Panchastikay Sangrah-Hindi (Punjabi transliteration). Dharmadravya-astikay aur Adharmadravya-astikay ka vyakhyan Gatha: 83.

< Previous Page   Next Page >


Page 133 of 264
PDF/HTML Page 162 of 293

 

ਕਹਾਨਜੈਨਸ਼ਾਸ੍ਤ੍ਰਮਾਲਾ] ਸ਼ਡ੍ਦ੍ਰਵ੍ਯ–ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਵਰ੍ਣਨ

[
੧੩੩

ਅਥ ਧਰ੍ਮਾਧਰ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯਾਸ੍ਤਿਕਾਯਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਮ੍.

ਧਮ੍ਮਤ੍ਥਿਕਾਯਮਰਸਂ ਅਵਣ੍ਣਗਂਧਂ ਅਸਦ੍ਦਮਪ੍ਫਾਸਂ.
ਲੇਗਾਗਾਢਂ ਪੁਟ੍ਠਂ ਪਿਹੁਲਮਸਂਖਾਦਿਯਪਦੇਸਂ.. ੮੩..

ਧਰ੍ਮਾਸ੍ਤਿਕਾਯੋਰਸੋਵਰ੍ਣਗਂਧੋਸ਼ਬ੍ਦੋਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਃ.
ਲੇਕਾਵਗਾਢਃ ਸ੍ਪ੍ਰੁਸ਼੍ਟਃ ਪ੍ਰੁਥੁਲੋਸਂਖ੍ਯਾਤਪ੍ਰਦੇਸ਼ਃ.. ੮੩..

ਧਰ੍ਮਸ੍ਵਰੂਪਾਖ੍ਯਾਨਮੇਤਤ੍.

ਧਰ੍ਮੋ ਹਿ ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਰਸਗਂਧਵਰ੍ਣਾਨਾਮਤ੍ਯਂਤਾਭਾਵਾਦਮੂਰ੍ਤਸ੍ਵਭਾਵਃ. ਤ੍ਤ ਏਵ ਚਾਸ਼ਬ੍ਦਃ. ਸ੍ਕਲ– ਲੋਕਾਕਾਸ਼ਾਭਿਵ੍ਯਾਪ੍ਯਾਵਸ੍ਥਿਤਤ੍ਵਾਲ੍ਲੋਕਾਵਗਾਢਃ. ਅਯੁਤਸਿਦ੍ਧਪ੍ਰਦੇਸ਼ਤ੍ਵਾਤ੍ ਸ੍ਪਸ਼੍ਟਃ. ਸ੍ਵਭਾਵਾਦੇਵ ਸਰ੍ਵਤੋ ਵਿਸ੍ਤ੍ਰੁਤਤ੍ਵਾਤ੍ਪ੍ਰੁਥੁਲਃ. ਨਿਸ਼੍ਚਯਨਯੇਨੈਕਪ੍ਰਦੇਸ਼ੋਪਿ ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਯੇਨਾਸਂਖ੍ਯਾਤਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਇਤਿ.. ੮੩.. -----------------------------------------------------------------------------

ਅਬ ਧਰ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯਾਸ੍ਤਿਕਾਯ ਔਰ ਅਧਰ੍ਮਦ੍ਰਵ੍ਯਾਸ੍ਤਿਕਾਯਕਾ ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨ ਹੈ.

ਗਾਥਾ ੮੩

ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥਃ– [ਧਰ੍ਮਾਸ੍ਤਿਕਾਯਃ] ਧਰ੍ਮਾਸ੍ਤਿਕਾਯ [ਅਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ਃ] ਅਸ੍ਪਰ੍ਸ਼, [ਅਰਸਃ] ਅਰਸ, [ਅਵਰ੍ਣਗਂਧਃ] ਅਗਨ੍ਧ, ਅਵਰ੍ਣ ਔਰ [ਅਸ਼ਬ੍ਦਃ] ਅਸ਼ਬ੍ਦ ਹੈ; [ਲੋਕਾਵਗਾਢਃ] ਲੋਕਵ੍ਯਾਪਕ ਹੈਃ [ਸ੍ਪ੍ਰੁਸ਼੍ਟਃ] ਅਖਣ੍ਡ, [ਪ੍ਰੁਥੁਲਃ] ਵਿਸ਼ਾਲ ਔਰ [ਅਸਂਖ੍ਯਾਤਪ੍ਰਦੇਸ਼ਃ] ਅਸਂਖ੍ਯਾਤਪ੍ਰਦੇਸ਼ੀ ਹੈ.

ਟੀਕਾਃ– ਯਹ, ਧਰ੍ਮਕੇ [ਧਰ੍ਮਾਸ੍ਤਿਕਾਯਕੇ] ਸ੍ਵਰੂਪਕਾ ਕਥਨ ਹੈ.

ਸ੍ਪਰ੍ਸ਼, ਰਸ, ਗਂਧ ਔਰ ਵਰ੍ਣਕਾ ਅਤ੍ਯਨ੍ਤ ਅਭਾਵ ਹੋਨੇਸੇ ਧਰ੍ਮ [ਧਰ੍ਮਾਸ੍ਤਿਕਾਯ] ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਅਮੂਰ੍ਤਸ੍ਵਭਾਵਵਾਲਾ ਹੈ; ਔਰ ਇਸੀਲਿਯੇ ਅਸ਼ਬ੍ਦ ਹੈ; ਸਮਸ੍ਤ ਲੋਕਾਕਾਸ਼ਮੇਂ ਵ੍ਯਾਪ੍ਤ ਹੋਕਰ ਰਹਨੇਸੇ ਲੋਕਵ੍ਯਾਪਕ ਹੈ; ਅਯੁਤਸਿਦ੍ਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਵਾਲਾ ਹੋਨੇਸੇ ਅਖਣ੍ਡ ਹੈ; ਸ੍ਵਭਾਵਸੇ ਹੀ ਸਰ੍ਵਤਃ ਵਿਸ੍ਤ੍ਰੁਤ ਹੋਨੇਸੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੈ; ਨਿਸ਼੍ਚਯਨਯਸੇ ‘ਏਕਪ੍ਰਦੇਸ਼ੀ’ ਹੋਨ ਪਰ ਭੀ ਵ੍ਯਵਹਾਰਨਯਸੇ ਅਸਂਖ੍ਯਾਤਪ੍ਰਦੇਸ਼ੀ ਹੈ.. ੮੩.. --------------------------------------------------------------------------

ਧਰ੍ਮਾਸ੍ਤਿਕਾਯ ਅਵਰ੍ਣਗਂਧ, ਅਸ਼ਬ੍ਦਰਸ, ਅਸ੍ਪਰ੍ਸ਼ ਛੇ;
ਲੋਕਾਵਗਾਹੀ, ਅਖਂਡ ਛੇ, ਵਿਸ੍ਤ੍ਰੁਤ, ਅਸਂਖ੍ਯਪ੍ਰਦੇਸ਼. ੮੩.

੧. ਯੁਤਸਿਦ੍ਧ=ਜੁੜੇ ਹੁਏ; ਸਂਯੋਗਸਿਦ੍ਧ. [ਧਰ੍ਮਾਸ੍ਤਿਕਾਯਮੇਂ ਭਿਨ੍ਨ–ਭਿਨ੍ਨ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ੋਂਕਾ ਸਂਯੋਗ ਹੁਆ ਹੈ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸਲਿਯੇ
ਉਸਮੇਂ ਬੀਚਮੇਂ ਵ੍ਯਵਧਾਨ–ਅਨ੍ਤਰ–ਅਵਕਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ ; ਇਸਲਿਯੇ ਧਰ੍ਮਾਸ੍ਤਿਕਾਯ ਅਖਣ੍ਡ ਹੈ.]

੨. ਏਕਪ੍ਰਦੇਸ਼ੀ=ਅਵਿਭਾਜ੍ਯ–ਏਕਕ੍ਸ਼ੇਤ੍ਰਵਾਲਾ. [ਨਿਸ਼੍ਚਯਨਯਸੇ ਧਰ੍ਮਾਸ੍ਤਿਕਾਯ ਅਵਿਭਾਜ੍ਯ–ਏਕਪਦਾਰ੍ਥ ਹੋਨੇਸੇ ਅਵਿਭਾਜ੍ਯ–
ਏਕਕ੍ਸ਼ੇਤ੍ਰਵਾਲਾ ਹੈ.]