Panchastikay Sangrah-Hindi (Punjabi transliteration). Jiv padarth ka vyakhyan Gatha: 109.

< Previous Page   Next Page >


Page 168 of 264
PDF/HTML Page 197 of 293

 

] ਪਂਚਾਸ੍ਤਿਕਾਯਸਂਗ੍ਰਹ
[ਭਗਵਾਨਸ਼੍ਰੀਕੁਨ੍ਦਕੁਨ੍ਦ

੧੬੮

ਅਥ ਜੀਵਪਦਾਰ੍ਥਾਨਾਂ ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨਂ ਪ੍ਰਪਞ੍ਚਯਤਿ.

ਜੀਵਾ ਸਂਸਾਰਤ੍ਥਾ ਣਿਵ੍ਵਾਦਾ ਚੇਦਣਾਪਗਾ ਦੁਵਿਹਾ.
ਉਵਓਗਲਕ੍ਖਣਾ ਵਿ ਯ ਦੇਹਾਦੇਹਪ੍ਪਵੀਚਾਰਾ.. ੧੦੯..

ਜੀਵਾਃ ਸਂਸਾਰਸ੍ਥਾ ਨਿਰ੍ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਾਃ ਚੇਤਨਾਤ੍ਮਕਾ ਦ੍ਵਿਵਿਧਾਃ.
ਉਪਯੋਗਲਕ੍ਸ਼ਣਾ ਅਪਿ ਚ ਦੇਹਾਦੇਹਪ੍ਰਵੀਚਾਰਾਃ.. ੧੦੯..

ਜੀਵਸ੍ਯਰੂਪੋਦ੍ਦੇਸ਼ੋਯਮ੍.

ਜੀਵਾਃ ਹਿ ਦ੍ਵਿਵਿਧਾਃ, ਸਂਸਾਰਸ੍ਥਾ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧਾ ਨਿਰ੍ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਾਃ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਸ਼੍ਚ. ਤੇ ਖਲੂਭਯੇਪਿ ਚੇਤਨਾ–ਸ੍ਵਭਾਵਾਃ, ਚੇਤਨਾਪਰਿਣਾਮਲਕ੍ਸ਼ਣੇਨੋਪਯੋਗੇਨ ਲਕ੍ਸ਼ਣੀਯਾਃ. ਤਤ੍ਰ ਸਂਸਾਰਸ੍ਥਾ ਦੇਹਪ੍ਰਵੀਚਾਰਾਃ, ਨਿਰ੍ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਾ ਅਦੇਹਪ੍ਰਵੀਚਾਰਾ ਇਤਿ.. ੧੦੯.. -----------------------------------------------------------------------------

ਅਬ ਜੀਵਪਦਾਰ੍ਥਕਾ ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨ ਵਿਸ੍ਤਾਰਪੂਰ੍ਵਕ ਕਿਯਾ ਜਾਤਾ ਹੈ.

ਗਾਥਾ ੧੦੯

ਅਨ੍ਵਯਾਰ੍ਥਃ– [ਜੀਵਾਃ ਦ੍ਵਿਵਿਧਾਃ] ਜੀਵ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਹੈਂ; [ਸਂਸਾਰਸ੍ਥਾਃ ਨਿਰ੍ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਾਃ] ਸਂਸਾਰੀ ਔਰ ਸਿਦ੍ਧ. [ਚੇਤਨਾਤ੍ਮਕਾਃ] ਵੇ ਚੇਤਨਾਤ੍ਮਕ [–ਚੇਤਨਾਸ੍ਵਭਾਵਵਾਲੇ] [ਅਪਿ ਚ] ਤਥਾ [ਉਪਯੋਗਲਕ੍ਸ਼ਣਾਃ] ਉਪਯੋਗਲਕ੍ਸ਼ਣਵਾਲੇ ਹੈਂ. [ਦੇਹਾਦੇਹਪ੍ਰਵੀਚਾਰਾਃ] ਸਂਸਾਰੀ ਜੀਵ ਦੇਹਮੇਂ ਵਰ੍ਤਨੇਵਾਲੇ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਦੇਹਸਹਿਤ ਹੈਂ ਔਰ ਸਿਦ੍ਧ ਜੀਵ ਦੇਹਮੇਂ ਨਹੀਂ ਵਰ੍ਤਨੇਵਾਲੇ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਦੇਹਰਹਿਤ ਹੈਂ.

ਟੀਕਾਃ– ਯਹ, ਜੀਵਕੇ ਸ੍ਵਰੂਪਕਾ ਕਥਨ ਹੈ.

ਜੀਵ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰਕੇ ਹੈਂਃ – [੧] ਸਂਸਾਰੀ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਅਸ਼ੁਦ੍ਧ, ਔਰ [੨] ਸਿਦ੍ਧ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਸ਼ੁਦ੍ਧ. ਵੇ ਦੋਨੋਂ ਵਾਸ੍ਤਵਮੇਂ ਚੇਤਨਾਸ੍ਵਭਾਵਵਾਲੇ ਹੈਂ ਔਰ ਚੇਤਨਾਪਰਿਣਾਮਸ੍ਵਰੂਪ ਉਪਯੋਗ ਦ੍ਵਾਰਾ ਲਕ੍ਸ਼ਿਤ ਹੋਨੇਯੋਗ੍ਯ [– ਪਹਿਚਾਨੇਜਾਨੇਯੋਗ੍ਯ] ਹੈਂ. ਉਨਮੇਂ, ਸਂਸਾਰੀ ਜੀਵ ਦੇਹਮੇਂ ਵਰ੍ਤਨੇਵਾਲੇ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਦੇਹਸਹਿਤ ਹੈਂ ਔਰ ਸਿਦ੍ਧ ਜੀਵ ਦੇਹਮੇਂ ਨਹੀਂ ਵਰ੍ਤਨੇਵਾਲੇ ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਦੇਹਰਹਿਤ ਹੈਂ.. ੧੦੯.. -------------------------------------------------------------------------- ਚੇਤਨਾਕਾ ਪਰਿਣਾਮ ਸੋ ਉਪਯੋਗ. ਵਹ ਉਪਯੋਗ ਜੀਵਰੂਪੀ ਲਕ੍ਸ਼੍ਯਕਾ ਲਕ੍ਸ਼ਣ ਹੈ.

ਜੀਵੋ ਦ੍ਵਿਵਿਧ–ਸਂਸਾਰੀ, ਸਿਦ੍ਧੋ; ਚੇਤਨਾਤ੍ਮਕ ਉਭਯ ਛੇ;
ਉਪਯੋਗਲਕ੍ਸ਼ਣ ਉਭਯ; ਏਕ ਸਦੇਹ, ਏਕ ਅਦੇਹ ਛੇ. ੧੦੯.