௧௫௦
அசேதநஃ காலஃ அசேதநோ தர்மஃ அசேதநோதர்மஃ அசேதநஃ புத்கலஃ, சேதநோ ஜீவ ஏவைக இதி.. ௯௭..
புக்கலகரணா ஜீவா கஂதா கலு காலகரணா து.. ௯௮..
புத்கலகரணா ஜீவாஃ ஸ்கஂதா கலு காலகரணாஸ்து.. ௯௮..
அத்ர ஸக்ரியநிஷ்க்ரியத்வமுக்தம். ப்ரதேஶாஂதரப்ராப்திஹேதுஃ பரிஸ்பஂதநரூபபர்யாயஃ க்ரியா. தத்ர ஸக்ரியா பஹிரங்கஸாதநேந ஸஹபூதாஃ ஜீவாஃ, ஸக்ரியா பஹிரங்கஸாதநேந ஸஹபூதாஃ புத்கலாஃ. நிஷ்க்ரியமாகாஶஂ, நிஷ்க்ரியோ தர்மஃ, நிஷ்க்ரியோதர்மஃ, நிஷ்க்ரியஃ காலஃ. ஜீவாநாஂ ஸக்ரியத்வஸ்ய பஹிரங்க– ஸாதநஂ கர்மநோகர்மோபசயரூபாஃ புத்கலா இதி தே புத்கலகரணாஃ. -----------------------------------------------------------------------------
பரரூபமேஂ ௧ப்ரவேஶ த்வாரா [–மூர்தத்ரவ்யகே ஸஂயோககீ அபேக்ஷாஸே] மூர்த பீ ஹை, தர்ம அமூர்த ஹை, அதர்ம அமூர்த ஹைே; புத்கல ஹீ ஏக மூர்த ஹை. ஆகாஶ அசேதந ஹை, கால அசேதந ஹை, தர்ம அசேதந ஹை, அதர்ம அசேதந ஹை, புத்கல அசேதந ஹை; ஜீவ ஹீ ஏக சேதந ஹை.. ௯௭..
அந்வயார்தஃ– [ஸஹ ஜீவாஃ புத்கலகாயாஃ] பாஹ்ய கரண ஸஹித ஸ்தித ஜீவ ஔர புத்கல [ஸக்ரியாஃ பவந்தி] ஸக்ரிய ஹை, [ந ச ஶேஷாஃ] ஶேஷ த்ரவ்ய ஸக்ரிய நஹீஂ ஹைஂ [நிஷ்க்ரிய ஹைஂ]; [ஜீவாஃ] ஜீவ [புத்கலகரணாஃ] புத்கலகரணவாலே [–ஜிந்ஹேஂ ஸக்ரியபநேமேஂ புத்கல பஹிரஂக ஸாதந ஹோ ஐஸே] ஹைஂ[ஸ்கஂதாஃ கலு காலகரணாஃ து] ஔர ஸ்கந்த அர்தாத் புத்கல தோ காலகரணவாலே [–ஜிந்ஹேஂ ஸக்ரியபநேமேஂ கால பஹிரஂக ஸாதந ஹோ ஐஸே] ஹைஂ.
டீகாஃ– யஹா [த்ரவ்யோஂஂகா] ஸக்ரிய–நிஷ்க்ரியபநா கஹா கயா ஹை.
ப்ரதேஶாந்தரப்ராப்திகா ஹேது [–அந்ய ப்ரதேஶகீ ப்ராப்திகா காரண] ஐஸீ ஜோ பரிஸ்பஂதரூப பர்யாய, வஹ க்ரியா ஹை. வஹா, பஹிரஂக ஸாதநகே ஸாத ரஹநேவாலே ஜீவ ஸக்ரிய ஹைஂ; பஹிரஂக ஸாதநகே ஸாத ரஹநேவாலே புத்கல ஸக்ரிய ஹைஂ. ஆகாஶ நிஷ்க்ரிய ஹை; தர்ம நிஷ்க்ரிய ஹை; அதர்ம நிஷ்க்ரிய ஹை ; கால நிஷ்க்ரிய ஹை. -------------------------------------------------------------------------- ௧. ஜீவ நிஶ்சயஸே அமூர்த–அகண்ட–ஏகப்ரதிபாஸமய ஹோநேஸே அமூர்த ஹை, ராகாதிரஹித ஸஹஜாநந்த ஜிஸகா ஏக ஸ்வபாவ
சே கால புத்கலநே கரண, புத்கல கரண சே ஜீவநே. ௯௮.