இஸ ப்ரகார யஹா [ஐஸா கஹா கி], புத்கலபரிணாம ஜிநகா நிமித்த ஹை ஐஸே ஜீவபரிணாம ஔர ஜீவபரிணாம ஜிநகா நிமித்த ஹை ஐஸே புத்கலபரிணாம அப ஆகே கஹே ஜாநேவாலே [புண்யாதி ஸாத] பதார்தோஂகே பீஜரூப அவதாரநா.
பாவார்தஃ– ஜீவ ஔர புத்கலகோ பரஸ்பர நிமித்த–நைமித்திகரூபஸே பரிணாம ஹோதா ஹை. உஸ பரிணாமகே காரண புண்யாதி பதார்த உத்பந்ந ஹோதே ஹைஂ, ஜிநகா வர்ணந அகலீ காதாஓஂமேஂ கியா ஜாஏகா.
ப்ரஶ்நஃ– புண்யாதி ஸாத பதார்தோஂகா ப்ரயோஜந ஜீவ ஔர அஜீவ இந தோ ஸே ஹீ பூரா ஹோ ஜாதா ஹை, க்யோஂகி வே ஜீவ ஔர அஜீவகீ ஹீ பர்யாயேஂ ஹைஂ. தோ பிர வே ஸாத பதார்த கிஸலிஏ கஹே ஜா ரஹே ஹைஂ?
உத்தரஃ– பவ்யோஂகோ ஹேய தத்த்வ ஔர உபாதேய தத்த்வ [அர்தாத் ஹேய ஔர உபாதேய தத்த்வோஂகா ஸ்வரூப ததா உநகே காரண] தர்ஶாநேகே ஹேது உநகா கதந ஹை. துஃக வஹ ஹேய தத்த்வ ஹை, உநகா காரண ஸஂஸார ஹை, ஸஂஸாரகா காரண ஆஸ்ரவ ஔர பந்த தோ ஹைஂ [அதவா விஸ்தாரபூர்வக கஹே தோ புண்ய, பாப, ஆஸ்ரவ ஔர பந்த சார ஹைஂ] ஔர உநகா காரண மித்யாதர்ஶந–ஜ்ஞாந–சாரித்ர ஹை. ஸுக வஹ உபாதேய தத்த்வ ஹை, உஸகா காரண மோக்ஷ ஹை, மோக்ஷகா காரண ஸஂவர ஔர நிர்ஜரா ஹை ஔர உநகா காரண ஸம்யக்தர்ஶந–ஜ்ஞாந–சாரித்ர ஹை. யஹ ப்ரயோஜநபூத பாத பவ்ய ஜீவோஂகோ ப்ரகடரூபஸே தர்ஶாநேகே ஹேது புண்யாதி ௧ஸாத பதார்தோஂகா கதந ஹை.. ௧௨௮– --------------------------------------------------------------------------
அஜ்ஞாநீ ஜீவ நிர்விகார ஸ்வஸஂவேதநகே அபாவகே காரண பாபபதார்தகா ததா ஆஸ்ரவ–பஂதபதார்தோஂகா கர்தா ஹோதா
த்வாரா, பவிஷ்யகாலமேஂ பாபகா அநுபந்த கரநேவாலே புண்யபதார்தகா பீ கர்தா ஹோதா ஹை. ஜோ ஜ்ஞாநீ ஜீவ ஹை வஹ,
நிர்விகார–ஆத்மதத்த்வவிஷயக ருசி, தத்விஷயக ஜ்ஞப்தி ஔர தத்விஷயக நிஶ்சல அநுபூதிரூப அபேதரத்நத்ரயபரிணாம
த்வாரா, ஸஂவர–நிர்ஜரா–மோக்ஷபதார்தோஂகா கர்தா ஹோதா ஹை; ஔர ஜீவ ஜப பூர்வோக்த நிஶ்சயரத்நத்ரயமேஂ ஸ்திர நஹீஂ ரஹ
ஸகதா தப நிர்தோஷபரமாத்மஸ்வரூப அர்ஹஂத–ஸித்தோஂகீ ததா உநகா [நிர்தோஷ பரமாத்மாகா] ஆராதந கரநேவாலே
ஆசார்ய–உபாத்யாய–ஸாதுஓஂகீ நிர்பர அஸாதாரண பக்திரூப ஐஸா ஜோ ஸஂஸாரவிச்சேதகே காரணபூத, பரம்பராஸே
முக்திகாரணபூத, தீர்தஂகரப்ரக்ருதி ஆதி புண்யகா அநுபந்த கரநேவாலா விஶிஷ்ட புண்ய உஸே அநீஹிதவ்ருத்திஸே நிதாநரஹித
பரிணாமஸே கரதா ஹை. இஸ ப்ரகார அஜ்ஞாநீ ஜீவ பாபாதி சார பதார்தோஂகா கர்தா ஹை ஔர ஜ்ஞாநீ ஸஂவராதி தீந
பதார்தோஂகா கர்தா ஹைே.
௧௯௦
௧௩௦..
௧. அஜ்ஞாநீ ஔர ஜ்ஞாநீ ஜீவ புண்யாதி ஸாத பதார்தோஂமேஸேஂ கிந–கிந பதார்தோஂகே கர்தா ஹைஂ தத்ஸம்பந்தீ ஆசார்யவர ஶ்ரீ