖମେଂ ଆସକ୍ତ ହୋକର ଜୋ କର୍ମ ବନ୍ଧ କରତା ହୈ ଉସକେ ନିମିତ୍ତସେ ଅପନେକୋ ଏକେନ୍ଦ୍ରିଯ ଔର ଦୁଃଖୀ କରତା ହୈ.. ୧୧୩..
ଅନ୍ଵଯାର୍ଥଃ– [ଶଂବୂକମାତୃଵାହାଃ] ଶଂବୂକ, ମାତୃଵାହ, [ଶଙ୍ଖାଃ] ଶଂଖ, [ଶୁକ୍ତଯଃ] ସୀପ [ଚ] ଔର [ଅପାଦକାଃ କୃମଯଃ] ପଗ ରହିତ କୃମି–[ଯେ] ଜୋ କି [ରସଂ ସ୍ପର୍ଶଂ] ରସ ଔର ସ୍ପର୍ଶକୋ [ଜାନନ୍ତି] ଜାନତେ ହୈଂ [ତେ] ଵେ–[ଦ୍ଵୀନ୍ଦ୍ରିଯାଃ ଜୀଵାଃ] ଦ୍ଵୀନ୍ଦ୍ରିଯ ଜୀଵ ହୈଂ.
ଟୀକାଃ– ଯହ, ଦ୍ଵୀନ୍ଦ୍ରିଯ ଜୀଵୋଂକେ ପ୍ରକାରକୀ ସୂଚନା ହୈ. -------------------------------------------------------------------------- ଅଦର୍ଶନ = ଦ୍ରଷ୍ଟିଗୋଚର ନହୀଂ ହୋନା.
–ଜେ ଜାଣତା ରସସ୍ପର୍ଶନେ, ତେ ଜୀଵ ଦ୍ଵୀଂଦ୍ରିଯ ଜାଣଵା. ୧୧୪.