Panchastikay Sangrah-Hindi (Punjabi transliteration). Gatha: 56.

< Previous Page   Next Page >


Page 97 of 264
PDF/HTML Page 126 of 293

 

ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ] ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯ–ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਵਰ੍ਣਨ

[
੯੭

ਯਥਾ ਹਿ ਜਲਰਾਸ਼ੇਰ੍ਜਲਰਾਸ਼ਿਤ੍ਵੇਨਾਸਦੁਤ੍ਪਾਦਂ ਸਦੁਚ੍ਛੇਦਂ ਚਾਨਨੁਭਵਤਸ਼੍ਚਤੁਰ੍ਭ੍ਯਃ ਕਕੁਬ੍ਵਿਭਾਗੇਭ੍ਯਃ ਕ੍ਰਮੇਣ ਵਹਮਾਨਾਃ ਪਵਮਾਨਾਃ ਕਲ੍ਲੋਲਾਨਾਮਸਦੁਤ੍ਪਾਦਂ ਸਦੁਚ੍ਛੇਦਂ ਚ ਕੁਰ੍ਵਨ੍ਤਿ, ਤਥਾ ਜੀਵਸ੍ਯਾਪਿ ਜੀਵਤ੍ਵੇਨ ਸਦੁਚ੍ਛੇਦਮਸਦੁਤ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਚਾਨਨੁਭਵਤਃ ਕ੍ਰਮੇਣੋਦੀਯਮਾਨਾਃ ਨਾਰਕਤਿਰ੍ਯਙ੍ਮਨੁਸ਼੍ਯਦੇਵਨਾਮਪ੍ਰਕ੍ਰੁਤਯਃ ਸਦੁਚ੍ਛੇਦਮਸਦੁਤ੍ਪਾਦਂ ਚ ਕੁਰ੍ਵਂਤੀਤਿ.. ੫੫..

ਉਦਯੇਣ ਉਵਸਮੇਣ ਯ ਖਯੇਣ ਦੁਹਿਂ ਮਿਸ੍ਸਿਦੇਹਿਂ ਪਰਿਣਾਮੇ.
ਜੁਤ੍ਤਾ ਤੇ ਜੀਵਗੁਣਾ ਬਹੁਸੁ ਯ ਅਤ੍ਥੇਸੁ ਵਿਚ੍ਛਿਣ੍ਣਾ.. ੫੬..
ਉਦਯੇਨੋਪਸ਼ਮੇਨ ਚ ਕ੍ਸ਼ਯੇਣ ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਮਿਸ਼੍ਰਿਤਾਭ੍ਯਾਂ ਪਰਿਣਾਮੇਨ.
ਯੁਕ੍ਤਾਸ੍ਤੇ ਜੀਵਗੁਣਾ ਬਹੁਸ਼ੁ ਚਾਰ੍ਥੇਸ਼ੁ ਵਿਸ੍ਤੀਰ੍ਣਾਃ.. ੫੬..

-----------------------------------------------------------------------------

ਟੀਕਾਃ– ਜੀਵਕੋ ਸਤ੍ ਭਾਵਕੇ ਉਚ੍ਛੇਦ ਔਰ ਅਸਤ੍ ਭਾਵਕੇ ਉਤ੍ਪਾਦਮੇਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤਭੂਤ ਉਪਾਧਿਕਾ ਯਹ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਨ ਹੈ.

ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਮੁਦ੍ਰਰੂਪਸੇ ਅਸਤ੍ਕੇ ਉਤ੍ਪਾਦ ਔਰ ਸਤ੍ਕੇ ਉਚ੍ਛੇਦਕਾ ਅਨੁਭਵ ਨ ਕਰਨੇਵਾਲੇ ਐਸੇ ਸਮੁਦ੍ਰਕੋ ਚਾਰੋਂ ਦਿਸ਼ਾਓਂਮੇਂਸੇ ਕ੍ਰਮਸ਼ਃ ਬਹਤੀ ਹੁਈ ਹਵਾਏਁ ਕਲ੍ਲੋਲੋਂਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀ ਅਸਤ੍ਕਾ ਉਤ੍ਪਾਦ ਔਰ ਸਤ੍ਕਾ ਉਚ੍ਛੇਦ ਕਰਤੀ ਹੈਂ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਅਵਿਦ੍ਯਮਾਨ ਤਰਂਗਕੇ ਉਤ੍ਪਾਦਮੇਂ ਔਰ ਵਿਦ੍ਯਮਾਨ ਤਰਂਗਕੇ ਨਾਸ਼ਮੇਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਬਨਤੀ ਹੈ], ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜੀਵਰੂਪਸੇ ਸਤ੍ਕੇ ਉਚ੍ਛੇਦ ਔਰ ਅਸਤ੍ਕੇ ਉਤ੍ਪਾਦ ਅਨੁਭਵ ਨ ਕਰਨੇਵਾਲੇ ਐਸੇ ਜੀਵਕੋ ਕ੍ਰਮਸ਼ਃ ਉਦਯਕੋ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਹੋਨੇ ਵਾਲੀ ਨਾਰਕ–ਤਿਰ੍ਯਂਚ–ਮਨੁਸ਼੍ਯ–ਦੇਵ ਨਾਮਕੀ [ਨਾਮਕਰ੍ਮਕੀ] ਪ੍ਰਕ੍ਰੁਤਿਯਾਁ [ਭਾਵੋਂਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀ, ਪਰ੍ਯਾਯੋਂਸਮ੍ਬਨ੍ਧੀ] ਸਤ੍ਕਾ ਉਚ੍ਛੇਦ ਤਥਾ ਅਸਤ੍ਕਾ ਉਤ੍ਪਾਦ ਕਰਤੀ ਹੈਂ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਵਿਦ੍ਯਮਾਨ ਪਰ੍ਯਾਯਕੇ ਨਾਸ਼ਮੇਂ ਔਰ ਅਵਿਦ੍ਯਮਾਨ ਪਰ੍ਯਾਯਕੇ ਉਤ੍ਪਾਦਮੇਂ ਨਿਮਿਤ੍ਤ ਬਨਤੀ ਹੈਂ].. ੫੫..

ਗਾਥਾ ੫੬

ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥਃ– [ਉਦਯੇਨ] ਉਦਯਸੇ ਯੁਕ੍ਤ, [ਉਪਸ਼ਮੇਨ] ਉਪਸ਼ਮਸੇ ਯੁਕ੍ਤ, [ਕ੍ਸ਼ਯੇਣ] ਕ੍ਸ਼ਯਸੇ ਯੁਕ੍ਤ, [ਦ੍ਵਾਭ੍ਯਾਂ ਮਿਸ਼੍ਰਿਤਾਭ੍ਯਾਂ] ਕ੍ਸ਼ਯੋਪਸ਼ਮਸੇ ਯੁਕ੍ਤ [ਚ] ਔਰ [ਪਰਿਣਾਮੇਨ ਯੁਕ੍ਤਾਃ] ਪਰਿਣਾਮਸੇ ਯੁਕ੍ਤ–[ਤੇ] ਐਸੇ [ਜੀਵਗੁਣਾਃ] [ਪਾਁਚ] ਜੀਵਗੁਣ [–ਜੀਵਕੇ ਭਾਵ] ਹੈਂ; [ਚ] ਔਰ [ਬਹੁਸ਼ੁ ਅਰ੍ਥੇਸ਼ੁ ਵਿਸ੍ਤੀਰ੍ਣਾਃ] ਉਨ੍ਹੇਂ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰੋਂਮੇਂ ਵਿਸ੍ਤ੍ਰੁਤ ਕਿਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ. --------------------------------------------------------------------------

ਪਰਿਣਾਮ, ਉਦਯ, ਕ੍ਸ਼ਯੋਪਸ਼ਮ, ਉਪਸ਼ਮ, ਕ੍ਸ਼ਯੇ ਸਂਯੁਕ੍ਤ ਜੇ,
ਤੇ ਪਾਂਚ ਜੀਵਗੁਣ ਜਾਣਵਾ; ਬਹੁ ਭੇਦਮਾਂ ਵਿਸ੍ਤੀਰ੍ਣ ਛੇ. ੫੬.