கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா] நவபதார்தபூர்வக–மோக்ஷமார்கப்ரபஂசவர்ணந
[
௨௨௩
மோக்ஷமார்கஸ்வரூபாக்யாநமேதத்.
ஜீவஸ்வபாவநியதஂ சரிதஂ மோக்ஷமார்கஃ. ஜீவஸ்வபாவோ ஹி ஜ்ஞாநதர்ஶநே அநந்யமயத்வாத். அநந்யமயத்வஂ
ச தயோர்விஶேஷஸாமாந்யசைதந்யஸ்வபாவஜீவநிர்வ்ருத்தத்வாத். அத தயோர்ஜீவஸ்வரூபபூதயோ–
ர்ஜ்ஞாநதர்ஶநயோர்யந்நியதமவஸ்திதமுத்பாதவ்யயத்ரௌவ்யரூபவ்ருத்திமயமஸ்தித்வஂ ராகாதிபரிணத்யபாவாதநிந்திதஂ
தச்சரிதஂ; ததேவ மோக்ஷமார்க இதி. த்விவிதஂ ஹி கில ஸஂஸாரிஷு சரிதஂ– ஸ்வசரிதஂ பரசரிதஂ ச;
ஸ்வஸமயபரஸமயாவித்யர்தஃ. தத்ர ஸ்வபாவாவஸ்திதாஸ்தித்வஸ்வரூபஂ ஸ்வசரிதஂ, பரபாவாவஸ்திதாஸ்தி–
த்வஸ்வரூபஂ பரசரிதம். தத்ர யத்ஸ்வ–
-----------------------------------------------------------------------------
காதா ௧௫௪
அந்வயார்தஃ– [ஜீவஸ்வபாவஂ] ஜீவகா ஸ்வபாவ [ஜ்ஞாநம்] ஜ்ஞாந ஔர [அப்ரதிஹத–தர்ஶநம்]
அப்ரதிஹத தர்ஶந ஹைே– [அநந்யமயம்] ஜோ கி [ஜீவஸே] அநந்யமய ஹை. [தயோஃ] உந ஜ்ஞாநதர்ஶநமேஂ
[நியதம்] நியத [அஸ்திவம்] அஸ்தித்வ– [அநிந்திதஂ] ஜோ கி அநிஂதித ஹை– [சாரித்ரஂ ச பணிதம்]
உஸே [ஜிநேந்த்ரோஂநே] சாரித்ர கஹா ஹை.
டீகாஃ– யஹ, மோக்ஷமார்ககே ஸ்வரூபகா கதந ஹை.
ஜீவஸ்வபாவமேஂ நியத சாரித்ர வஹ மோக்ஷமார்க ஹை. ஜீவஸ்வபாவ வாஸ்தவமேஂ ஜ்ஞாந–தர்ஶந ஹை க்யோஂகி வே
[ஜீவஸே] அநந்யமய ஹைஂ. ஜ்ஞாநதர்ஶநகா [ஜீவஸே] அநந்யமயபநா ஹோநேகா காரண யஹ ஹை கி
விஶேஷசைதந்ய ஔர ஸாமாந்யசைதந்ய ஜிஸகா ஸ்வபாவ ஹை ஐஸே ஜீவஸே வே நிஷ்பந்ந ஹைஂ [அர்தாத் ஜீவ த்வாரா
ஜ்ஞாநதர்ஶந ரசே கயே ஹைஂ]. அப ஜீவகே ஸ்வரூபபூத ஐஸே உந ஜ்ஞாநதர்ஶநமேஂ நியத–அவஸ்தித ஐஸா ஜோ
உத்பாதவ்யயத்ரௌவ்யரூப வ்ருத்திமய அஸ்தித்வ– ஜோ கி ராகாதிபரிணாமகே அபாவகே காரண அநிஂதித ஹை – வஹ
சாரித்ர ஹை; வஹீ மோக்ஷமார்க ஹை.
௧
௨
௩
ஸஂஸாரீயோஂமேஂ சாரித்ர வாஸ்தவமேஂ தோ ப்ரகாரகா ஹைஃ– [௧] ஸ்வசாரித்ர ஔர [௨] பரசாரித்ர;
[௧]ஸ்வஸமய ஔர [௨] பரஸமய ஐஸா அர்த ஹை. வஹா, ஸ்வபாவமேஂ அவஸ்தித அஸ்தித்வஸ்வரூப [சாரித்ர]
வஹ ஸ்வசாரித்ர ஹை ஔர பரபாவமேஂ அவஸ்தித அஸ்தித்வஸ்வரூப [சாரித்ர] வஹ பரசாரித்ர ஹை. உஸமேஂஸே
-------------------------------------------------------------------------
௧. விஶேஷசைதந்ய வஹ ஜ்ஞாந ஹைே ஔர ஸாமாந்யசைதந்ய வஹ தர்ஶந ஹை.
௨. நியத=அவஸ்தித; ஸ்தித; ஸ்திர; த்ரரூப ஸ்தித.
௩. வ்ருத்தி=வர்தநா; ஹோநா. [உத்பாதவ்யயத்ரௌவ்யரூப வ்ருத்தி வஹ அஸ்தித்வ ஹை.]