੨੧੨
-----------------------------------------------------------------------------
ਭਾਵਾਰ੍ਥਃ– ਨਿਰ੍ਵਿਕਾਰ ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ ਚੈਤਨ੍ਯਚਮਤ੍ਕਾਰਮੇਂ ਨਿਸ਼੍ਚਲ ਪਰਿਣਤਿ ਵਹ ੨ਧ੍ਯਾਨ ਹੈ. ਯਹ ਧ੍ਯਾਨ ਮੋਕ੍ਸ਼ਕੇ ਉਪਾਯਰੂਪ ਹੈ.
ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਥੋੜੀ–ਸੀ ਅਗ੍ਨਿ ਬਹੁਤ–ਸੇ ਘਾਸ ਔਰ ਕਾਸ਼੍ਠਕੀ ਰਾਸ਼ਿਕੋ ਅਲ੍ਪ ਕਾਲਮੇਂ ਜਲਾ ਦੇਤੀ ਹੈ, ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਮਿਥ੍ਯਾਤ੍ਵ–ਕਸ਼ਾਯਾਦਿ ਵਿਭਾਵਕੇ ਪਰਿਤ੍ਯਾਗਸ੍ਵਰੂਪ ਮਹਾ ਪਵਨਸੇ ਪ੍ਰਜ੍ਵਲਿਤ ਹੁਈ ਔਰ ਅਪੂਰ੍ਵ– ਅਦ੍ਭੂਤ–ਪਰਮ–ਆਹ੍ਲਾਦਾਤ੍ਮਕ ਸੁਖਸ੍ਵਰੂਪ ਘ੍ਰੁਤਸੇ ਸਿਂਚੀ ਹੁਈ ਨਿਸ਼੍ਚਯ–ਆਤ੍ਮਸਂਵੇਦਨਰੂਪ ਧ੍ਯਾਨਾਗ੍ਨਿ ਮੂਲੋਤ੍ਤਰਪ੍ਰਕ੍ਰੁਤਿਭੇਦਵਾਲੇ ਕਰ੍ਮਰੂਪੀ ਇਨ੍ਧਨਕੀ ਰਾਸ਼ਿਕੋ ਕ੍ਸ਼ਣਮਾਤ੍ਰਮੇਂ ਜਲਾ ਦੇਤੀ ਹੈ.
ਇਸ ਪਂਚਮਕਾਲਮੇਂ ਭੀ ਯਥਾਸ਼ਕ੍ਤਿ ਧ੍ਯਾਨ ਹੋ ਸਕਤਾ ਹੈ. ਇਸ ਕਾਲਮੇੇਂ ਜੋ ਵਿਚ੍ਛੇਦ ਹੈ ਸੋ ਸ਼ੁਕ੍ਲਧ੍ਯਾਨਕਾ ਹੈ, ਧਰ੍ਮਧ੍ਯਾਨਕਾ ਨਹੀਂ. ਆਜ ਭੀ ਯਹਾਁਸੇ ਜੀਵ ਧਰ੍ਮਧ੍ਯਾਨ ਕਰਕੇ ਦੇਵਕਾ ਭਵ ਔਰ ਫਿਰ ਮਨੁਸ਼੍ਯਕਾ ਭਵ ਪਾਕਰ ਮੋਕ੍ਸ਼ ਪ੍ਰਾਪ੍ਤ ਕਰਤੇ ਹੈਂ. ਔਰ ਬਹੁਸ਼੍ਰੁਤਧਰ ਹੀ ਧ੍ਯਾਨ ਕਰ ਸਕਤੇ ਹੈਂ ਐਸਾ ਭੀ ਨਹੀਂ ਹੈ; ਸਾਰਭੂਤ ਅਲ੍ਪ ਸ਼੍ਰੁਤਸੇ ਭੀ ਧ੍ਯਾਨ ਹੋ ਸਕਤਾ ਹੈ. ਇਸਲਿਯੇ ਮੋਕ੍ਸ਼ਾਰ੍ਥੀਯੋਂਕੋ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕਾ ਪ੍ਰਤਿਪਾਦਕ, ਸਵਂਰਨਿਰ੍ਜਰਾਕਾ ਕਰਨੇਵਾਲਾ ਔਰ ਜਰਾਮਰਣਕਾ ਹਰਨੇਵਾਲਾ ਸਾਰਭੂਤ ਉਪਦੇਸ਼ ਗ੍ਰਹਣ ਕਰਕੇ ਧ੍ਯਾਨ ਕਰਨੇਯੋਗ੍ਯ ਹੈ.
[ਯਹਾਁ ਯਹ ਲਕ੍ਸ਼ਮੇਂ ਰਖਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਹੈ ਕਿ ਉਪਰੋਕ੍ਤ ਧ੍ਯਾਨਕਾ ਮੂਲ ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨ ਹੈ. ਸਮ੍ਯਗ੍ਦਰ੍ਸ਼ਨਕੇ ਬਿਨਾ ਧ੍ਯਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ, ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਨਿਰ੍ਵਿਕਾਰ ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ ਚੈਤਨ੍ਯਚਮਤ੍ਕਾਰਕੀ [ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਾਕੀ] ਸਮ੍ਯਕ੍ ਪ੍ਰਤੀਤਿ ਬਿਨਾ ਉਸਮੇਂ ਨਿਸ਼੍ਚਲ ਪਰਿਣਤਿ ਕਹਾਁਸੇ ਹੋਸਕਤੀ ਹੈ? ਇਸਲਿਯੇ ਮੋਕ੍ਸ਼ਕੇ ਉਪਾਯਭੂਤ ਧ੍ਯਾਨ ਕਰਨੇਕੀ ਇਚ੍ਛਾ ਰਖਨੇਵਾਲੇ ਜੀਵਕੋੇ ਪ੍ਰਥਮ ਤੋ ਜਿਨੋਕ੍ਤ ਦ੍ਰਵ੍ਯਗੁਣਪਰ੍ਯਾਯਰੂਪ ਵਸ੍ਤੁਸ੍ਵਰੂਪਕੀ ਯਥਾਰ੍ਥ ਸਮਝਪੂਰ੍ਵਕ ਨਿਰ੍ਵਿਕਾਰ ਨਿਸ਼੍ਕ੍ਰਿਯ ਚੈਤਨ੍ਯਚਮਤ੍ਕਾਰਕੀ ਸਮ੍ਯਕ੍ ਪ੍ਰਤੀਤਿਕਾ ਸਰ੍ਵ ਪ੍ਰਕਾਰਸੇ ਉਦ੍ਯਮ ਕਰਨੇ ਯੋਗ੍ਯ ਹੈ; ਉਸਕੇ ਪਸ਼੍ਚਾਤ੍ ਹੀ ਚੈਤਨ੍ਯਚਮਤ੍ਕਾਰਮੇਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੀਨਤਾਕਾ ਯਥਾਰ੍ਥ ਉਦ੍ਯਮ ਹੋ ਸਕਤਾ ਹੈ].. ੧੪੬..
ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਿਰ੍ਜਰਾਪਦਾਰ੍ਥਕਾ ਵ੍ਯਾਖ੍ਯਾਨ ਸਮਾਪ੍ਤ ਹੁਆ. ------------------------------------------------------------------------- ੧. ਦੁਰ੍ਮੇਧ = ਅਲ੍ਪਬੁਦ੍ਧਿ ਵਾਲੇ; ਮਨ੍ਦਬੁਦ੍ਧਿ; ਠੋਟ. ੨. ਮੁਨਿਕੋ ਜੋ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਸ੍ਵਰੂਪਕਾ ਨਿਸ਼੍ਚਲ ਉਗ੍ਰ ਆਲਮ੍ਬਨ ਵਰ੍ਤਤਾ ਹੈ ਉਸੇ ਯਹਾਁ ਮੁਖ੍ਯਤਃ ‘ਧ੍ਯਾਨ’ ਕਹਾ ਹੈ.
ਹੈ, ਕ੍ਯੋਂ ਕਿ ਉਸੇ ਭੀ ਸ਼ੁਦ੍ਧਾਤ੍ਮਸ੍ਵਰੂਪਕਾ ਜਘਨ੍ਯ ਆਲਮ੍ਬਨ ਤੋ ਹੋਤਾ ਹੈ.]