Show bookmarks Hide bookmarks

கஹாநஜைநஶாஸ்த்ரமாலா] ஷட்த்ரவ்ய–பஂசாஸ்திகாயவர்ணந

தத்ர ச பஞ்சாநாமஸ்திகாயாநாஂ ஸமோ மத்யஸ்தோ ராகத்வேஷாப்யாமநுபஹதோ வர்ணபதவாக்ய–ஸந்நிவேஶவிஶிஷ்டஃ பாடோ வாதஃ ஶப்தஸமயஃ ஶப்தாகம இதி யாவத். தேஷாமேவ மித்யாதர்ஶநோதயோச்சேதே ஸதி ஸம்யக்வாயஃ பரிச்சேதோ ஜ்ஞாநஸமயோ ஜ்ஞாநகம இதி யாவத். தேஷாமேவாபிதாநப்ரத்யயபரிச்சிந்நாநாஂ வஸ்துரூபேண ஸமவாயஃ ஸஂதாதோர்தஸமயஃ ஸர்வபதார்தஸார்த இதி யாவத். ததத்ர ஜ்ஞாநஸமயப்ரஸித்தயர்த ஶப்தஸமயஸம்பந்தேநார்தஸமய ோபிதாதுமபிப்ரேதஃ. அத தஸ்யைவார்தஸமயஸ்ய த்வைவித்யஂ லோகாலோக–விகல்பாத்.

--------------------------------------------------------------------------------------------- உநகா ஸமவாய [–பஂசாஸ்திகாயகா ஸம்யக் போத அதவா ஸமூஹ] [ஸமயஃ] வஹ ஸமய ஹை [இதி] ஐஸா [ஜிநோத்தமைஃ ப்ரஜ்ஞப்தம்] ஜிநவரோஂநே கஹா ஹை. [ஸஃ ச ஏவ லோகஃ பவதி] வஹீ லோக ஹை. [–பா஁ச அஸ்திகாயகே ஸமூஹ ஜிதநா ஹீ லோக ஹை.]; [ததஃ] உஸஸே ஆகே [அமிதஃ அலோகஃ] அமாப அலோக [கம்] ஆகாஶஸ்வரூப ஹை.

டீகாஃ– யஹா஁ [இஸ காதாமேஂ ஶப்தரூபஸே, ஜ்ஞாநரூபஸே ஔர அர்தரூபஸே [–ஶப்தஸமய, ஜ்ஞாநஸமய ஔர அர்தஸமய]– ஐஸே தீந ப்ரகாரஸே ‘ஸமய’ ஶப்தகா அர்த கஹா ஹை ததா லோக–அலோகரூப விபாக கஹா ஹை.

வஹா஁, [௧] ‘ஸம’ அர்தாத் மத்யஸ்த யாநீ ஜோ ராகத்வேஷஸே விக்ருத நஹீஂ ஹுஆ; ‘வாத’ அர்தாத் வர்ண [அக்ஷர], பத [ஶப்த] ஔர வாக்யகே ஸமூஹவாலா பாட. பா஁ச அஸ்திகாயகா ‘ஸமவாத’ அர்தாத மத்யஸ்த [–ராகத்வேஷஸே விக்ருத நஹீஂ ஹுஆ] பாட [–மௌகிக யா ஶாஸ்த்ராரூ஢ நிரூபண] வஹ ஶப்தஸமய ஹை, அர்தாத் ஶப்தாகம வஹ ஶப்தஸமய ஹை. [௨] மித்யாதர்ஶநகே உதயகா நாஶ ஹோநே பர, உஸ பஂசாஸ்திகாயகா ஹீ ஸம்யக் அவாய அர்தாத் ஸம்யக் ஜ்ஞாந வஹ ஜ்ஞாநஸமய ஹை, அர்தாத் ஜ்ஞாநாகம வஹ ஜ்ஞாநஸமய ஹை. [௩] கதநகே நிமித்தஸே ஜ்ஞாத ஹுஏ உஸ பஂசாஸ்திகாயகா ஹீ வஸ்துரூபஸே ஸமவாய அர்தாத் ஸமூஹ வஹ அர்தஸமய ஹை, அர்தாத் ஸர்வபதார்தஸமூஹ வஹ அர்தஸமய ஹை. உஸமேஂ யஹா஁ ஜ்ஞாந ஸமயகீ ப்ரஸித்திகே ஹேது ஶப்தஸமயகே ஸம்பந்தஸே அர்தஸமயகா கதந [ஶ்ரீமத்பகவத்குந்தகுந்தாசார்யதேவ] கரநா சாஹதே ஹைஂ. -------------------------------------------------------------------------- ஸமவாய =[௧] ஸம்+அவாய; ஸம்யக் அவாய; ஸம்யக் ஜ்ஞாந. [௨] ஸமூஹ. [இஸ பஂசாஸ்திகாயஸஂக்ரஹ ஶாஸ்த்ரமேஂ யஹா஁