ਤਤ੍ਰ ਜੀਵਾਃ ਪੁਦ੍ਗਲਾਃ ਧਰ੍ਮਾਧਰ੍ਮੌ ਆਕਾਸ਼ਮਿਤਿ ਤੇਸ਼ਾਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਸਂਜ੍ਞਾ ਅਨ੍ਵਰ੍ਥਾਃ ਪ੍ਰਤ੍ਯੇਯਾਃ.
ਵਸ੍ਥਿਤਤ੍ਵਾਦਵਸੇਯਮ੍. ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵੇ ਨਿਯਤਾਨਾਮਪਿ ਨ ਤੇਸ਼ਾਮਨ੍ਯਮਯਤ੍ਵਮ੍, ਯਤਸ੍ਤੇ ਸਰ੍ਵਦੈਵਾਨਨ੍ਯ–ਮਯਾ
ਆਤ੍ਮਨਿਰ੍ਵ੍ਰੁਤ੍ਤਾਃ. ਅਨਨ੍ਯਮਯਤ੍ਵੇਪਿ ਤੇਸ਼ਾਮਸ੍ਤਿਤ੍ਵਨਿਯਤਤ੍ਵਂ ਨਯਪ੍ਰਯੋਗਾਤ੍. ਦ੍ਵੌ ਹਿ ਨਯੌ ਭਗਵਤਾ ਪ੍ਰਣੀਤੌ–
ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਰ੍ਥਿਕਃ ਪਰ੍ਯਾਯਾਰ੍ਥਿਕਸ਼੍ਚ. ਤਤ੍ਰ ਨ ਖਲ੍ਵੇਕਨਯਾਯਤ੍ਤਾਦੇਸ਼ਨਾ ਕਿਨ੍ਤੁ ਤਦੁਭਯਾਯਤਾ. ਤਤਃ
ਪਰ੍ਯਾਯਾਰ੍ਥਾਦੇਸ਼ਾਦਸ੍ਤਿਤ੍ਵੇ ਸ੍ਵਤਃ ਕਥਂਚਿਦ੍ਭਿਨ੍ਨਪਿ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤਾਃ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਰ੍ਥਾਦੇਸ਼ਾਤ੍ਸ੍ਵਯਮੇਵ ਸਨ੍ਤਃ ਸਤੋਨਨ੍ਯਮਯਾ
ਭਵਨ੍ਤੀਤਿ. ਕਾਯਤ੍ਵਮਪਿ ਤੇਸ਼ਾਮਣੁਮਹਤ੍ਤ੍ਵਾਤ੍. ਅਣਵੋਤ੍ਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾ ਮੂਰ੍ਤੋਮੂਰ੍ਤਾਸ਼੍ਚ ਨਿਰ੍ਵਿਭਾਗਾਂਸ਼ਾਸ੍ਤੈਃ
ਮਹਾਨ੍ਤੋਣੁਮਹਾਨ੍ਤਃ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਪ੍ਰਚਯਾਤ੍ਮਕਾ ਇਤਿ ਸਿਦ੍ਧਂ ਤੇਸ਼ਾਂ ਕਾਯਤ੍ਵਮ੍. ਅਣੁਭ੍ਯਾਂ. ਮਹਾਨ੍ਤ ਇਤਿਃ ਵ੍ਯਤ੍ਪਤ੍ਤ੍ਯਾ
ਟੀਕਾਃ– ਯਹਾਁ [ਇਸ ਗਾਥਾਮੇਂ] ਪਾਁਚ ਅਸ੍ਤਿਕਾਯੋਂਕੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਸਂਜ੍ਞਾ, ਸਾਮਾਨ੍ਯ ਵਿਸ਼ੇਸ਼–ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵ ਤਥਾ
[ਜਿਸਪ੍ਰਕਾਰ ਬਰ੍ਤਨਮੇਂ ਰਹਨੇਵਾਲਾ ਘੀ ਬਰ੍ਤਨਸੇ ਅਨ੍ਯਮਯ ਹੈ ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ] ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਸੇ ਅਨ੍ਯਮਯ ਨਹੀਂ ਹੈ;
ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਵੇ ਸਦੈਵ ਅਪਨੇਸੇ ਨਿਸ਼੍ਪਨ੍ਨ [ਅਰ੍ਥਾਤ੍ ਅਪਨੇਸੇ ਸਤ੍] ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ [ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਸੇ] ਅਨਨ੍ਯਮਯ ਹੈ
[ਜਿਸਪ੍ਰਕਾਰ ਅਗ੍ਨਿ ਉਸ਼੍ਣਤਾਸੇ ਅਨਨ੍ਯਮਯ ਹੈ ਉਸੀਪ੍ਰਕਾਰ]. ‘ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਸੇ ਅਨਨ੍ਯਮਯ’ ਹੋਨੇ ਪਰ ਭੀ ਉਨਕਾ
‘ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਮੇਂ ਨਿਯਤਪਨਾ’ ਨਯਪ੍ਰਯੋਗਸੇ ਹੈ. ਭਗਵਾਨਨੇ ਦੋ ਨਯ ਕਹੇ ਹੈ – ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਰ੍ਥਿਕ ਔਰ ਪਰ੍ਯਾਯਾਰ੍ਥਿਕ. ਵਹਾਁ
ਕਥਨ ਏਕ ਨਯਕੇ ਆਧੀਨ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਕਿਨ੍ਤੁ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਨਯੋਂਕੇ ਆਧੀਨ ਹੋਤਾ ਹੈ. ਇਸਲਿਯੇ ਵੇ
ਪਰ੍ਯਾਯਾਰ੍ਥਿਕ ਕਥਨਸੇ ਜੋ ਅਪਨੇਸੇ ਕਥਂਚਿਤ੍ ਭਿਨ੍ਨ ਭੀ ਹੈ ਐਸੇ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਮੇਂ ਵ੍ਯਵਸ੍ਥਿਤ [ਨਿਸ਼੍ਚਿਤ ਸ੍ਥਿਤ] ਹੈਂ
ਔਰ ਦ੍ਰਵ੍ਯਾਰ੍ਥਿਕ ਕਥਨਸੇ ਸ੍ਵਯਮੇਵ ਸਤ੍ [–ਵਿਦ੍ਯਮਾਨ] ਹੋਨੇਕੇ ਕਾਰਣ ਅਸ੍ਤਿਤ੍ਵਸੇ ਅਨਨ੍ਯਮਯ ਹੈਂ.