கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா] ஷட்த்ரவ்ய–பஂசாஸ்திகாயவர்ணந
அத கர்த்ருத்வகுணவ்யாக்யாநம். தத்ராதிகாதாத்ரயேண ததுபோத்தாதஃ–
ஸப்பாவதோ அணஂதா பஂசக்ககுணப்பதாணா ய.. ௫௩..
ஸத்பாவதோநஂதாஃ பஞ்சாக்ரகுணப்ரதாநாஃ ச.. ௫௩..
ஜீவா ஹி நிஶ்சயேந பரபாவாநாமகரணாத்ஸ்வபாவாநாஂ கர்தாரோ பவிஷ்யந்தி. தாஂஶ்ச குர்வாணாஃ கிமநாதிநிதநாஃ, கிஂ ஸாதிஸநிதநாஃ, கிஂ ஸாத்யநிதமாஃ, கிஂ ததாகாரேண பரிணதாஃ, கிமபரிணதாஃ பவிஷ்யஂதீத்யாஶங்கயேதமுக்தம். -----------------------------------------------------------------------------
அப கர்த்ருத்வகுணகா வ்யாக்யாந ஹை. உஸமேஂ, ப்ராரம்பகீ தீந காதாஓஂஸே உஸகா உபோத்காத கியா ஜாதா ஹை.
அந்வயார்தஃ– [ஜீவாஃ] ஜீவ [அநாதிநிதநாஃ] [பாரிணாமிகபாவஸே] அநாதி–அநந்த ஹை, [ஸாஂதாஃ] [தீந பாவோஂஂஸே] ஸாஂத [அர்தாத் ஸாதி–ஸாஂத] ஹை [ச] ஔர [ஜீவபாவாத் அநஂதாஃ] ஜீவபாவஸே அநந்த ஹை [அர்தாத் ஜீவகே ஸத்பாவரூப க்ஷாயிகபாவஸே ஸாதி–அநந்த ஹை] [ஸத்பாவதஃ அநஂதாஃ] க்யோஂகி ஸத்பாவஸே ஜீவ அநந்த ஹீ ஹோதே ஹைஂ. [பஞ்சாக்ரகுணப்ரதாநாஃ ச] வே பாச முக்ய குணோஂஸே ப்ரதாநதாவாலே ஹைஂ.
டீகாஃ– நிஶ்சயஸே பர–பாவோஂகா கத்ருத்வ ந ஹோநேஸே ஜீவ ஸ்வ–பாவோஂகே கர்தா ஹோதே ஹைஂ ; ஔர உந்ஹேஂ [–அபநே பாவோஂகோ] கரதே ஹுஏ, க்யா வே அநாதி–அநந்த ஹைஂ? க்யா ஸாதி–ஸாஂத ஹைஂ? க்யா ஸாதி–அநந்த ஹைஂ? க்யா ததாகாரரூப [உஸ–ரூப] பரிணத ஹை? க்யா [ததாகாரரூப] அபரிணத ஹைஂ?– ஐஸீ ஆஶஂகா கரகே யஹ கஹா கயா ஹை [அர்தாத் உந ஆஶஂகாஓஂகே ஸமாதாநரூபஸே யஹ காதா கஹீ கஈ ஹை]. --------------------------------------------------------------------------
ஸத்பாவதீ நஹி அஂத ஹோய; ப்ரதாநதா குண பாஂசதீ. ௫௩.