Panchastikay Sangrah-Hindi (Telugu transliteration). Gatha: 169.

< Previous Page   Next Page >


Page 246 of 264
PDF/HTML Page 275 of 293

 

] పంచాస్తికాయసంగ్రహ
[భగవానశ్రీకున్దకున్ద

౨౪౬

బుద్ధిప్రసరే చ సతి శుభస్యాశుభస్య వా కర్మణో న నిరోధోస్తి. తతో రాగకలివిలాసమూల ఏవాయమనర్థసన్తాన ఇతి.. ౧౬౮..

తమ్హా ణివ్వుదికామో ణిస్సంగో ణిమ్మమో య హవియ పుణో.
సిద్ధేసు కుణది భత్తిం ణివ్వాణం తేణ పప్పోది.. ౧౬౯..
తస్మాన్నివృత్తికామో నిస్సఙ్గో నిర్మమశ్చ భూత్వా పునః.
సిద్ధేషు కరోతి భక్తిం నిర్వాణం తేన ప్రాప్నోతి.. ౧౬౯..

రాగకలినిఃశేషీకరణస్య కరణీయత్వాఖ్యానమేతత్. ----------------------------------------------------------------------------- ఔర బుద్ధిప్రసార హోనే పర [–చిత్తకా భ్రమణ హోనే పర], శుభ తథా అశుభ కర్మకా నిరోధ నహీం హోతా. ఇసలిఏ, ఇస అనర్థసంతతికా మూల రాగరూప క్లేశకా విలాస హీ హై.

భావార్థః– అర్హంతాదికీ భక్తి భీ రాగ బినా నహీం హోతీ. రాగసే చిత్తకా భ్రమణ హోతా హై; చిత్తకే భ్రమణసే కర్మబంధ హోతా హై. ఇసలిఏ ఇన అనర్థోంకీ పరమ్పరాకా మూల కారణ రాగ హీ హై.. ౧౬౮..

గాథా ౧౬౯

అన్వయార్థః– [తస్మాత్] ఇసలిఏ [నివృత్తికామః] మోక్షార్థీ జీవ [నిస్సఙ్గః] నిఃసంగ [చ] ఔర [నిర్మమః] నిర్మమ [భూత్వా పునః] హోకర [సిద్ధేషు భక్తి] సిద్ధోంకీ భక్తి [–శుద్ధాత్మద్రవ్యమేం స్థిరతారూప పారమార్థిక సిద్ధభక్తి] [కరోతి] కరతా హై, [తేన] ఇసలిఏ వహ [నిర్వాణం ప్రాప్నోతి] నిర్వాణకో ప్రాప్త కరతా హై.

టీకాః– యహ, రాగరూప క్లేశకా నిఃశేష నాశ కరనేయోగ్య హోనేకా నిరూపణ హై. ------------------------------------------------------------------------- ౧. బుద్ధిప్రసార = వికల్పోంకా విస్తార; చిత్తకా భ్రమణ; మనకా భటకనా; మనకీ చంచలతా. ౨. ఇస గాథాకీ శ్రీ జయసేనాచార్యదేవవిరచిత టీకామేం నిమ్నానుసార వివరణ దియా గయా హైః–మాత్ర నిత్యానంద జిసకా

స్వభావ హై ఐసే నిజ ఆత్మాకో జో జీవ నహీం భాతా, ఉస జీవకో మాయా–మిథ్యా–నిదానశల్యత్రయాదిక
సమస్తవిభావరూప బుద్ధిప్రసార రోకా నహీం జా సకతా ఔర యహ నహీం రుకనేసే [అర్థాత్ బుద్ధిప్రసారకా నిరోధ నహీం
హోనేసే] శుభాశుభ కర్మకా సంవర నహీం హోతా; ఇసలిఏ ఐసా సిద్ధ హుఆ కి సమస్త అనర్థపరమ్పరాఓంకా
రాగాదివికల్ప హీ మూల హై.

౩. నిఃశేష = సమ్పూర్ణ; కించిత్ శేష న రహే ఐసా.


తే కారణే మోక్షేచ్ఛు జీవ అసంగ నే నిర్మమ బనీ
సిద్ధో తణీ భక్తి కరే, ఉపలబ్ధి జేథీ మోక్షనీ. ౧౬౯.