
వ్యవహారనయసే శరీరాదిక పరద్రవ్యోంకీ సాపేక్షతా ద్వారా నర–నారక–పృథ్వీకాయాదిరూప జీవకే భేద కియే,
తబ ‘మనుష్య జీవ హై,’ నారకీ జీవ హై’ ఇత్యాది ప్రకారసే ఉన్హేం జీవకీ పహిచాన హుఈ; అథవా అభేద
వస్తుమేం భేద ఉత్పన్న కరకే జ్ఞాన–దర్శనాది గుణపర్యాయరూప జీవకే భేద కియే, తబ ‘జాననేవాలా జీవ హై,’
‘దేఖనేవాలా జీవ హై’ ఇత్యాది ప్రకారసే ఉన్హేంం జీవకీ పహిచాన హుఈ. ఔర నిశ్చయసే తో వీతరాగభావ
మోక్షమార్గ హై; కిన్తు ఉసే జో నహీం జానతే, ఉనసేే ఐసా హీ కహతే రహేం తో వే నహీం సమఝేంగే ; ఇసలియే
ఉన్హేం సమఝానేకే లియే, వ్యవహారనయసే తత్త్వార్థశ్రద్ధాన జ్ఞానపూర్వక పరద్రవ్యకా నిమిత్త మిటానేకీ సాపేక్షతా
ద్వారా వ్రత–శీల–సంయమాదిరూప వీతరాగభావకే విశేష దర్శాయే, తబ ఉన్హేం వీతరాగభావకీ పహిచాన హుఈ.
ఇసీ ప్రకార, అన్యత్ర భీ వ్యవహార బినా నిశ్చయకా ఉపదేశ న హోనా సమఝనా.
ఉసీకో జీవ మాననా. జీవకే సంయోగసే శరీరాదికకో భీ జీవ కహా వహ కథనమాత్ర హీ హై. పరమార్థసే
శరీరాదిక జీవ నహీం హోతే. ఐసా హీ శ్రద్ధాన కరనా. డూసరభ, అభేద ఆత్మామేం జ్ఞాన–దర్శనాది భేద
కియే ఇసలియే కహీం ఉన్హేం భేదరూప హీ న మాన లేనా; భేద తో సమఝానేకే లియే హై. నిశ్చయసే ఆత్మా
అభేద హీ హై; ఉసీకో జీవవస్తు మాననా. సంజ్ఞా–సంఖ్యాది భేద కహే వే కథనమాత్ర హీ హై ; పరమాథసే వే
పృథక– పృథక నహీం హైం. ఐసా హీ శ్రద్ధాన కరనా. పునశ్చ, పరద్రవ్యకా నిమిత్త మిటానేకీ అపేక్షాసే వ్రత–
శీల–సంయమాదికకో మోక్షమార్గ కహా ఇసలియే కహీం ఉన్హీంకో మోక్షమార్గ న మాన లేనా; క్యోంకి పరద్రవ్యకే
గ్రహణ–త్యాగ ఆత్మాకో హో తో ఆత్మా పరద్రవ్యకా కర్తా–హర్తా హో జాయే, కిన్తు కోఈ ద్రవ్య కిసీ ద్రవ్యకే
ఆధీన నహీం హైం. ఆత్మా తో అపనే భావ జో రాగాదిక హై ఉన్హేం ఛోడకర వీతరాగీ హోతా హై, ఇసలియే
నిశ్చయసే వీతరాగభావ హీ మోక్షమార్గ హై. వీతరాగభావోంకో ఔర వ్రతాదికకో కదాచిత్ కార్యకారణపనా హై
ఇసలియే వ్రతాదికకో మోక్షమార్గ కహా కిన్తు వహ కథనమాత్ర హీ హై. పరమార్థసే బాహ్యక్రియా మోక్షమార్గ నహీం
హై. ఐసా హీ శ్రద్ధాన కరనా. ఇసీ ప్రకార, అన్యత్ర భీ వ్యవహారనయకో అంగీకార న కరనేకా సమఝ
లేనా.