కహానజైనశాస్త్రమాలా] షడ్ద్రవ్య–పంచాస్తికాయవర్ణన
కర్మజీవయోరన్యోన్యాకర్తృత్వేన్యదత్తఫలాన్యోపభోగలక్షణదూషణపురఃసరః పూర్వపక్షోయమ్..౬౩.. అథ సిద్ధాంతసుత్రాణి–
-----------------------------------------------------------------------------
అన్వయార్థః– [యది] యది [కర్మ] కర్మ [కర్మ కరోతి] కర్మకో కరే ఔర [సః ఆత్మా] ఆత్మా [ఆత్మానమ్ కరోతి] ఆత్మాకో కరే తో [కర్మ] కర్మ [ఫలమ్ కథం దదాతి] ఆత్మాకో ఫల క్యోం దేగా [చ] ఔర [ఆత్మా] ఆత్మా [తస్య ఫలం భుడ్క్తే] ఉసకా ఫల క్యోం భోగేగా?
టీకాః– యది కర్మ ఔర జీవకో అన్యోన్య అకర్తాపనా హో, తో ‘అన్యకా దియా హుఆ ఫల అన్య భోగే’ ఐసా ప్రసంగ ఆయేగా; – ఐసా దోష బతలాకర యహాఁ పూర్వపక్ష ఉపస్థిత కియా గయా హై.
భావార్థః– శాస్త్రోంమేం కహా హై కి [పౌద్గలిక] కర్మ జీవకో ఫల దేతే హైం ఔర జీవ [పౌద్గలిక] కర్మకా ఫల భోగతా హై. అబ యది జీవ కర్మకో కరతా హీ న హో తో జీవసే నహీం కియా గయా కర్మ జీవకో ఫల క్యోం దేగా ఔర జీవ అపనేసే నహీం కియే గయే కర్మకే ఫలకోే క్యోం భోగేగా? జీవసే నహీం కియా కర్మ జీవకో ఫల దే ఔర జీవ ఉస ఫలకో భోగే యహ కిసీ ప్రకార న్యాయయుక్త నహీం హై.
-------------------------------------------------------------------------- శ్రీ ప్రవచనసారమేం ౧౬౮ వీం గాథా ఇస గాథాసే మిలతీ హై.
అవగాఢ గాఢ భరేల ఛే సర్వత్ర పుద్గలకాయథీ
ఆ లోక బాదర–సుక్ష్మథీ, విధవిధ అనంతానంతథీ. ౬౪.